Wharfedale Diamond 10.5

Het Engelse luidsprekermerk Wharfedale roept bij mij nog altijd warme gevoelens op. Begin jaren negentig kocht ik een Pioneer versterker en combineerde die met een set Wharfedale 507.2 luidsprekers. Een flink uit de kluiten gewassen set monitor speakers die ik plaatste op stevige op maat gemaakte stands.

Hoewel ik nog veel moest leren op audiogebied wist ik al wel dat voor het beste resultaat een tweeter ongeveer op oorhoogte moest zijn. Iets wat met de stands bereikt werd. De 507.2 was een speaker die het, zacht uitgedrukt, niet van zijn uitstraling moest hebben. Een rechthoekige kast uitgevoerd in zwart fineer zonder enige opsmuk.

Echter de geboden prijs- kwaliteitverhouding maakte een hoop goed. Ik heb jarenlang plezierig muziek geluisterd met deze speakers. Via importeur New Transtec krijg ik de kans opnieuw kennis te maken met het Engelse merk met die lange historie. Onderwerp van deze test is de Diamond 10.5, de middelste vloerstaande luidspreker uit de uitgebreide en zeer betaalbare Diamond lijn.

Uitgebreid is een beetje een understatement, de complete lijn telt maar liefst achttien verschillende types. Diverse boekenplank modellen, center- en surround speakers, een soundbar en subwoofers. Het opbouwen van een complete surround set-up is met speakers uit de Diamond serie dus geen enkel probleem.

Diamond 10.5

De Diamond 10.5 lijkt in niets op de 507.2 van twintig jaar geleden. De huidige 10.5 is een ranke vloerstaande luidspreker. Redelijk uniek in deze prijsklasse zijn de gebogen zijpanelen. Want een set Diamond 10.5 verwisselt voor maar 550 Euro van eigenaar. Naast het visuele aspect is het ontbreken van rechte hoeken ook nog heilzaam voor de weergave. Resonanties in de kast worden sterk verminderd en het afstraalgedrag knapt er van op. De zijpanelen zijn opgebouwd uit meerdere lagen en zorgen in samen met interne verstevigingen voor een stijve basis voor de units. De 10.5 is voorzien van drie units, een tweeter, een middentoner en een woofer. Vaak werken speakers volgens het 2,5-weg principe waarbij één van de twee laagunits ook het middengebied weer geeft. Voordeel is een wat steviger laag, maar bij een slechte afstemming van het filter of gebruik van goedkopere units kan het oh zo belangrijke middengebied minder goed klinken.

Deze 10.5 werkt misschien wel daarom volgens het 3-weg principe en beschikt dus over een echte middentoner. Wat de middenunit speciaal maakt is het feit dat het een dome type betreft, iets dat je niet of nauwelijks meer ziet. Zowel de tweeter als middentoner worden beschermd door een geperforeerd metalen rooster zodat scherpe voorwerpen of priemende kindervingertjes geen kans krijgen de units in te deuken. De units zijn met verschroomde ringen vastgezet aan de baffle. Deze baffle is uitgevoerd in hoogglans zwart, de kast zelf is keurig gefineerd en leverbaar in diverse afwerkingen. De luidsprekers zijn voorzien van een afneembaar front dat losjes met pennetjes op de baffle klikt. Dit had iets steviger gekund maar afgezet tegen de prijs is dit de speakers niet echt aan te rekenen. Aan de achterkant is de luidspreker voorzien van een flinke reflexpoort om de laagweergave nog iets op te peppen.

Ook is de Diamond 10.5 voorzien van bi-wire aansluitingen voor de luidsprekerkabels. De terminals zijn van goede kwaliteit en accepteren blanke draden, spades en banaanstekkers. Wel is het zo dat de terminals wat dicht bij elkaar geplaatst zijn waardoor je alleen banaanstekkers gemakkelijk kunt aansluiten. Spades en blanke draden vragen om wat meer creativiteit en aandacht. De speakers worden geleverd met bijpassende stevige spikes om ze te ontkoppelen van de ondergrond en mooi waterpas zijn te zetten. Daarnaast wordt een, weliswaar Engelstalige, zeer duidelijke en uitgebreide handleiding meegeleverd. Daarin wordt uit de doeken gedaan hoe de speakers aangesloten dienen te worden en wat de beste opstelling in de ruimte is.

Aansluiten en spelen

De Diamond 10.5 mag zijn kunsten vertonen in combinatie met mijn referentie set. Bestaande uit een vM MA240 en PA535 versterker combinatie. Digitale bronnen zijn een vM SA230 multispeler en een NAD T577 Blu-Ray speler. Voor analoge weergave is een Funk Vector draaitafel met Shelter 301 element beschikbaar. Bekabeling is van Siltech en Sharkwire, luidsprekerkabels zijn van Inakustik type 1102. Alle apparatuur is aangesloten op een dedicated geaarde stroomgroep waarbij digitale en analoge apparatuur beide een eigen verdeeldoos hebben. In de praktijk zal de Diamond 10.5 niet zo snel met een dergelijke set gecombineerd worden, een “serieuze” av receiver ligt meer voor de hand.

Echter hoogwaardige elektronica in combinatie met een wat betaalbaarder speaker geeft vaak verrassende resultaten. De luidsprekers worden opgesteld aan de hand van de bijgeleverde handleiding. Circa 2 meter uit elkaar met voldoende ruimte tot de achter- en zijwanden. Min of meer op dezelfde plaats waar normaal mijn Audiovector S3 Avantgarde Arreté speakers staan. Enig verschil is de mate van indraaien. De Wharfedale speakers dienen fors ingedraaid te worden in tegenstelling tot de Audiovector’s, die slechts een heel lichte toe-in nodig hebben om een mooi stereobeeld neer te zetten. Om de speakers van de ondergrond te ontkoppelen worden de meegeleverde spikes gebruikt in combinatie met Target Spike Shoes.

Ik leg de speakers direct het vuur na aan de schenen en begin met het album Never Can Say Goodbye van Trijntje Oosterhuis. Dit is een album met louter nummers van Michael Jackson die Trijntje in eerste instantie slechts voor privé doeleinden opnam. Begeleid door haar vaste gitarist Leonardo Amuedo zijn de liedjes ontdaan van alle franje en gaat ze helemaal terug naar de basis. De songs zijn stuk voor stuk zo goed dat ze moeiteloos overeind blijven. Wanneer Trijntje uithaalt heeft haar stem een ietwat metalig rafeltje wat sommige speakers kunnen accentueren waardoor het onaangenaam wordt. De Wharfedale Diamond 10.5 heeft hier totaal geen last van, sterker nog, de speaker neigt zelfs heel licht naar de andere kant waardoor haar stem iets minder uitgesproken klinkt.

Het gitaarspel van Leonardo krijgt een vleugje warmte en komt heel mooi los van de speakers. Dit is sowieso een punt wat direct opvalt bij het beluisteren van deze luidsprekers, het gemak waarmee een 3D beeld opgebouwd wordt in de ruimte. Wanneer bijvoorbeeld de achtergrondzangeressen inzetten klinken deze ruim buiten de speakers en keurig op afstand achter Trijntje.

Caro Emerald

Het album Deleted Scenes From The Cutting Room Floor sloeg begin dit jaar in als een bom en zorgde voor de definitieve doorbraak van de Nederlandse zangeres Caro Emerald. De liedjes swingen stuk voor stuk de pan uit en zorgen voor een echte “feel good mood”. Met het ritme hebben deze Diamond 10.5 totaal geen moeite. Wel klinken ze bijvoorbeeld wat matter en minder dynamisch dan de recent geteste Dali Ikon 5 MkII speakers. Met de aantekening dat de Wharfedale’s slecht de helft kosten van de Dali’s. Een significant prijsverschil in dit segment. Het wat matte, rustige karakter van de speakers zal uitstekend combineren met bijvoorbeeld een betaalbare AV receiver die vaak feller, en minder neutraal klinkt. Een match die gezien het prijsniveau zeer wel voor de hand ligt.

Supertramp’s Crime Of The Century, een klassieker uit 1974, klinkt het lekkerst op lp. Ook nu weten de speakers weer dat fraaie 3D beeld op te bouwen. Roger Hodgson, met zijn zo herkenbare stem, staat keurig voor de band. Een saxofoon, een instrument waar de band gretig gebruik van maakt, staat mooi geplaatst rechts achterin. Wel mist het instrument wat van de zo kenmerkende scherpte en bite. Het klinkt, zwart wit gezien, wat meer als een hout- dan koperblaasinstrument. Veel luisteraars zullen dit echter eerder als een zegen dan als een gemis ervaren. In het hoog weten de speakers een redelijke hoeveelheid details te laten horen zonder dat de speakers hier teveel de aandacht op vestigen.

Kijkend naar de complete Diamond lijn van Wharfedale kan het bijna niet anders dan dat de 10.5 ook veelvuldig ingezet zal worden in een surroundopstelling. De nieuwe HD geluidsformaten, die sterk in opkomst zijn nu Blu-Ray gemeengoed aan het worden is, stellen hoge eisen aan een speaker. De opgedane ervaringen met de Diamond 10.5 bij het beluisteren van muziek beloven veel goeds. Ik besluit het de speakers daarom niet makkelijk te maken en kies voor Gladiator. De eerste Blu-Ray transfer werd door velen bekritiseerd, louter om de beeldkwaliteit, het geluid werd alom geroemd. Reden genoeg voor Universal Pictures om nog eens kritisch naar de transfer te kijken en een aantal maanden later met een aangepaste versie uit te komen. Op de re-release is met de beste wil van de wereld niets aan te merken, het beeld is zelfs uitstekend te noemen.

De DTS HD-MA soundtrack is een zware kluif voor iedere speaker. De 10.5’s slaan zich er met verve doorheen. In de scène waarbij de gladiatoren voor de eerste maal de arena in gestuurd worden klapt en stampt het publiek uitzinnig. Natuurlijk zijn de speakers niet in staat om het stampen ook voelbaar in de luisterruimte te brengen maar het laag loopt ver genoeg door om er een realistische kijk- en luisterbeleving van te maken. Wat flink meewerkt, is het gemak waarmee de speakers een groot geluidsbeeld kunnen neerzetten.

Tien jaar na Gladiator proberen regisseur Ridley Scott en acteur Russel Crowe het kunstje dat ze destijds flikten nogmaals te doen in de film Robin Hood. De wisselwerking tussen beiden is er nog steeds maar het vernieuwende is er wel een heel eind af. De manier waarop één en ander in beeld gebracht is vertoond de opvallende gelijkenis tussen beide films. Natuurlijk zie je direct dat de CGI de laatste tien jaar met sprongen vooruit gegaan is, iets dat Robin Hood realistischer maakt om naar te kijken. Verder is het enige opvallende verschil te vinden in het toevoegen van humor in laatstgenoemde film. Vooral de teksten van Lady Marianne zijn doorspekt met grappen die zich slechts moeilijk naar het Nederlands laten vertalen. Waar de film echt in uitblinkt, is de fantastische soundtrack die het uiterste van luidsprekers vergt. Bombastische muziek, grootschalige veldslagen en soms subtiele stukjes tekst. Wanneer de Fransen voet aan wal zetten is het aan Robin en zijn kompanen de aanval af te slaan. Dat doen ze met verve, een strijd die gepaard gaat met kuddes aanstormende paarden, een regen van pijlen en andersoortig middeleeuws wapentuig. De Daimond’s 10.5 doen hun uiterste best en weten zich er manmoedig door heen te slaan. Details blijven in het grote geweld goed te volgen en het geluid klinkt lekker stevig met een volwassen fundament. De ruimtelijkheid die de speakers zo goed kunnen weergeven doet opnieuw een forse duit in het zakje.

Na al het geweld is het tijd voor iets vrolijkers, iets waar Mr. Bean geen moeite mee heeft. In zijn Ultimate Disaster Movie weet hij iedere situatie waar hij in beland tot een chaos te maken. Als sullige suppoost van een museum krijgt hij de opdracht een beroemd schilderij naar Amerika te begeleiden.

Hilarische taferelen zijn het gevolg. In de scène waarin Bean in de grote zaal van het museum tijdens zijn werkzaamheden in slaap valt weten de 10.5 speakers prima de akoestiek van de ruimte weer te geven. Je krijgt het gevoel zelf in de zaal aanwezig te zijn. Subtiele geluiden als schuifelende voeten en rinkelende glazen tijdens de vergadering, waarin Bean aangesteld wordt om het schilderij te vergezellen, weten de speakers keurig weer te geven.

Conclusie

De woorden “betaalbaar” en “karakter” zijn volledig van toepassing op de Wharfedale Diamond 10.5 luidsprekers. Voor een relatief bescheiden bedrag krijg je een speaker die qua afwerking de vraagprijs meer dan waarmaakt. Zowel het uiterlijk als de weergave hebben een duidelijk eigen karakter. Ga je voor bling dan plaats je de speakers zonder frontdoeken. Wil je het wat meer ingetogen houden dan laat je de fronten zitten en passen de speakers met hun combinatie van houtfineer en hoogglans zwart in zowel een modern als klassiek interieur.

De dome middentoner zorgt voor een rustige, soms wat ingetogen en laid back, weergave van stemmen hetgeen uitstekend aansluit op het niet te felle hoog en prima doortekend laag. Het is geen speaker die er in een direct vergelijk onmiddellijk uitspringt, eerder eentje die je beter moet beluisteren om de kwaliteit te ontdekken. De Diamond 10.5 is zeker geen dertien in een dozijn speaker en dat mag in deze context als een compliment gelezen worden.

Aanvullende informatie:

Wharfedale Diamond 10.5 275, - euro per stuk

Importeur

New TransTec
Van Utrechtweg 146-150
2921 LN Krimpen a/d IJssel
Tel. 0180-590184
Fax. 0180590182
www.transtec.nl

De volgende films werden beschikbaar gesteld door Universal Pictures Benelux:
Gladiator
Robin Hood
Mr. Bean-Ultimate Disaster Movie