De Heineken Ontvoering

Vanaf vandaag draait de fictieve vertelling van De Heineken Ontvoering, met een hoofdrol voor Rutger Hauer als Alfred Heineken, in de Nederlandse bioscopen. Maar de documentaire met het waargebeurde verhaal ligt al in de schappen.

HiFi.nl had contact met Dick Steffens, toenmalig chauffeur van het politieteam, die het losgeld naar Holleeder en zijn handlangers moest brengen. Dick, ook een bekende naam in vinyl- en hifi-land, vertelt over zijn ervaringen, en recenseerde de deze maand uitgekomen docu.

Dick Steffens is tegenwoordig eigenaar van Interludium, een internationaal bedrijfs-recherche bureau met vestigingen in Nederland en Duitsland, maar werkte ooit als rechercheur bij de Amsterdamse politie, waar hij in 1978 begon op bureau Warmoesstraat ("nog samen gewerkt met Appie Baantjer"). Vanaf 1979 was hij werkzaam op het Hoofdbureau van politie aan de Elandsgracht bij de afdeling Falsificaten/Fraude en CID. Met name bij de CID (nu CIE) veel moeilijke en niet ongevaarlijke opdrachten uitgevoerd in binnen en buitenland. "Dit was één van de redenen om mij te vragen het losgeld te rijden."

"Bijna twintig jaar is mijn identiteit geheim gehouden," vertelt Dick. "Tot John v.d. Heuvel (oud Amsterdams politiecollega) mijn identiteit wist te achterhalen." Nadat er een pagina in De Telegraaf werd geplaatst, wordt Dick van tijd tot tijd gevraagd om op radio en tv wat over deze, maar ook over actuele zaken/misdrijven, zijn mening te geven.

Een aardig verhaal is dat Dick een tijd later op een bijeenkomst in Carré, waarbij het hele team was uitgenodigd, door Heineken gevraagd werd hoe hij die drie weken had ervaren. "Toen ik zei dat ik door spanning en lange werkdagen ongeveer vijf kilo was afgevallen, beloofde hij mij het losgeld te rijden wanneer ik ooit ontvoerd zou worden. Hij kon toch nog wel wat kilootjes kwijt.."

Dick zag de speelfilm die vandaag in premiere gaat onlangs op verzoek van de NOS. "Het is best een spannende film," vertelt hij, " maar helaas komt op geen enkele manier de kwaliteit van het rechercheonderzoek tot uiting. Het verhaal wordt voornamelijk belicht vanuit de ontvoerders. Dit is natuurlijk de keuze van de regisseur en daar is niet mis mee. Goed om te zien is dat hij de ontvoerders wel als zware criminelen en niet als Pietje Bell’s heeft neergezet."

"Jammer is wel dat een aantal zaken niet authentiek zijn. De postzakken met geld waren ongeveer dertig kilo per zak. In de film zie je iemand de zakken bij wijze van spreken tussen duim en wijsvinger oppakken. Het talud waarin ik ze moest gooien was aardedonker en ik zag slechts schimmen. Het was een spannend moment. In de film is het talud fel verlicht en daardoor ontbreekt elke spanning." De bioscoopfilm van Maarten Treurniet is een fictieve vertelling, ten dele gebaseerd op het waargebeurde verhaal. 

Rutger Hauer als de ontvoerde Alfred Heineken

Hier spreekt De Uil, ik heb een bericht voor De Muis. Luister goed!

9 November 1983. Het Amsterdamse politiekorps staat op zijn kop. Bierbrouwer Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer zijn ontvoerd. Het korps is in no time in opperste staat van paraatheid. Rechercheurs worden met de hoogst mogelijke spoed in dienst geroepen en maken terstond een aanvang met het horen van getuigen en het instellen van een buurtonderzoek. Het is hopen tegen beter weten in, want het is zoeken naar een speld in een hooiberg. Al heel snel blijkt dat dit geen gewone criminelen zijn. De ontvoering moet minutieus voorbereid zijn, en minstens zo zorgvuldig uitgevoerd.

Er rest men niet veel anders dan wachten op een eerste reactie van de ontvoerders. Deze wordt de volgende dag in de vorm van een brief bezorgd op een Haags politiebureau. Als bewijs dat de brief afkomstig was van de echte ontvoerders worden het horloge van Heineken en het paspoort van Doderer bijgevoegd. In bewijsstuk nummer 1 worden de eisen gesteld. De belangrijkste zijn een losgeld van 35.000.000 gulden in verschillende valuta. Het moet gebracht worden door een politieman in burger die een groene kaart, paspoort en Duitse marken bij zich heeft. Dit laatste zou kunnen betekenen dat de ontvoerders inmiddels in het buitenland zouden zitten. Een dwaalspoor zoals later zou blijken. Er moest betaald worden in een tijdsbestek van maximaal drie dagen.

Om diverse redenen kon en wilde de politie niet aan de eis van levering binnen drie dagen tegemoet komen. Het was niet even vijf zakken met losgeld in een busje stoppen en rijden maar. Nee, ook de politieactie moest zorgvuldig voorbereid worden en dat kostte tijd. De politiecommunicatiemiddelen in de jaren tachtig bestonden voornamelijk nog uit mobilofoon en een portofoon met een bereik van enkele kilometers. Volstrekt onvoldoende voor een zaak als deze. In aller haast werden vanuit het buitenland de modernste middelen ingevlogen. Dat deze niet zomaar gebruikt konden worden mag duidelijk zijn. Na bijna drie weken oefenen (en onderzoek) was men zover dat de overdracht zou kunnen plaatsvinden. De spanning bij de chauffeur, het team en alle andere betrokkenen was te snijden. Op maandag 28 november 1983, vroeg in de ochtend kwam er eindelijk een telefoontje: “Hier spreekt De Uil, ik heb een bericht voor De Muis. Luister goed”!

Een scene uit de film van Treurniet, deels gebaseerd op het boek en de docu

Geïnteresseerd in de andere feiten en omstandigheden van het beste Nederlandse politieonderzoek ooit? Aarzel dan niet en koop deze boeiende én waarheidsgetrouwe documentaire. De makers konden beschikken over exclusieve foto’s, politierapporten, de losgeldbrieven en authentiek beeld- en geluidsmateriaal. De twee DVD’s zijn verpakt in een fraai boxje met een ruim vijftig pagina’s tellend boekwerkje.

Titel: De Heineken Ontvoering
Beeldformaat: 4:3 & 16:9
Geluid: ***/ Dolby Digital
Beeldkwaliteit: ***
Film: ****
Speelduur: 155 minuten
TDM Entertainment:
Extra’s: DVD met hoofdstukken over de film
Genre: Documentaire
Te bestellen bij bol.com 

Trailer voor De Heineken Ontvoering van Maarten Treurniet