Rega Brio-R: briljante versterker

Rega bracht afgelopen jaar een vernieuwde versie van haar instapmodel Brio op de markt, de Brio-R. De Brio-R is een simpel ogende, kleine versterker. In werkelijkheid is het een geweldig presterende versterker voor belachelijk weinig geld (750 euro).

Wat moet je tegenwoordig doen als audioproducent om op te vallen in het snel veranderende hifi-landschap, waar streaming audio producten en fancy iPod-docks het hardst strijden om alle aandacht? Waar alles steeds meer lijkt te draaien om iTunes compatibillity, wireless transmission-systemen of Spotify-mogelijkheden? Ga je als fabrikant mee in de maalstroom van allerlei nieuwe ontwikkelingen? Of blijf je trouw aan je eigen producten en bedrijfsfilosofie? Het gerenommeerde Britse hifi-merk Rega heeft duidelijk – voorlopig – voor de laatste optie gekozen. Het adagium “schoenmaker blijf bij je leest” zullen de audioliefhebbers uit Southend-on-sea hoog in hun vaandel hebben. Niks geen grote veranderingen aan hun assortiment. Ook het toevoegen van allerlei toeters en bellen aan hun apparatuur behoort niet tot hun geloof. Nee, de slogan luidt nog steeds keep it simple. En vanuit die simpele gedachte gewoon verder blijven werken aan het verbeteren van bestaande producties, die zich bewezen hebben met hun hoge kwaliteit.

De filosofie van het gestaag verbeteren van bestaande producten geldt ook helemaal voor de instap-versterkerlijn van Rega. In 2007 brachten de Britten de laatste nieuwe Brio op de markt: de Brio-3. De Brio-3 is in de loop der tijd alom geprezen. Lees de recensie van HiFi.nl er maar op na. “Levert Rega met de Brio-3 weer een klapper?”, schrijft Guido de Kanter. Om vervolgens deze vraag uitvoerig bevestigend te beantwoorden…

Nu is er dan zijn opvolger, de Brio-R die ik aan de tand mag voelen. Is er veel nieuws onder de zon? Zo op het eerste gezicht niet eigenlijk. Het eerste wat opvalt is de toegevoegde afstandsbediening (staat de aanvullende R in de naam eventueel voor Remote..?). En dat terwijl veel audiomerken hun remote-control-functies meer en meer uitbesteden aan iPods en –Pads. Nee, daar zullen ze bij Rega de oorlog niet mee gaan winnen. Maar bij Rega moet je simpelweg kijken –en vooral luisteren natuurlijk –naar de inhoud, en niet naar de verpakking. Op inhoudelijk gebied heeft de Brio-R voldoende in huis om mij te verbazen.

Less is more

Toch begin ik eerst over de verpakking van de Brio-R. Het oog wil tenslotte ook wat en er zijn al genoeg “grijze muizen”. Rega heeft een nieuwe productlijn ingezet met de ‘R’-serie. Niet langer is gekozen voor de brede voorkant, maar voor de meer compactere designs. In dit geval met afmetingen van 22 cm breed en 31,5 cm diep. De DAC-R en de Apollo-R cd-speler hebben niet toevallig diezelfde afmetingen.

De eerste aanblik doet me gelijk denken hoe simpel een versterker er eigenlijk uit kan zien. De voorkant van de Brio-3 oogt super strak. Het design lijkt zo afkomstig van ´minimal designer´ Philip Starck. Aan de voorzijde vind je een relatief grote volumeknop met daarnaast twee kleine knoppen: een voor de inputselectie en een voor de aan- en uitselectie (net zoals bij de Apollo-R cd-speler geen standby mogelijkheid). That’s it, meer moet het niet zijn. De omhuizing is van geborsteld aluminium, de voorkant ´blinkt uit´ met een glanzende acrylplaat. Dan de achterkant. Ook hier een-en-al overzichtelijkheid. Twee luidprekeraansluitingen en vijf paar cinch-ingangen, waarvan een voor een platenspeler, want die kan niet ontbreken bij deze platenspeler-bouwer bij uitstek. 

Inside the box
Zoals aan de buitenkant alles functioneel is, zo geldt dat ook voor de binnenkant. En dat moet ook wel, want in een dergelijke kleine behuizing moet iedere vierkante centimeter optimaal benut worden. Rega heeft deze nieuwe Brio-R voorzien van alle noodzakelijke ingrediënten, die een versterker maken tot wat die is. Een royale ringkerntransformator, zware voedingscomponenten, een solide uitgangstrap en het gebruik van filmcondensatoren in de signaalweg en op alle kritische posities in de ingebouwde phono-voorversterker. En wat is er veranderd ten opzichte van de vorige Brio? Rega laat weten een nieuw soort uitgangsversterker ontwikkeld te hebben door toepassing van een Classe-A emitter-volger driver-trap met een lage bron-impedantie. De combinatie is gebouwd rondom een complementair paar 150 Watt Sanken Darlington uitgangstransistoren en zorgt uiteindelijk voor een verbeterde thermische stabiliteit en lagere piekstromen in het driver-circuit. De Brio-R beschikt ook over verbeterde voedingscircuits. Tijdens het ontwikkelingsproces werden de low-current en high-current voedingscircuits, de koppel- en bypasscondensatoren uitgebreid onder de loep genomen en verder geperfectioneerd. Ook het phono-circuit werd verder verbeterd en aangepast aan de recentelijk gedane updates aan de Rega Planar platenspelers. De ingangsgevoeligheid is verhoogd, samen met de revisie van de phono-frequentiespectrum onder de 100 Hz.

En ja, deze versterker van Rega beschikt zowaar over een afstandsbediening. Maar ook hier geldt weer dat deze nieuwigheid niet ten koste mocht gaan van de muzikale kwaliteiten van de versterker. Dus wat hebben ze gedaan bij Rega? De beide circuits goed van elkaar gescheiden. Het circuit van de afstandsbediening is perfect geïsoleerd van het audiogedeelte met een eigen voedingscircuit. Er is geen direct contact tussen controllerchip en de signaalweg: de controllerchip bestuurt de relais, terwijl de volume-control-motor door gelijkspanning (DC) wordt aangestuurd.

Als je alleen naar de cijfers kijkt, lijkt er nog niet zoveel aan de hand. Waar de vorige Brio presteerde met een uitgangsvermogen van 49 Watt per kanaal, komt de Brio-R er met 50 Watt slechts lichtjes over heen (74 Watt bij 4 ohm). Maar dat is niet het hele verhaal. Waar in het verleden de Brio het moeilijk had met lage impedantie luidsprekers, presteert de nieuwe Brio opmerkelijk beter. Rega claimt dat de nieuwe versterker gemakkelijk kan dealen met driver outputs ‘zo laag als 1.7 Ohm’.

Luistergenot

Net zoals ik bij het schrijven over wijn en bier (wat ik helaas de laatste tijd te weinig doe) altijd een behoorlijke dorst ontwikkel, is dat bij het schrijven over audioapparatuur hetzelfde verhaal: het oor krijgt honger! En zoals de Engelsen het zo raak uitdrukken: the proof of the pudding is in the eating. Dus genoeg theorie, geen woorden maar daden. En over daden gesproken: die laat de Brio-R gelijk na aansluiting luid en duidelijk horen. De kleine afmetingen hebben me misschien een beetje op het verkeerde been gezet. Kennelijk verwachtte ik een bescheiden en bedeesde versterker. Nou, mooi niet. De Brio bruist vanaf het begin! Ik heb de versterker ‘gevoed’ met drie verschillende bronnen. Met mijn eigen LG HRX-570 Blu-ray speler en harddiskrecorder, met de Onkyo BD-SP809 Blu-ray speler en met Rega’s eigen, bijpassende Apollo-R cd-speler.

De Rega Brio-R samen met de Apollo-R cd-speler.

Om met de eerste te beginnen, deze LG noem ik altijd het schaap met de vijf poten, het apparaat kan bijna alles: het afspelen van blu-ray’s, dvd’s en cd’s, het opnemen en afspelen van tv- en radioprogramma’s (zijn er nog mensen die radioprogramma’s opnemen?) en, jawel, de LG kan ook nog functioneren als netwerkspeler. En in die laatste hoedanigheid gebruik ik het als ‘voedingsbron’ voor de Brio-R versterker. Met een harde schijf gekoppeld via de USB-aansluiting van de LG en de LG analoog aangesloten aan de Brio-R (dat kan ook niet anders), kan het luisteren beginnen. Dat zorgt al gelijk voor een aangename verrassing. De Brio-R weet het beste uit mijn LG te halen. Of beter gezegd: de Brio-R laat geluiden uit de LG komen die ik tot nu toe nog niet eerder had gehoord. In positieve zin wel te verstaan. De FLAC-bestanden van de harde schijf zijn zoals ze zijn, de LG maakt vervolgens met zijn D/A converter de vertaalslag. Deze LG is natuurlijk absoluut geen hoogvlieger op audiogebied. En toch: met deze drie schakels – een harde schijf, de LG en last but no least de Brio-R – blijkt het toch mogelijk een geluidsbeeld neer te zetten waar je U tegen zegt. Je hoort een mooi en strak laag, duidelijk herkenbare instrumenten, stemmen en dit alles voorzien van een frisse en vrolijk makende detaillering. Ik heb toch ook nog even het harddiskgedeelte van de LG ingezet. Hier in huis worden bijna wekelijks de afleveringen van The Voice of Holland opgenomen, vanwege het late tijdstip (voor kinderen), maar ook om al die reclameblokken te omzeilen. Dat geeft mij nu de kans om Erwin Niyhoff (ex-Prodigal Sons, wie kent die nog?) van de harddisk op te speuren en zijn versie van Nights In White Satin van The Moody Blues te laten klinken via de Brio-R. Komt het door Erwin Nyhoff of is het de Brio-R die ervoor zorgt dat dit voor mij tamelijk uitgekauwde en clichématig geworden nummer plotseling weer indrukwekkend klinkt? Beide spelen hier hun eigen rol in natuurlijk, maar ook hier geldt weer: de Brio-R weet het beste uit Erwin Nyhoff’s vertolking naar boven te halen.

Meer luistergenot

Op naar de volgende, aangesloten bron: de Onkyo BD-SP809 blu-ray speler. Een uitgebreide review van deze speler volgt nog, kan ik alvast verklappen. Nu ben ik vooral benieuwd naar de combinatie van twee apparaten die beide op audiofiel gebied hoog aangeschreven staan. Ook hier wordt de Onkyo weer analoog aangesloten aan de Brio-R middels een paar goede interconnect kabels van QED (Qned4). Het resultaat is een strakker geluid, mooiere bas, duidelijke ritmesecties bijvoorbeeld ook (daar waar aanwezig natuurlijk). Het lijkt wel alsof de Brio-R met de Onkyo aangesloten meer uitgedaagd wordt. En die uitdaging gaat deze versterker zo te horen graag aan. Waarbij gezegd moet worden dat het behoorlijk wat uitmaakt welke blu-ray er in de speler gestopt wordt; ik heb hier uitsluitend getest met muziek. Dan valt op dat de ene schijf qua geluidsregistratie beduidend meer te bieden heeft dan de andere. De blu-ray Live in London van George Michael blijft wat dat betreft voor mij nog steeds de standaard zetten. Ook bij de Rega/Onkyo-combinatie weet deze Blu-ray mij weer te verbazen. Beter dan bij deze combinatie heb ik de weergave van een concert nog nooit horen klinken. Hier laat de Brio-R ook zijn vermogen horen. Zelfs bij hogere volumes blijven de klanken strak en houdt de Brio-R alles onder controle. Ik kon het ook niet laten om Michael Jackson’s This is it er nog even bij te pakken. Vanwege de enorme dynamiek in dit schijfje (en in de nummers van Jackson natuurlijk), was ik nieuwsgierig naar wat de Brio-R hiermee zou doen. Ik kan je verklappen: het geluid was ronduit indrukwekkend. Zelden zo’n strakke ritmesectie gehoord.

De Rega Apollo-R cd-speler samen met de Brio-R.

En tenslotte heb ik nieuwe Apollo-R cd-speler van Rega aangesloten op de Brio-R. Dat zou een optimaal duo moeten opleveren, in audiofiele termen gesproken. En dat is het wat mij betreft ook. Van de drie hier besproken combinaties levert de Brio-R gecombineerd met de Apollo-R het mooiste geluidsplaatje op. Een levendig laag dat voldoende ruimte laat om een ‘breed’ midden te laten horen met veel detail voor de zang en de diverse instrumenten. Het hoog is ook duidelijk aanwezig, de ene keer fel, de andere keer subtiel. De hele tijd heeft de Brio-R alles onder controle, zelfs bij duidelijk hogere volumes. Een feest voor het muzikale oor.

Is er dan niks aan te merken aan de Brio-R? Toch wel. Iets kleins. Het enige nadeel dat ik ben tegengekomen tijdens de luistersessies is de getrapte volumeregeling. Ik vind de stappen (via de afstandsbediening) soms te groot, vooral bij de lagere volumes. Soms kwam het voor dat een muziekstuk net iets te zacht klonk, om vervolgens te constateren dat een stap hoger van het volume als weer net iets te hard overkwam. Dat moet anders kunnen.

Conclusie

Brio is een Papiaments woord. Het staat voor energiek, ferm en krachtig. In Vlaanderen wordt het woord vaak gebruikt als iets of iemand uitmuntend is. Beide betekenissen zijn wat mij betreft van toepassing op deze versterker van Rega. De ‘R’ mag staan voor ‘Raak’. Want Rega schiet met deze Brio-R recht in de roos. Muziekliefhebbers met weinig budget hebben niet langer een excuus om niet een volwaardig audio-apparaat in huis te halen. Met een adviesprijs van 750 euro is de Rega Brio-R niet te versmaden. 

Gegevens:
Merk en type: Rega Brio-R versterker
Adviesprijs: 750 euro
Importeur: Joenit, Mechelen: +32-(0)15-285585
Ingangen: 5x2 cinch (1x MM phono-in)
Luidsprekeruitgangen: 2x
Afmetingen: 22  x 8 x 31.5cm (BxHxD.)
Behuizing: geborsteld aluminium (front glanzend), verkrijgbaar in zwart en zilver
Gewicht: 10 kilo
Made in: Groot-Brittannië

Gebruikte Hardware: