Olive 4 HD - De ultieme digitale bron?

Déjà vu. Die term beschrijft nog het best wat ik voel nu ik om mij heen in toenemende mate zie hoe muziekliefhebbers hun CD spelers inruilen voor streaming audio apparatuur. Enkele tientallen jaren geleden verdwenen LP’s naar de zolder of de rommelmarkt en nu lijkt de CD eenzelfde lot beschoren.

Maar net als destijds bij de LP het geval was - en in feite nog steeds is - zijn er heden ten dage ten aanzien van de CD ook fabrikanten die zich realiseren dat er op de wereld bij benadering zo’n 200 biljoen CD’s te vinden zijn en dat veel consumenten die CD’s zullen willen blijven afspelen op hun stereo systeem. Een grote groep van die gebruikers staat wel open voor wat men op deze site‘het nieuwe luisteren’ noemt, maar is bijvoorbeeld, om diverse redenen, (nog) niet bereid om een computer in hun audiosysteem op te nemen. Juist voor deze groep zou een muziek server als de Amerikaanse Olive 4 HD een alternatief kunnen zijn. Waarmee ik overigens niet wil beweren dat voor diegenen die al de nodige albums digitaal op hun computer opgeslagen hebben dit fraai ogende apparaat geen zinvolle aanvulling zou kunnen zijn.

Fraai

Voor wie het nog niet geraden had; ik ben zelf één van die consumenten die in zijn luisterruimte niet zit te wachten op een luidruchtige computer. En al helemaal niet wanneer dat apparaat ook nog eens forse afmetingen heeft. Voor mij scoort de Olive 4 HD op dit onderdeel dan ook meteen de eerste punten. Ook al beschikt hij dan over een harde schijf, deze wordt passief gekoeld en is niet te horen. In visuele zin heeft hij meer weg van een audio component dan van een computer. Met zijn breedte van 44 cm, diepte van 31 cm en hoogte van 7 cm valt hij niet uit de toon wanneer hij op een rack tussen andere audio apparaten geplaatst wordt. Het onder een schuine hoek geplaatste zwarte aluminium front (de behuizing is ook verkrijgbaar in zilver) loopt door in de topplaat.

Een leuk detail van die plaat wordt gevormd door de in reliëf weergegeven letters die samen namen vormen van de meest uiteenlopende muzieksoorten. Op zich is dat al een goede reden om deze muziek server op de bovenste plank van een rack te plaatsen. Wanneer die plek niet ingenomen wordt door een mooie draaitafel natuurlijk. Ook het bedienen en het aflezen van het touchscreen display (480 x 272 pixels) wordt bij hoge plaatsing eenvoudiger. In de praktijk heb ik de bedieningsfunctie van het kleine touchscreen maar kort gebruikt. De functies liggen net iets te dicht bij elkaar voor de dikte van mijn vingers waardoor ik bijna nooit direct de juiste functie aantik. Ook de vijf bedieningstoetsen naast het display heb ik nauwelijks gebruikt omdat het veel eenvoudiger te doen is met de olijfgroene drukknoppen van de rechthoekige afstandsbediening.

Deze laatste is geen hoogstandje van - in visuele of ergonomische zin - aantrekkelijk design, maar hij is wel functioneel. Over design gesproken; de koper die in het gelukkige bezit is van een iPhone of een iPod Touch kan deze eveneens als afstandsbediening gebruiken. Op enige afstand is het display nauwelijks te lezen maar omdat er een HDMI uitgang is kan het display eventueel ook getoond worden op een beeldscherm. Mijn luisterruimte is ‘strictly audio’ dus deze optie heb ik niet uitgeprobeerd. Ik kan me echter voorstellen dat het voor sommige liefhebbers een leuk alternatief is om tijdens het luisteren op een groot scherm de hoes van het album te bekijken.

Multifunctioneel

In mijn inleiding had ik het over de groep muziekliefhebbers die nog steeds CD’s draaien. Die worden op hun wenken bediend met de CD speler. Deze beheerst de rechterzijde van het front. Een sleuf waar de CD in verdwijnt met daaronder vier bedieningsknoppen voor de belangrijkste functies. Van links naar rechts is dat; (versneld) terug, spelen/pauze/stop, (versneld) vooruit en CD uitwerpen. Uiterst rechts op het front is dan nog de standby aan/uit knop te vinden. De CD speler maakt gebruik van een TEAC CD-R/RW loopwerk voor het afspelen van CD’s (of de CD laag van een SACD), het rippen van een CD naar de harde schijf of het branden van een CD vanaf de harde schijf.

Die harde schijf is 2 Terrabite groot en kan, wanneer er opgeslagen wordt in compressieloze WAV of FLAC files, respectievelijk ruim 3200 of ruim 5500 CD’s herbergen. (uiteraard afhankelijk van de speeltijd van de CD) De gemiddelde muziekliefhebber zal hier ruimschoots genoeg aan hebben om zijn hele muziekcollectie op te slaan. Importeren van muziek kan ook gebeuren via de ethernet aansluiting. Of via Wireless 54 Mbit/s (802.11n) aansluiting waarvoor een WiFi antenne meegeleverd wordt. Draaien we het apparaat om dan zien we de 24 karaat vergulde analoge RCA outputs. Deze sluit ik aan op mijn Unison Research P70 geïntegreerde versterker. Er zijn twee digitale outputs; een optische Toslink en een coaxiale cinch. Via deze uitgangen zou je dus ook muziek op kunnen slaan op andere apparaten die deel uitmaken van je netwerk zoals bijvoorbeeld op de PC of een NAS. Digitaal in gaat via Toslink met de bitrates 16 bit, 20 bit en 24 bit. Digitaal wordt geconverteerd naar analoog door de Texas Instruments 192 kHz/24-bit Burr Brown PCM 1792A. Laat ik vooral de USB aansluiting niet vergeten. Deze is erg handig voor het aansluiten van een hard disc als back-up voor het geval er iets misgaat met de Olive 4D. U moet er toch niet aan denken dat u al die albums opnieuw zult moeten rippen.

De laatste aansluiting op de achterzijde is de netentree voor het meegeleverde netsnoer. Hoogste tijd om dat – met inachtneming van de juiste fase - aan te sluiten en de Olive onder stroom te zetten. Na het inschakelen verschijnt tegen een witte achtergrond in het display in sierlijke letters, aan elkaar geschreven, het woord Olive. Met daaronder de tekst; “System starting up, please wait…” Daarna moet ik inderdaad even wachten en dat is de eerste keer dat ik me realiseer dat het hier toch om een apparaat gaat wat ook computer kenmerken heeft. Uiteindelijk wordt onder de merknaam de datum en de tijd weergegeven. Na het indrukken van de stand-by knop verschijnt het menu.

Wanneer de Olive 4D lang in stand-by mode gestaan heeft – zoals tussen de luistersessies het geval was – dan volgt na het indrukken van de stand-by knop eerst een tekst die aangeeft dat ik even moet wachten omdat het apparaat ontwaakt uit de slaapstand. Hoewel hij zich volgens mij niet uitrekt neemt hij in dat geval wel degelijk de tijd voor dat proces van ontwaken. Opnieuw een computertrekje. Zo langzamerhand wordt het tijd dat ik me ga richten op de geluidskwaliteit. Daarbij heb ik me bewust beperkt tot de functies waarvan ik verwacht dat ze het belangrijkst zijn voor de gemiddelde gebruiker. Ik heb dus expres afgezien van de mogelijkheid om vanaf de harde schijf CD’s te branden of om te luisteren naar internetradio. Wat er overblijft, is mijns inziens de ‘core business’ van de Olive 4 HD.

High Definition

Waar begin je mee wanneer je dit apparaat voor het eerst gaat beluisteren. Ik weet niet wat u zou doen maar ik ben persoonlijk het meest benieuwd naar de twaalf voorbeelden van hoge definitie opnamen die de koper van deze Olive op zijn harde schijf aantreft. We praten hier over hoge resolutie in de zin van master tape kwaliteit. Meer specifiek gaat het dan om opnamen die gemaakt zijn door het audiofiele kwaliteitslabel Chesky. Momenteel is Chesky nog één van de weinige labels die dit soort high definition downloads voor de consument beschikbaar maken maar ik twijfel er niet aan dat er op termijn meer aanbieders zullen komen en dat ook de keus in muzieksoorten groter zal worden.

Het eerste wat opvalt bij het kiezen, en vervolgens afspelen, van de gekozen track is niet de klank maar de stilte. Het ontbreken van computergeluiden dus. De schijf is niet te horen. Deze is dan ook ingebed in acht lagen geluidabsorberend materiaal. De gekozen track – Mars uit The Planets van Holst, uitgevoerd door het Bruckner Orchester Linz – komt vanuit een inktzwarte, doodstille achtergrond op me af. De klank is kernachtig en puur en het grote orkest staat opvallend stabiel geplaatst in een enorme driedimensionale ruimte waarbij vooral de diepte mooi gelaagd wordt weergegeven. Er is sprake van een extreem hoge mate van verfijning waardoor instrumenten een zeer natuurlijke klankkleur krijgen. Dit gaat duidelijk een stuk verder dan de weergave van een CD via het loopwerk van deze testkandidaat.

CD weergave

Het zal niemand verwonderen dat de klank van een CD, die afgespeeld wordt door de Olive 4 HD, niet op het niveau ligt van de weergave van een high definition opname vanaf de harde schijf. Toch zullen potentiële kopers van de Olive 4 HD  misschien gebruik willen maken van deze functie. Ook bij het afspelen van een CD is het niet de klank die als eerste opvalt. Helaas, moet ik in dit geval zeggen, want het is het loopwerk. Bij het laden en lezen van de CD is het echt het geluid dat ik ook hoor wanneer ik een schijf in mijn computer laad met het doel om deze af te spelen of te branden. Gelukkig is dit slechts de eerste indruk en is deze kortdurend van aard want vlak voordat de muziek begint stopt het. Tijdens het afspelen van Melody Gardot’s Baby I’m a Fool is het loopwerk evenmin volledig stil doch dit geluid is zo minimaal dat het alleen te horen is wanneer ik mijn oor dicht bij de speler houd. Het heeft daardoor geen enkele invloed op het luisteren naar de muziek.

Tijdens het beluisteren van Melody Gardot heeft de speler geen enkele moeite om mij in de muziek te trekken. De klank is zoals ik die verwacht van een 24/192 DAC in combinatie met dit multifunctionele TEAC loopwerk. Toch, wanneer ik even later dezelfde CD draai in mijn referentiespeler - de veel duurdere Esoteric SA-10 - geef ik aan die weergave duidelijk de voorkeur. Geen vergelijk natuurlijk maar het ontlokt me wel de uitspraak dat een muziekliefhebber die al over een excellente (SA)CD speler beschikt misschien liever zal wachten op een versie met een referentieloopwerk. Tegelijkertijd gebiedt de eerlijkheid me te zeggen dat de potentiële koper van deze Olive 4HD het loopwerk waarschijnlijk eerst en vooral zal gebruiken voor het rippen van CD’s naar de harde schijf. Laten we dat dus nu maar eens gaan doen.

Let’s Rip!

Wij Nederlanders integreren zo klakkeloos Angelsaksische woorden in onze taal dat ik me nog maar zelden afvraag of er een goed Hollands alternatief voor een term als ‘rippen’ bestaat. En iedereen weet inmiddels wel wat er bedoeld wordt wanneer ik het heb over het ‘rippen’ (wegschrijven?) van een CD naar de harde schijf van de Olive 4 HD. Vooraf heb ik via het menu de opnamekwaliteit in moeten stellen en daarbij heb ik gekozen voor FLAC. Ik had natuurlijk ook kunnen kiezen voor de andere lossless optie WAV maar ik denk dat de meeste gebruikers zullen kiezen voor FLAC omdat het minder ruimte inneemt op de harde schijf. Het geluid van het rippen van nog steeds diezelfde CD van Melody Gardot is op enige afstand niet te horen. Terwijl op het display de voortgang van het proces getoond wordt draai ik om de tijd te doden – en om te genieten natuurlijk - kant 1 van de mooie Japanse 180 gram persing van Bennie Green’s ‘Back on the Scene’.

Althans, ik doe een poging. Want na zeven minuten geeft het display al aan dat het proces voor 100 % voltooid is, direct daarop gevolgd door de mededeling dat de CD succesvol opgeslagen is. Erg snel, maar wanneer u grote aantallen CD’s op wilt slaan kunt u ook nog overwegen om het rippen uit te besteden aan daarin gespecialiseerde bedrijven. U levert een stapeltje CD’s aan op een spindel en krijgt e.e.a. keurig terug op de harde schijf. Maar ik dwaal af. Omdat ik benieuwd ben naar het resultaat luister ik de LP kant niet af. In plaats daarvan schakel ik op de versterker terug van de phono ingang naar de ingang waar Olive 4 HD op aangesloten is en roep ik met behulp van de afstandsbediening Melody’s stem op vanaf de harde schijf. Vanaf deze hard disc is het beeld stabieler, gedetailleerder, verfijnder en wat droger dan vanaf het loopwerk. Ook is de laagweergave mooier doortekend en vaster van karakter. Tijdens het beluisteren dringt zich onweerstaanbaar de gedachte aan mij op dat ik nu zit te luisteren naar het type digitale bron dat in de nabije toekomst het luisteren naar andere digitale bronnen overbodig zal maken.

Conclusie

Het onderbrengen van een server, een streamer en een player in één apparaat is een concept waarvan ik verwacht dat het velen aan zal spreken. Het vormt een aantrekkelijk alternatief voor de liefhebber van digitaal opgenomen muziek die zijn audio installatie aan wil sluiten op zijn netwerk zonder dat hij daarvoor stapels apparatuur, waaronder een lawaaiige computer, in zijn huiskamer of luisterruimte toe hoeft te laten. Met de hoogwaardige 24/192 DAC, de ethernet aansluitingen, en het CD loopwerk om CD’s te rippen en te branden is de Olive 4 HD een mooi en zeer breed inzetbaar apparaat. En als ik u vanuit de gedachte ‘beter mee verlegen dan om verlegen’ een tip mee mag geven; vergeet, wanneer u besluit tot aanschaf, daarna niet om die back-up schijf aan te sluiten.

Importeur: Audiac BV

Prijs Olive 4 HD: 2.499 euro