Triangle Magellan Grand Concert Sw2

Regelmatig stopt er een auto voor mijn deur waarna er één of meerdere dozen over het tuinpad van of naar mijn voordeur worden gedragen of gereden. Een enkele maal wordt er zelfs bij de buren iets naar binnen geschoven wanneer ik onverhoopt niet thuis ben. Zij weten dan ook waar ik mij mee bezig houd en kijken dus niet meer op wanneer zich weer eens een dergelijk ritueel voordoet. Toch merk ik dat er ditmaal met meer dan normale belangstelling gekeken wordt naar wat zich nu weer allemaal afspeelt bij huize de Jeu. Een paar dozen oké, maar zes grote kisten? Wat kan daar in vredesnaam in zitten?

Wie de titel van dit stuk gelezen heeft en een beetje op de hoogte is van het audio wereldje weet dat het hier gaat om het visitekaartje van de Franse luidsprekerfabrikant Triangle. Het ‘state of the art’ ontwerp uit de Magellan lijn van Triangle die vijf modellen kent. Een luidspreker die past in het rijtje waarin zich o.a. ook de Amerikaanse Wilson Maxx 3 en de Deense Dynaudio Consequence Ultimate Edition bevinden.

Van deze laatste twee luidsprekers heb ik eerder overtuigende demo’s bijgewoond maar van Triangle ken ik klankmatig alleen de kleinere modellen. Wanneer Ben Wijmans van Audipulse mij vraagt of ik de Magellan Grand Concert Sw2 enige tijd in mijn luisterruimte te gast zou willen hebben stem ik dan ook meteen toe. Het gaat hier om luidsprekers die slechts tijdelijk in Nederland verblijven om een aantal shows met hun aanwezigheid op te luisteren en tussendoor is er enige ruimte voor een test. Pas later realiseer ik me dat we hier praten over luidsprekers die per stuk 100 kilo wegen en dat deze mastodonten langs twee trappen omhoog gesjouwd moeten worden alvorens ik ze in mijn grote luisterruimte op kan stellen. Dan zijn ze echter al onderweg.

Sjouwen

Niet eerder heb ik zulke zware componenten in huis gehaald en ik maak me dan ook even zorgen over de draagkracht van mijn balkenvloer. Gelukkig is mijn schoonvader bouwkundige en hij verzekert me dat het gewicht ruimschoots binnen de bij de bouw van de woning gehanteerde belastingsnorm ligt. Zo gebeurt het dat ik aan het eind van een normale werkdag nog eens enkele uren bezig ben om samen met de importeur kist voor kist uit de auto te laden en ze één voor één in de hal uit te pakken. De weergoden zijn ons gunstig gezind zodat we de lege kisten in de tuin op kunnen stapelen en ze daar kunnen laten staan tot ook de laatste zware kist uitgeladen en leeggemaakt is. De grootste twee kisten bevatten de basiselementen bestaande uit een zuil met in de baffle twee woofers met daaronder een baspoort.

Elk element zit in een beschermende stoffen hoes en in elke kist zit een reserve hoes. De 45 cm diepe zuil is gekoppeld aan een bodemplaat met dezelfde diepte en een breedte van 60 cm. De testexemplaren zijn uitgevoerd in zwarte pianolak, de standaard versie is in mahonie hoogglans. De bodemplaat is eveneens zwart met op de hoeken goudkleurige knoppen die de plek aangeven waaronder zich de rubber doppen dan wel metalen spikes bevinden waarop de totale luidspreker uiteindelijk rust. Middenvoor een grote spies die het front koppelt met de ondergrond, een systeem dat ik ken van kleinere vloerstaande Triangle modellen zoals de Genèse Quartet die ik ooit eerder in mijn luisterruimte te gast had. Net als bij een instrument als een cello of een contrabas het geval is worden via deze spies trillingen afgevoerd naar de vloer. Aan de achterkant bevinden zich kort onder de bovenrand twee grote knoppen.

Tijdens het sjouwen zijn het uitstekende handvaten om de kolos naar boven te krijgen. Maar eenmaal geplaatst blijkt het bij nadere beschouwing te gaan om het meest forse formaat luidsprekeraansluitingen die ik ooit op een luidspreker tegengekomen ben. Het zijn eigen ontwerpen van Triangle. Omdat de luidspreker na opbouw 100 kilo weegt en dan dus niet zo eenvoudig meer te verplaatsen zal zijn wordt hij geplaatst op de plek waar een grote vloerstaande luidspreker in deze ruimte over het algemeen het best presteert.

Net niet goed

Tijdens de eerste sessie blijkt pas dat ze iets te ver ingedraaid staan zodat ik in mijn eentje op dat moment alsnog wat moet sjorren aan deze uit MDF opgetrokken zuilen die van binnen over de hele lengte verstevigd zijn met braces.

Na enig uithijgen wordt de inhoud van de twee kleinste kisten naar boven getild. Dit zijn de korte tussenstukken waarin zich zowel aan de voorkant als aan de achterkant een middentoner en een tweeter bevinden. Uit het midden van de bodemplaat steekt een zware metalen pen die in de corresponderende opening van het basisstuk past. Zodra de twee delen op elkaar staan kan aan de achterkant met een dopsleutel een moer aangedraaid worden waarna de twee elementen muurvast aan elkaar gekoppeld zijn. De hoogglans verchroomde dopsleutel bevindt zich in een fraai mahoniehouten kistje dat bij de speaker hoort. Uiteraard heeft elke speaker zijn eigen kistje met inhoud en zijn eigen setje witte handschoenen. Aan de achterkant van het tussenstuk zitten zowel aan de bovenkant als aan de onderkant dezelfde buitenmodel luidsprekerkabel aansluitingen die ik eerder op het onderste gedeelte aantrof.

Dan staan er nog twee kisten beneden. Na opening komen er twee segmenten uit die veel gemeen hebben met de basiselementen die uit de grootste kisten kwamen. Ook deze twee hebben elk twee woofers en een baspoort in de baffle. Het grote verschil is dat nu de baspoort boven de woofers geplaatst is en dat aan de achterzijde de luidsprekerkabel aansluitingen nu vlak boven de bodem een plek gevonden hebben. Omdat de 60 centimeter brede basisplaat hier ontbreekt, is hij makkelijker te hanteren en ook iets lichter in gewicht dan het eerste deel dat geplaatst is. Uiteindelijk arriveren ook deze twee baskasten zonder beschadigingen in de luisterruimte waarna ze met vereende krachten op de wachtende delen getild kunnen worden. Waarmee de speakers hun totale hoogte van 2 meter 15 bereikt hebben.

De dopsleutels komen weer tevoorschijn om ze te borgen en dan kunnen uit de eerder genoemde mahoniehouten kistjes de hoogwaardige jumpersets gepakt worden. Daarmee worden de drie klankonderdelen van de speaker met elkaar verbonden en wordt het mogelijk om de geluidstorens met gebruikmaking van slechts één set luidsprekerkabels aan te sturen. De luidsprekerkabels worden dan verbonden met de aansluitingen van de midden/hoog units. In de 74 pagina’s dikke handleiding (in Frans, Engels en Duits) wordt als alternatief de mogelijkheid van bi-amping genoemd. Daartoe worden de beide baskasten met elkaar verbonden en worden vervolgens zowel de onderste baskast als het midden/hoog gedeelte onafhankelijk van elkaar aangestuurd. In de test is deze mogelijkheid niet uitgeprobeerd.

Techniek

Net als de kleinere Triangle modellen is ook deze grote Magellan Grand Concert Sw2 eenvoudig aan te sturen met zijn gevoeligheid van 91 dB en zijn impedantie die nominaal 4 Ohm bedraagt en niet onder de 2,5 Ohm daalt. De kantelpunten van de basreflex drieweg luidspreker liggen op 300 Hz en 2800 Hz waarbij het totale frequentiebereik loopt van 28 Hz tot 20 kHz (+/-3dB). De units zijn ontworpen en vervaardigd in Triangle’s meer dan 500 m2 grote centre de recherche in Villeneuve St. Germain. De kasten worden elders in Europa vervaardigd. De titanium tweeters van het type TZ2900_PM hebben een diameter van 25 mm en een ferriet van 100mm. De T16PG110oc middentoners hebben een diameter van 160 mm en spoelen van koper en ferriet van 100 mm. Het membraan is, geheel in lijn met de Triangle traditie, vervaardigd uit cellulose vezels. De T21GM216c basunits hebben een doorsnede van 210 mm met spoelen van koper en ferriet van 120 mm. Dit conusvormig membraan is van het type SVA (Sandwich.Verre.Alvéolaire) en wordt gekarakteriseerd door een sandwich structuur met twee glaslagen met intern een honingraat structuur.

Luisteren

Wat draai je als eerste op dergelijke fraaie fullrange speakers? Ik weet niet hoe het u vergaat maar ik ben dan met name benieuwd naar de prestaties bij groot orkestraal werk. Zoals ik dat bijvoorbeeld tegenkom op een mooie Reference Recordings opname uit 2007 van het Dallas Wind Symphony onder leiding van Jerry Junkin met in de hoofdrol de onvolprezen Mary Preston aan het orgel van het Morton H. Meyerson Symphony Center. Ik heb het dan over Crown Memorial dat begint met een stuk van Richard Strauss getiteld Festival Entrada. Meteen in dit eerste nummer wordt al duidelijk welke kwaliteiten deze luidsprekers hebben maar het wordt pas echt overweldigend wanneer ik toekom aan het derde stuk; William Walton’s titelstuk Crown Imperial waarin het orkest volledig ‘los’ gaat.

De sonore, volumineuze klank van het koper vecht om mijn aandacht met het tot diep in de catacomben gravende, grommende geluid van Mary Preston’s orgel. En op deze luidsprekers, die zo’n heerlijk laag neerzetten, wint het orgel. Dat het Meyerson Symphony Centre over een grote zaal beschikt is mooi vastgelegd in de opname en komt er hier ook volledig uit. Op live niveau afgeluisterd zijn de dynamieksprongen overrompelend als in de concertzaal en voel ik een paukenroffel tot in mijn maag. Niet eerder waren dergelijke sensaties zo sterk in mijn luisterruimte te ervaren. Overweldigend, maar tegelijkertijd zuiver en onvervormd. Eigenlijk is er maar één woord van toepassing en dat is realisme. Het maakt de Triangles tot speakers die me uitnodigen om mijn favoriete muziek te draaien.

Chet Baker

En om dan even in een heel ander genre te belanden kies ik voor het fameuze live concert van Chet Baker in Tokyo waar hij op 14 juni 1987 in Hitomi-Kinen-Kodo begeleid wordt door de Duitse pianist Harold Danko en onze landgenoten Hein van der Geyn en John Engels op respectievelijk bas en drums. Iedere keer weer vind ik het moeilijk om een nummer te kiezen uit dit totale aanbod van bijna twee uur muziek, verdeeld over twee CD’s. Dus wat doe ik? Ik laat het hele concert van voor tot achter uitspelen. Op de zondagmiddag dat ik dat doe ben ik in een melancholieke bui en dan raken mij songs als Almost Blue van Elvis Costello, My Funny Valentine van Rodgers & Hart, I’m A Fool To Want You van Wolf/Herron/Sinatra en For All We Know van Coots & Lewis het sterkst. Toevallig nummers waarin Chet zowel zingt als trompet speelt. Ook deze muziek in kleine bezetting klinkt subliem via de Triangles. De ambiance, de interactie met het publiek, de wijze waarop de vier musici met elkaar interacteren. Het wordt blootgelegd door de Triangles, een handje geholpen door de Unison Research P70 buizenversterker en de Esoteric SA-10. Misschien valt het u op dat ik hier niet praat over audiofiele parameters als diepte, detaillering etc. Dat is dan ook niet wat tijdens het luisteren bij me opkomt. Ik zit gewoon in die zaal in Japan en beleef het concert.

Pas wanneer ik van de SA-10 overschakel naar zijn duurdere familieleden – de Esoteric P-05 (SA)CD drive en de Esoteric P-07 DAC – die tijdelijk bij mij logeren dwing ik mij om kritischer te luisteren. Ik doe dat met de eerder genoemde songs met Chet als zanger en trompettist. Nu is het geluid voller en (nog) ruimtelijker terwijl ik iedere mondbeweging van Chet kan volgen. Het feestje komt echt op gang op het moment dat ik de schijf vervang door Aurora van de gelijknamige groep bestaande uit één van mijn favoriete drummers Peter Erskine, Marty Krystall op tenor saxofoon/bas klarinet en Buell Neidlinger op akoestische bas. Ook nu draai ik de hele CD, als was het een live concert. Het trio staat live voor me. Met de zinderende bekkens, de realistische klappen van de snare drum, de ademende blaasinstrumenten met hun felle uithalen. Als vinyl liefhebber ben ik dan benieuwd wat dit zwarte goud daar tegenover kan zetten. Welnu, dat blijkt van een gelijk niveau te zijn. Zeker nu ik tijdelijk de beschikking heb over de ASR Basis Exclusive in de 2010 uitvoering in de vorm van het demo exemplaar van de fabrikant zelf. Diegenen die denken dat vinyl niet in staat is om echte dynamieksprongen weer te geven moet deze phono eens beluisteren. De Triangles laten feilloos horen dat in combinatie met de TW Acustics Raven Two draaitafel met de Goldenote B5 Titanium arm met Jan Allaerts Eco S MC element en de SME 309 arm met Clearaudio Discovery MC element analoog wat dat betreft niet onderdoet voor de digitale Esoterics.

En dat qua timbre, gewicht, vloeiendheid, natuurlijkheid en muzikaliteit het zwarte goud in mijn oren nog steeds de voorkeur geniet laten de Triangles horen bij het draaien van Chet Baker’s Chet op 180 gram vinyl en Janis Ian’s Breaking Silence, eveneens op 180 gram vinyl, toevallig beiden op het label Analogue Productions. Uiteraard heb ik ook andere muzieksoorten gedraaid in de vele daaropvolgende luistersessies waarin ik de Triangles in heb kunnen zetten. Ongeacht of het nu rock, pop, singer songwriter, blues, soul, klassiek of techno was, iedere muzieksoort kwam tot uiting zoals de producer van de desbetreffende schijf het bedoeld moet hebben. Om het nog even vanuit een andere hoek te belichten; mijn echtgenote heeft al heel veel verschillende componenten beluisterd. Op het moment dat ze deze meer dan manshoge luidsprekers voor het eerst hoort zegt ze; “Volgens mij heb je de ultieme luidspreker nu gevonden”. Ik zou het zelf niet beter kunnen formuleren.

Conclusie

Uit ervaring weet ik dat de ontwerpen van Triangle neigen naar helderheid. In combinatie met de vloeiende weergave van de Unison Research P70 gaat dat uitstekend maar er zijn versterkers op de markt die deze helderheid op onaangename wijze zullen kunnen benadrukken. Dat is meteen het enige aandachtspunt wat ik me kan bedenken wanneer ik tot een afsluitend woord moet komen. Deze speakers zetten een geluidsbeeld neer dat ik in mijn luisterruimte nog niet eerder heb mogen meemaken. Hoogte, diepte en breedte van het beeld kennen hun gelijke niet en zowel de dynamiek als de stage en de focussering zijn prachtig.

Menselijke stemmen roepen emotie op en klinken natuurlijk en indringend terwijl instrumenten in al hun nuances tot uitdrukking komen. Een dergelijke, indrukwekkend realistische weergave ervaar ik als uniek en ik zou de grote zuilen dan ook het liefst laten staan. Of, om het in de woorden van mijn echtgenote uit te drukken; ik heb mijn ultieme luidspreker gevonden. Helaas is hij voor mij niet te betalen. Misschien voor u wel.

Aanvullende informatie:

Importeur: Audipulse
Prijs in basisuitvoering: 42.000 euro per set