Sota Comet MkIII

In de vinylsferen wemelt het momenteel van de betaalbare platenspelers en men zou zich zelfs kunnen afvragen of het aanbod wellicht te groot is in verhouding tot de middenklasse. Het loopwerkpakket van de Amerikaanse High-End specialist Sota (State Of The Art) bestaat uit maar liefst 9 verschillende typen waarvan de meeste modellen tot de midden- of topklasse behoren.

De hier besproken Sota Comet kan qua prijsniveau tot de lagere middenklasse worden gerekend. Dat is een interessant segment wat helaas minder rijk is bevolkt sinds de discontinuering van enkele fameuze middenklassers zoals de Linn Axis, de Michell Synchro en de Oracle Alexandria. De originele Comet stamt overigens uit dezelfde periode als die klassiekers maar in Europa besteedde men destijds minder aandacht aan Amerikaanse platenspelerfabrikanten (uitzonderingen als VPI daar gelaten).

De Comet is al vele jaren in productie en het concept is gedurende die tijd op enkele punten aangepast, getuige de `Mark III` status van de huidige uitvoering. Veel hedendaagse platenspelers zijn van een draaiplateau uit massief Acryl voorzien. De eerste Comet had ook een massief (zwart) Acryl plateau maar de huidige uitvoering wijkt af van de norm. Twee lagen Plexiglas worden met elkaar verbonden door een (niet gespecificeerd) energie absorberend materiaal. De bovenkant van het multilaags plateau is voorzien van een vaste polymeer LP mat (helaas weer niet gespecificeerd). Het zou best kunnen dat het nieuwe `sandwich` plateau voor betere prestaties zorgt maar het oude, uit één stuk gedraaide plateau had wel een meer luxe uitstraling. Technologie en esthetiek gaan nu eenmaal niet altijd hand in hand en de auditieve winst is waar het uiteindelijk (in dit geval letterlijk) om draait.

Recensie model

Het binnenplateau van de Comet MkIII is net als de motorpolie uit een witte kunststof vervaardigd. Het lagerhuis bestaat uit een mantel van een grijze polymeer met daarin een cillinder van Turcite; een met Teflon verrijkte kunststof wat in principe zelfsmerend is. De lagerpen staat op een stalen kogel en is daarom van extra smering voorzien. Het binnenplateau wordt via een vlakke snaar aangedreven door een 24 polige wisselstroom synchroonmotor die ooit werd ontwikkeld voor gebruik in computersystemen met extreem lage toleranties, aldus de fabrikant. Voor het veranderen van het toerental moet de snaar om een andere diameter van de tweetraps motorpolie worden gelegd. Het solide chassis van de Comet is opgebouwd uit enkele lagen MDF met interne demping.

De recensie-Comet MkIII werd geleverd met een S251 toonarm, een OEM Rega arm met driepunts montage. Sota levert hun S251 arm met ophoogringen van verschillende diktes waarmee men de vertikale aftasthoek van het element kan optimaliseren. Chapeau! Het survival pakket bestaat verder uit een ronde waterpas, een extra aardedraad (voor het aarden van het chassis) en een vrij rudimentaire handleiding. Geen verder gereedschap maar voor het loopwerk is dat ook niet nodig. De lagerpen -met het daaraan bevestigde subplateau- bevindt zich af fabriek reeds in het lager. Alles wat men hoeft te doen om het loopwerk gereed te maken is het bevestigen van de drie voeten, het omleggen van de aandrijfsnaar en het aanbrengen van het draaiplateau. De verstelbare voeten zijn tegenwoordig van aluminium hulzen voorzien waardoor ze minder stakig ogen. De algehele constructie maakt net als dat van de Satellite een goede, stabiele indruk; deze speler staat als een huis. Het recensie exemplaar was uitgevoerd in een chique ogende zwarte hoogglans afwerking. Een optionele scharnierende stofkap en de Sota I-Clamp platenklem zijn tegen meerprijs leverbaar. In tegenstelling tot de eerder besproken Sota Satellite heeft de 12 kilogram wegende Comet MkIII Europese afmetingen (circa 45 centimeter breed bij 35 centimeter diep).

Luisteren

Nadat de Comet ruim de tijd had gekregen om in te spelen (inclusief de toonarm) werden verschillende aftasters overwogen, waaronder de residentële Ortofon MC 15 Super II en de Nagaoka MP 200 (ter beschikking gesteld door Tonar). Met de Deense Moving Coil werd een meer dynamische en expressieve weergave verkregen terwijl de Comet met de Japanse Moving Permalloy niet geringe tonale prestaties liet horen. De weergave kenmerkte zich met beide aftasters als bewogen, tonaal rijk en opvallend vloeiend. De Comet is zowel in het gebruik als de samenwerking met aftasters een prettige platenspeler die zich zonder morren schikt naar de omstandigheden.

De eerder genoemde vloeiendheid kwam duidelijk naar voren met de track Your Ghost van de Kristin Hersch LP Hips And Makers. Miss Hersch`s zang werd met veel presence en tamelijk helder weergegeven, inclusief een vriendelijke sibillance (`s` & `t` klanken). Haar snarenspel op een akoestische gitaar klonk sprankelend en gearticuleerd. De cello kwam lekker sonoor ronkenend over waarbij zelfs de strijkbewegingen goed merkbaar waren. De stompen op de grote trom werden met een overtuigend gewicht en veel lucht gepresenteerd. De kenmerkende spookachtige sfeer van deze track kwam goed over. De Satellite zorgde bij deze muziek weliswaar voor meer verfijning en een grotere schaal maar de muzikale communicatie waarmee de Comet te werk ging kwam heel dicht in de buurt van het meer kostbare Sota familielid.

Tijd voor Jazz. Van de Sonny Rollins LP Saxophone Colossus werd de track St. Thomas afgetast. Bij de speelse drum-intro van Max Roach kwam de `bounce` van de drumsticks op de trommelvellen goed uit de verf terwijl de felle tikken tegen de bekkens fris maar loepzuiver klonken. Het krachtige blaasspel van Sonny Rollins werd zelfs fabelachtig goed weergegeven, met veel `body` en een rijk vibrato. De tomeloze energie van de meesterblazer werd met een prettige vanzelfsprekendheid weergegeven, zonder stress of dichtloop. Bij de drumsolo kwamen de rimshots en de kettledrum-slagen niet alleen lekker knallend over, maar ook met zuivere toon. Saxophone Colossus werd lang -en luid- beluisterd waarbij er werd genoten van de energie, swing en rijke tonale weergave.

Een grijns op het gezicht

De Analogue Productions uitgave van de Weavers LP Reunion At Carnegie Hall 1963 werd tevoorschijn gehaald om de track Woke Up This Morning te beluisteren. De zaalakoestiek en het gevoel van omringende lucht kwamen al duidelijk over bij het applaus voor de voorafgaande track. De tambourijn klonk tamelijk pittig maar niet scherp. De samenzang was meeslepend om naar te luisteren, al miste het wat aan differentiëring. De akoestische gitaar klonk fraai; de Comet houdt blijkbaar van dat instrument. Bij de track Rambling Boy van dezelfde LP werd de aimabele stem van Pete Seeger geheel vrij van de weergevers afgebeeld en het meezingende publiek kwam zowel qua verstaanbaarheid als nagalm zeer natuurlijk over. De dieptestaffeling was indrukwekkend -iets wat men van meer kostbare platenspelers zou verwachten. Het daverende applaus kwam flink energiek over, met slechts minimale hardheid en `pinch`. De residentiële Linn LP12 scoort op dat punt hoger maar kost ook drie keer zoveel.

Van de Tori Amos LP Little Earthquakes werd de track Happy Phantom beluisterd. Het onnavolgbare toetsenspel van Tori Amos rolde op vloeiende en elastische wijze uit de weergevers. De expressieve grommen van de Bösendorfer vleugel brachten een brede grijns op het gezicht van schrijver dezes. De zang werd met goede vrijheid afgebeeld en hetzelfde gold voor de slide-gitaar uithalen die beweeglijk door het stereobeeld schoten. De percussieve basplukken kwamen behoorlijk impulsief over maar werden ook iets teveel aangezet. Het meest plezierige aan deze analoge Amerikaan is de geruststellende vanzelfsprekendheid waarmee muziek wordt gepresenteerd. Daardoor wordt men niet continu herinnerd aan bepaalde onvolkomendheden van de platenspeler en kan men zich ongestoord richten op de `musical message`. De Comet is wellicht meer een speler voor puur luistergenot dan voor een klankmatige achtbaan maar dat geldt in feite voor alle Sota`s. Ondanks het ontbreken van een zwevend subchassis is de Comet niet overgevoelig voor trillingen maar hij houdt natuurlijk wel van een stabiele ondergrond en een goed gekozen opstelling.

Conclusie

De degelijke en simplistische Comet maakt bepaald geen design-statement maar deze vrolijke vinyldraaier weet de juiste auditieve snaar te raken en dat is meer waard dan een bling uiterlijk. Een RB-upgrade in de vorm van een betere signaalkabel met separate aardedraad zou verdere muzikale zoden aan de klankdijk zetten en hetzelfde geldt voor een loopwerkvoeding zoals de Heed Orbit 2.

De Comet heeft dus aardig wat groeipotentieel maar ook in af-fabriek uitvoering zet deze Sota junior gedegen prestaties neer. De Comet wordt in de Verenigde Staten reeds jarenlang gezien als een betrouwbare klassieker. Ondanks het grote Europese platenspeler aanbod zal de Comet MkIII ongetwijfeld ook hier veel vinylvrienden gaan maken. Aanbevolen.

Aanvullende informatie:

Importeur Sota: Sonority Audio 
Sota Comet MkIII: met S251 toonarm: 1250,- (met S351: 1350,-).