Funk Vector draaitafel

Toen ik een jaar of zeven geleden, na jarenlang uitsluitend Cd’s te hebben beluisterd, toch weer een stap in de wereld van vinyl wilde wagen, ging ik over tot aanschaf van een Clearaudio Champion draaitafel met RB300 arm. Nooit liet de speler mij in de steek en opwaarderen met een beter element was altijd duidelijk hoorbaar. Qua uiterlijk heb ik de strakke, bijna industriele, vormgeving altijd erg mooi gevonden.

Het recenseren van draaitafels heb ik aan andere overgelaten, deels uit praktische overwegingen en deels omdat ik mijn kennis op het gebied van vinylweergave te beperkt achtte. Echter deze bezwaren verdwenen volledig naar de achtergrond nadat een collega recensent mij attent maakte op de Funk Vector draaitafel. Het totaal afwijkende uiterlijk, de toegepaste techniek en de lovende woorden in de pers deden mij acuut besluiten een recensie exemplaar aan te vragen bij de importeur.

Number4Audio is gevestigd in Rotterdam, niet ver van mijn woonplaats, en na overleg is besloten dat ik de draaitafel daar ophaal. We spreken af dat de draaitafel volledig door de importeur wordt opgebouwd en afgesteld, een service die u als consument van uw dealer kan en mag verwachten. In mijn bijzijn wordt alleen nog een Shelter 301 element ingebouwd en de armhoogte van de Rega RB300 afgesteld. Bij thuiskomst is de speler in feite plug and play.

Drijvende kracht achter Funk Firm is een oude bekende in de branche te weten Arthur Khoubesserian. Jarenlang timmerde hij aan de weg met draaitafels onder de naam Pink Triangle. Na zich enige tijd met “iets anders” bezig gehouden te hebben bleek het bloed toch te kruipen waar het niet gaan kan, met The Funk Firm als resultaat.

Techniek

De afwijkende vorm van de Funk Vector is onderdeel van het totale concept en niet per definitie bedoeld om er anders uit te zien. Ontdaan van het plateau en van bovenaf bekeken blijkt de vorm in feite een afgeronde driehoek te zijn. Ten opzichte van “conventionele” vierkante of langwerpige behuizingen is de driehoekige vorm beter in staat interne trillingen en resonanties te dempen. Overigens is deze Funk draaitafel, door zijn vormgeving en donker rode kleur, het eerste audio component waarover iedere bezoeker bij mij thuis iets te zeggen heeft. De uitgesproken vormgeving laat geen ruimte voor een compromis, het is of mooi of spuuglelijk. Tegen mijn verwachting in was iedereen onverdeeld positief tot wildenthousiast over het uiterlijk. Dit kwam al naar voren bij het afhalen van de speler, een aanwezige audio importeur wilde het recensie exemplaar direct kopen.

Wat verder goed te zien is zonder plateau, is de unieke manier waarop de snaar het binnenplateau aandrijft. Normaal vormt de aandrijving in combinatie met het aan te drijven plateau een lus. Echter bij de Funk Vector wordt gebruik gemaakt van de gepatenteerde “Vector” aandrijving. Deze vorm van aandrijven zorgt voor een veel constantere aandrijving, waarbij de slijtage van zowel de motor als plateau gereduceerd worden. Het systeem werkt met een drievoudige, asymmetrische opstelling van de aandrijfassen. Bij een conventionele aandrijving geschiedt de voortbeweging van het plateau middels korte trekkende bewegingen van een snaar aan slechts één kant van het (sub)plateau. U kunt zich voorstellen dat dit vibraties veroorzaakt in het lager met als gevolg een afname van resolutie in basweergave. De door Arthur gevonden oplossing lijkt ogenschijnlijk simpel, maar blijkbaar heeft tot op heden niet één andere draaitafelfabrikant dit ingezien. Om slijtage van het lager tegen te gaan is die bij de Funk Vector uitgevoerd in saffier. Dit materiaal is extreem hard en spiegelglad te polijsten, echter zelden toegepast in betaalbare draaitafels door de hoge prijs.

Verderlicht plateau

De aandrijving is niet het enige gepatenteerde onderdeel van de Funk Vector, ook het materiaal waarvan het draaitafelplateau gemaakt is kwam voor een patent in aanmerking. Veelal wordt gewerkt met plateaus die zo zwaar mogelijk gemaakt worden, massa lijkt het toverwoord te zijn. Het Achroplat plateau daar in tegen brengt de naald van de weegschaal bijna niet in beweging. Het ietwat schuimachtige materiaal lijkt nog het meeste verwant met isolatiemateriaal zoals gebruikt in de woningbouw. Funk Firm gaat uit van de redenering dat energie die tijdens het afspelen van een LP ontstaat, in principe alleen via de cantilever van het element omgezet mag worden in een elektrisch signaal. In de praktijk wordt echter een behoorlijk gedeelte van de energie via de plaat richting het plateau verspreid. Deze energie wordt via het massieve plateau weerkaatst terug naar de plaat, wat zorgt voor ongewenste versmering van het geluid. Bij het Achroplat plateau wordt de energie echter niet gereflecteerd maar door de open structuur als een soort spons opgenomen en omgezet in warmte. Om gebruikers van andere merken draaitafels te kunnen laten profiteren van de eigenschappen van het materiaal biedt Funk Firm zelfs op maat gemaakte plateaus aan voor diverse types Rega draaitafels. Daarnaast is er nog de Achromat die gebruikt kan worden tussen een bestaand plateau en de plaat.

Eveneens voor wat betreft de ontkoppeling van de draaitafel ten opzichte van de ondergrond verlaat de Funk Firm de platgetreden paden. In plaats van de veelgebruikte spikes staat de Funk Vector op transparante sorbothane bolletjes. Die zorgen voor een isolatie van middenfrequenties van buitenaf, ongeveer het meest belangrijke deel van het geluidsspectrum zoals u zult begrijpen. Bovendien passen de gebruikte voetjes ook visueel perfect bij de speler zodat een bijna futuristisch geheel ontstaat.

Zelfs de grote knop waarmee het toerental gekozen kan worden, 33 of 45 toeren, draagt bij aan het afwijkende uiterlijk. De vorm houdt het midden tussen retro en futuristisch. Verscholen onder een afdekkapje zit een stelschroefje om het toerental fijn te regelen. Dat kan op het gehoor of met een stroboscoop wanneer u het echt helemaal zeker wilt weten.

Opstellen

Het opstellen van de Funk Vector is simpel, in feite hoef je slechts te zorgen dat de speler waterpas staat en dat de sorbothane voetjes exact in de meegeleverde rubber ringetjes vallen. Door het lage gewicht van de complete speler is het gebruik van de ringetjes echt noodzakelijk, anders schaatst de speler bij gebruik over de ondergrond, met alle kwalijke gevolgen van dien. Ook zorgen de ringetjes in combinatie met de voeten voor een optimale ontkoppeling. Wat rest is het aansluiten op het lichtnet middels de meegeleverde losse voeding en met de vaste interlink contact maken met de vM PHM3 phonotrap.

De rest van de gebruikte set bestaat uit een vM MA240/PA535 versterker combinatie en Audiovector S3 Signature speakers. Luidsprekerkabels zijn van Inakustik LS1002 en interlinks van Siltech type SQ88G5 Classic MKII. De digitale en analoge apparatuur beschikken beide over een eigen Inakustik verdeeldoos, aangesloten op een gescheiden stroomgroep, zodat vervuiling van de netstroom tot een absoluut minimum beperkt blijft. Aan alle voorwaarden is voldaan, tijd om een LP op het plateau te gaan leggen om de eerste luisterindrukken te gaan opdoen. Laten we hopen dat de inmiddels hooggespannen verwachtingen waargemaakt gaan worden.

Luisteren

Nadat de plaat op het plateau gelegd is wordt deze stevig aangedrukt met de meegeleverde (lichtgewicht) puck. De puck wordt op het spindle geschroefd, waarbij opvalt hoe lang gedraaid moet worden om een klemmende werking te krijgen. Vervolgens kan met de grote schakelaar voor het juiste toerental gekozen worden, toch wel een stuk gebruiksvriendelijker dan het omleggen van een snaar op een smal asje. Na het inschakelen is de Funk vrijwel direct op het juiste toerental en kan de naald van het Shelter element contact maken met de aanloopgroef.
Wetend dat de importeur een zwak heeft voor de muziek van Earth Wind & Fire besluit ik af te trappen met het album I Am met daarop het nummer Boogie Wonderland. Vanaf de eerste maat weet de Funk Vector me te pakken. Wat een swing, wat een ritme en wat een entertainment. Het gepresenteerde beeld is breed en diep, veel meer 3D dan met mijn vM SA230 multispeler. In vergelijk met de Clearaudio draaitafel legt de Funk meer de nadruk op muzikaliteit in plaats van analytisch luisteren. Duidelijk is in ieder geval dat er door beide fabrikanten verschillende filosofieën op na gehouden worden. Op het eerste gehoor lijkt de Funk Vector minder details te presenteren maar luisterend naar andere lp’s moet ik deze voorlopige conclusie bijstellen. De details worden wel degelijk weergegeven alleen is de manier waarop anders. Details maken nu wezenlijk deel uit van het totale plaatje en worden niet uitgelicht zoals de Clearaudio dat wel doet. Voor beide is iets te zeggen, het is maar net waar je als luisteraar de voorkeur aan geeft. Feit is wel dat de Funk Vector een echte entertainer is waardoor het plezier in platen draaien nog verder toeneemt. Ik pendel met regelmaat op een neer tussen de platenkast op zolder en de huiskamer, telkens met een nieuwe stapel platen.

Niet alleen swingend

Niet alleen swingende albums als Thriller van Michael Jackson maar ook het subtielere werk wordt niet geschuwd. Signalen van Herman van Veen rolt met groot gemak uit de speakers. De stem staat rotsvast in het midden, keurig op hoogte met veel body. Het instrumentale tussendeel is prachtig om te horen. Er is veel onderscheid tussen de diverse instrumenten en de aanblaasgeluiden van de saxofoon zijn perfect te horen. Ook is er een hoge mate van natuurlijkheid, lastig te omschrijven maar het voelt gewoon goed. Lekker afgezaagd maar nog steeds een wereldalbum is: Brothers In Arms van Dire Straits. Het titelnummer is één van de toppers voor mij.

Wanneer Mark Knopfler inzet met de tekst komt deze echt vanuit het niets de ruimte in. Voor dat Mark Knopfler zich uitleefde achter de mengtafel om voor zijn producties zo veel mogelijk sporen te gebruiken maakte Dire Straits ook al prima muziek. Goed voorbeeld is Sultans of Swing waarmee ze definitief doorbraken. Luisterend naar dit nummer met de Funk Vector/Shelter 301 combi zijn ze niet langer alleen de “Sultans” maar ook de “King” of swing. De drive en energie die in dit nummer gelegd zijn worden meesterlijk uit de groef gehaald en doorgegeven aan de speakers. Stilzitten is nagenoeg onmogelijk en ook het volume gaat nog een streepje verder omhoog.

Nu ik toch niet meer stil kan zitten is het misschien een goed moment om Live In Central Park van Simon & Garfunkel te beluisteren. Een album met daarop alle grote hits van het duo opgenomen op een unieke plek met een uitzinnig publiek. Een historisch optreden en bijzonder goed vastgelegd voor degene die niet aanwezig konden zijn. Direct vanaf het eerste nummer Mrs. Robinson is het raak, ik ben fysiek aanwezig en sta midden in de mensenmassa. Deze Funk Vector is een meester in het overbrengen van emoties. Er is kracht, swing en drive in de weergave. Het opgebouwde beeld is groot(s) in zowel breedte als diepte echter zonder te overdrijven waardoor het realistisch blijft. Op het moment dat beide heren het iets rustiger aan doen in de ballad America gaat de Funk Vector daar feilloos in mee en laat zich van zijn meest gevoelige kant horen. Dit komt ook perfect tot uitdrukking bij het beluisteren van het Greatest Hits album van The Carpenters. De stem van Karen klinkt breekbaar en gevoelig. Deze (normale) reissue klinkt schoon en helder en waar nodig is de achtergrond doodstil.
Luisteren naar muziek met een Funk Vector draaitafel werkt verslavend en vele albums passeren de revue gedurende de recensie periode. Het maakt hierbij niet uit welk genre, deze speler levert muzikaal plezier.

Conclusie

De Funk Vector is een direct resultaat van het vermijden van gebaande paden en uitgaan van een blanco vel papier bij het ontwerpen van een nieuwe draaitafel. Vele nieuwe inzichten zijn verwekt door Arthur Khoubesserian in de Funk Vector draaitafel. Inmiddels gaat hij nog een stapje verder met de komst van de Funk Sapphire die naar verluidt nog beter presteert dan de door mij beluisterde Funk Vector. Inclusief een Rega RB300 arm gaat de speler voor 1484, - euro over de toonbank. Een drukbezette prijsklasse met veel concurrentie waarin de Funk Vector zich meer dan staande weet te houden. Alleen al door zijn vormgeving zal de Funk Vector een bepaalde kopersgroep aanspreken. Deze zullen absoluut niet teleurgesteld worden in de weergavekwaliteit van de draaitafel.

In combinatie met een muzikaal element, wat niet per definitie erg prijzig hoeft te zijn, als een Denon DL103 laat deze Funk al heel veel horen. Opwaarderen met een beter exemplaar als de door mij gebruikte Shelter 301 doet het muzikale plezier alleen maar toenemen. Plezier is eigenlijk ook het sleutelwoord wanneer je luistert naar muziek met de Funk Vector als bron. Een echte entertainer die je volledig in de muziek trekt en er voor zorgt dat analytisch luisteren naar de achtergrond verdwijnt. Moeilijk voor mij als recensent, ideaal voor u als luisteraar. Gedurende de (lange) recensieperiode ben ik deze Funk Vector meer en meer gaan waarderen. Dusdanig zelfs dat ik eigenlijk geen afstand meer wil doen van deze draaitafel en de importeur vraag om een rekening te sturen in plaats van een afhaalopdracht. De Funk Vector weet een grote dosis muzikaliteit en plezier aan een audioset toe te voegen! Wanneer je hier eenmaal van geproefd hebt is het moeilijk hier weer afstand van te doen. Fun(k) Factor 10, de Vector is een draaitafel die u beslist een keer moet beluisteren. Grote kans dat ook u valt voor de charmes en muzikaliteit van dit ontwerp. Meer dan warm aanbevolen.

Importeur:
Number 4 Audio
Grote Kerkplein 4
3011 GC Rotterdam
Tel. 010-2810405
www.number4audio.nl

Funk Vector 1195, - euro
RB300 arm 289, - euro
RB250 arm 179, - euro
Rega VTA hoogte verstelling 59, - euro