Bose VideoWave: echte home theater ervaring

Op uitnodiging van Bose bezocht ik namens HiFi.nl het Nederlandse hoofdkantoor van deze firma in het pittoreske Noord-Hollandse dorpje Edam. De reden van deze uitnodiging was een uniek home-cinema systeem dat de fabrikant uit Massachusetts eind vorig jaar onder de naam VideoWave introduceerde. En ondanks dat ik bekend was met het fenomeen Bose Reveal werd ik toch even compleet op het verkeerde been gezet.

Bose vertegenwoordiger Clemens van de Ven verzorgt de hartelijke ontvangst op het hoofdkantoor. Hij vraagt vrijwel meteen of ik bekend ben met Bose en wat ik van hun systemen vind. Blijkbaar is de reputatie die Bose onder audiofielen geniet ook in Edam bekend. Want het afgeven op de producten van Amar Bose (1929) - die trouwens nog steeds het bedrijf leidt - is onder de liefhebbers van ‘echte hifi’ populair. Het bedrijf wordt afgerekend op de populariteit van - met name - de melkpakjes. En ja, op deze melkpakjes kun je op het audiofiele vlak best wel wat aanmerken. Maar daarbij ga je dan wel compleet voorbij aan het doel van dergelijke systemen. 

Klein en onopvallend maar met een groots geluid, dat is waar Bose haar klankmatige pijlen op richt. Met als doel de kwaliteitsbewuste consument met een serieuze muziekinteresse te raken. En daar slagen ze zeker in. Kijk maar naar de GfK-cijfers. Maar het doel van mijn trip is niet het luisteren naar een Acoustimass of 3-2-1 systeem, ik kom luisteren naar een audio/video systeem met de naam VideoWave.

Met een brede grijns op zijn gezicht vraagt Clemens me plaats te nemen voor een Bose-wand. Een wand zoals die ook bij Bose dealers te vinden is. Op de wand zie ik een scherm, een drietal luidsprekers en een subwoofer. Allen afgedekt met een zwart doek. Als het doek van het scherm verwijderd wordt, krijg ik een 46” Full HD LCD-scherm te zien. Afgewerkt met een matzwarte rand en voorzien van een Bose label. Hé, maakt Bose nu ook al televisies? “Dat leg ik je zometeen wel uit”, zegt Clemens als hij mijn vragende blik ziet. 

Een demo-filmpje laat een indrukwekkend geluidsbeeld horen vanuit het aanwezige surroundsysteem. En dan haalt Clemens de linker- en rechterluidspreker weg. Tenminste, het houdertje waardoor de aanwezigheid van een luidspreker werd gesuggereerd. Onder het doekje is namelijk niets te vinden. Ook de ‘luidspreker’ onder de televisie verdwijnt. Hans Kazan is er niks bij. Verrassend, maar eigenlijk was ik hier wel op voorbereid. De Bose Reveal was me immers bekend. Als Clemens naar het doekje over de subwoofer grijpt, verwacht ik daar wél een fysiek exemplaar aan te treffen. Het geluid bij de demonstratie laat immers verrassend levensecht klinkende explosies en overvliegende vliegtuigen horen. De sub moet (!) dus wel echt zijn… maar niet dus. Ook onder de laatste doek blijkt zich alleen maar lucht te bevinden. Nu ben ik toch echt even uit het veld geslagen. Langzaam doe ik mijn mond weer dicht. Verdorie... ik ben gefopt!

VideoWave

Maar liefst tien jaar hebben de technici van Bose gewerkt aan het VideoWave systeem. Met als resultaat een televisiescherm met daarin een complete surroundset, inclusief subwoofer: klein en onopvallend, maar met een groots geluid. 

Een blik achter het scherm laat zien dat de Bose televisies een flink stuk dieper is dan we inmiddels gewend zijn van schermen met een dergelijke schermdiameter. Ik schat de diepte op zo’n 10 cm. In vergelijking met de aloude beeldbuis dus nog steeds superplat. Die extra centimeters zijn nodig om een subwoofer en surround luidsprekers in de behuizing op te kunnen nemen.


Subwoofer

Die subwoofer is een fraai staaltje techniek: zes kleinere basunits zijn in twee rijen van drie, met de magneten naar elkaar toe, in een push-pull configuratie geplaatst. De akoestische output van deze zes woofers wordt via een gevouwen pijp naar de onderzijde van het scherm geleid. Door deze specifieke opstelling van de woofers worden trillingen in de kast geëlimineerd en produceert de VideoWave toch volwassen lage tonen. Ik kan me voorstellen dat deze - op het oog eenvoudige - oplossing de ingenieurs van Bose de nodige hoofdbrekens heeft gekost.


Duidelijk zijn in het midden de zes woofers te zien die mbv de - met blauw gemarkeerde - gevouwen pijp de lage tonen produceren 
 
Surround

Maar met alleen een geïntegreerde subwoofer ben je er natuurlijk nog niet als je een compleet surround systeem wil emuleren; je moet ook voor ruimtelijke informatie zorgen. Ook daarvoor hebben de knappe koppen van Bose iets bedacht: PhaseGuide geheten. De werking van de PhaseGuide wordt me uitgelegd door middel van een op een Lightsaber - excuses voor de niet Star Wars fanaten - lijkend ‘zwaard’, dat een sprookjesachtig geluid van rinkelende belletjes produceert. Op de punt van het zwaard is ter verduidelijking een laserlampje gemonteerd. Door met het PhaseGuide zwaard te zwaaien verplaatst de locatie van het geluid zich mee met de locatie van het rode lichtje. Op deze manier is het mogelijk om het geluid boven, onder, links, rechts en zelfs achter iemand te plaatsen. 

De Phaseguide bestaat uit een aantal lange, parallel geplaatste lamellen die het geluid gebundeld uitsturen. In de VideoWave zitten twee PhaseGuide luidsprekers, een voor het linkerkanaal en een andere voor het rechterkanaal. Reflecties via wanden zorgen voor de exacte plaatsing van surround-informatie in het geluidsbeeld. En dat werkt verrassend goed. 

Aan de bovenzijde van het scherm bevinden zich nog een zevental luidsprekers, waarvan er drie links - en drie rechts in de kast gepositioneerd zijn. De zevende luidspreker zit precies in het midden van de bovenzijde.


Het systeem

Bij de VideoWave levert Bose een basisstation - Bose spreekt over een console - waarop alle aansluitingen naar externe apparatuur gemaakt kunnen worden. Zes bronnen kunnen op dit basisstation aangesloten worden, een dock voor je iPod wordt standaard meegeleverd. Vanuit het console gaat er slechts één kabel naar het VideoWave scherm. 

Ook aan de bediening heeft Bose veel aandacht besteed. Alle bronnen - ongeacht merk of type - accepteren rechtstreeks de stuursignalen van de Bose afstandsbediening. En ook deze remote is weer een fraai staaltje vormgeving en technisch vernuft. De ClickPad remote heeft een minimaal aantal fysieke knoppen. Het beeldscherm toont de beschikbare functies per bron, en via een aanraakgevoelig gedeelte op de ClickPad remote navigeer je door de opties. Op de televisie worden de opties rond de rand van het beeldscherm getoond, en eenzelfde vierkant is op de afstandsbediening te vinden. Navigeren gaat daardoor intuïtief en eenvoudig zonder je blik van het scherm te hoeven afwenden. Alle originele afstandsbedieningen kunnen in het laatje blijven. 

Kijken en luisteren

Bose richt zich met de VideoWave niet op audiofielen of videofielen, dus moeten we het systeem ook niet met die ogen bekijken. Nee, de VideoWave is de oplossing voor mensen die een groot beeldscherm willen met een indrukwekkend filmisch geluid, maar die niet bereid zijn om daarvoor een veelvoud aan luidsprekers - en de bijbehorende kabels - en een subwoofer in huis te plaatsen. Slechts het VideoWave scherm en de bijbehorende console - met de daarop aangesloten bronnen - zijn nodig voor een avondje huisbioscoop. Of voor een huisconcert, want ook met muziek weet de VideoWave wel raad.

Nu ben ik zelf in de eerste plaats een muziekliefhebber. Mijn iPhone krijgt dus als eerste een plekje in het Bose dock. Uriah Heep speelt een live-uitvoering van Gypsy (Uriah Heep Live), een heerlijk ‘meeblèr-nummer’ vol scheurende gitaren, strakke drums en een Hammond orgel - er moet meer Hammond gespeeld worden! De rauwe energie wordt heerlijk aangezet door het relatief felle hoog. Aan de onderkant van het geluidsspectrum doet de ingebouwde sub uitstekend zijn werk en geeft de weergave ‘ballen’. Het mag gezegd worden: dit klinkt verrassend lekker.

Als ik Norwegian Mood van Kari Bremnes selecteer, blijkt hoe fraai de laagweergave van deze televisie is. Het laag klinkt onvervormd en diep, en ook van kasttrillingen is weinig te merken. Daardoor blijft de stem van Kari centraal in het geluidsbeeld staan en krijgt de aandacht die deze intieme stem verdient. Nergens wordt haar stem weggedrukt door een ongecontroleerd laag. En dat is een knappe prestatie.

De Naturträne van Nina Hagen klinken gepassioneerd en vol emotie, maar balancerend op het randje van scherp. In het hoog is de VideoWave naar mijn smaak soms iets te enthousiast. Maar dat is waarschijnlijk een compromis richting plat gecomprimeerde MP3’s - die de meeste VideoWave gebruikers op hun iPods hebben staan -  die wel wat extra peper en zout kunnen gebruiken. Ook bij films is een enthousiast hoog eerder een pré. 

De weergave van de animatiefilm Ice Age 3 is ronduit indrukwekkend via de VideoWave: het beeld is strak en gedetailleerd, het geluid vol en dynamisch. De actie vliegt je om de oren. Nergens krijg je de indruk naar een tv te luisteren.

Conclusie
Ja, voor hetzelfde geld kun je waarschijnlijk een even goed of misschien wel beter surround systeem kopen. En voor muziekweergave kun je dat met zekerheid stellen. Maar wie dat beweert mist het punt. Bose heeft niet de intentie het beste surround systeem voor het geld op de markt te brengen. Het VideoWave systeem gaat over design, gebruiksgemak, geen luidsprekers en kabels door het huis hebben slingeren. En het gaat ook over een zeer bevredigende beeld- en geluidskwaliteit. Ik kan deze recensie maar beter niet aan mijn vrouw laten lezen, want voor je het weet kan de hele hifi-set ingepakt worden om plaats te maken voor een VideoWave systeem… en ik zou er nog mee kunnen leven ook.

Aanvullende info:
Het Bose VideoWaveTM entertainment-systeem heeft een afneembare voet en kan worden gemonteerd met VESA-muurbeugels van derden (los verkrijgbaar). De Bose- adviesprijs voor het VideoWaveTM entertainment-systeem is € 4.999 inclusief btw. Voor deze prijs wordt het VideoWaveTM-systeem aan huis bezorgd en geïnstalleerd, worden andere entertainmentbronnen aangesloten op het systeem en wordt het ADAPTiQ®-audiocalibratiesysteem uitgevoerd om het systeem optimaal af te stemmen op de ruimte van de consument. 

Meer informatie is beschikbaar op www.bose.nl.