Korato KVP10PH & KTA100

High Quality Audio Amplifiers

Als het aan mij ligt zult U deze recensie nooit lezen. Dat zal namelijk betekenen dat ik mijn hart zal hebben gevolgd en dat ik net doe of ik de voorversterker en de eindversterker, die in deze recensie centraal staan, nooit heb ontvangen van de nieuwe importeur voor de Benelux. In dat geval zal ik, zonder dat ik er in een recensie ooit met een woord over zal kunnen reppen, in de toekomst thuis heimelijk blijven genieten van het geluid dat deze volbloeds via mijn Concerto’s de ruimte in weten te pompen.

Maar laat ik bij het begin beginnen. De e-mail is afkomstig van een man met een mij onbekende naam; Dejan Zivkovic. Door de laatste drie letters van de achternaam wordt er tijdens het lezen ervan in mijn hersenen direct een link gelegd met de naam van een Nederlandse importeur van een ander Joegoslavisch merk Terwijl die gedachte door mijn hoofd gaat registreren mijn ogen de zin waarin de heer Zivkovic melding maakt van één van mijn recensies die hij gelezen heeft. Hij is sinds maart 2002 importeur voor de Benelux van het Joegoslavische merk Korato en biedt mij ter test een voorversterker en een eindversterker aan. Dit aanbod komt op een moment dat ik in afwachting ben van een Franse geïntegreerde versterker. Deze is dan evenwel al een week te laat en zou nog wel eens enkele weken langer op zich kunnen laten wachten. Ook de andere apparaten worden dus in tijd vooruit geschoven en daarmee zou het nog een tijd duren alvorens deze Joegoslavische combo aan de beurt zou komen. Ik mail dan ook terug dat ik voorlopig geen tijd heb om aandacht te besteden aan het mij onbekende merk Korato. Tenzij deze Belgische Joegoslaaf, of moet ik zeggen Joegoslavische Belg, zijn voor / eind combinatie op zeer korte termijn bij mij thuis kan bezorgen. Er volgen nog wat e-mails over en weer en diezelfde avond nog worden er bij mij thuis drie componenten afgeleverd. De alert reagerende, enthousiaste, net startende, kleine audio importeur ten voeten uit.

Korato Audio Group

Tot mijn verbazing lees ik dat dit merk al langer bestaat dan het eerder genoemde Karan Acoustics. Het bedrijf is in 1987 gestart door een aantal toegewijde audiofielen en muziekliefhebbers met de intentie om, voor het eerst in Joegoslavie, professioneel een lijn van audio voor- en eindversterkers te ontwikkelen. Het doel; ze moeten net zo goed gebouwd zijn, en even goed klinken, als de geïmporteerde componenten maar dan tegen een lagere prijs. Dat moet iedere consument aanspreken. Aanvankelijk waren de componenten voor West Europese consumenten slechts te betrekken via internet maar inmiddels zijn er distributeurs in Spanje, Griekenland, Frankrijk en de Benelux. Naast de hier geteste KVP10PH / KVA100 combinatie heeft het merk nog een Anniversary voor- / eindversterker combinatie, een KVP20 voorversterker en een drietal buizenversterkers in het pakket. Korato is in Joegoslavie, naast fabrikant, tevens de importeur van een aantal befaamde merken zoals van den Hul en Audio Note. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zij VdH kabels en Audio Note output transformatoren gebruiken in hun (buizen) versterkers.

Korato KVP10PH & KTA100

KVP10PH - dual mon valve preamplifier & dual mono valve power supply

De voorversterker is ondergebracht in twee behuizingen. Beiden hebben een zwarte aluminium frontplaat van 8 mm dik met daarop centraal geplaatst een kleinere plaat van geborsteld aluminium met het logo en een onder stroom fel rood oplichtende LED. De zijkanten zijn van een donkere houtsoort waardoor het geheel in ieder geval qua uiterlijk al duidelijk afstand neemt van de gemiddelde concurrent. Verder ervaar ik het uiterlijk als een wat gedateerd design. Optisch vind ik verder de schroeven op de bovenplaat een minpunt. Maar dat is slechts uiterlijk. Verder mis ik een afstandsbediening die tegenwoordig toch vrijwel standaard te noemen is. Deze schijnt voorlopig ook nog niet leverbaar te zijn. Maar ook dat is niet het belangrijkst. Waar het tenslotte om gaat is het geluid, nietwaar? Beide behuizingen rusten op Spectra Dynamics anti resonantie voeten. Aan de achterkant van de voorversterker vergulde connectoren met Teflon isolatie en op de power supply een aan/uit knop en een aansluiting voor het meegeleverde standaard netsnoer.

De met vijf ingangen uitgeruste voortrap zelf is dual mono opgebouwd en uitgerust met een black Noble potentiometer, een Zwitserse Elma selector, Hovland polypropylene signal capacitors en twee ECC82/12AU7 buizen in de line sectie. De interne bekabeling is VdH type CS-18/PB5. De KVP10PH heeft geen feedback. Een MM phono stage is optioneel. Wanneer men daarvoor kiest wordt, zoals bij het testexemplaar het geval is, de eerste lijn ingang daarvoor gereserveerd. In de phono sectie zitten vier ECC83/12AX7 buizen. Zonder hier verder iets van de kwaliteit van deze phono voorversterker te zeggen kan ik wel stellen dat de gevraagde prijs, € 186,--, ver beneden die van een losse phono voortrap van een dergelijk niveau ligt. In het testexemplaar zijn de ingangen gelabeld als phono, cd, dvd, tuner en tape. Ook de box met de door twee ECL82 buizen gereguleerde power supply is dual mono opgebouwd met twee 50VA toroidale transformatoren en er lopen dan ook twee stroomverbindingen – Tasker C128 2 x 0,35 OFC professional noiseless microphone cable low capacity - tussen beide behuizingen.

Nog enkele specificaties van de fabrikant:
Het frequentiebereik loopt van 8Hz tot 110 kHz. Vervorming 0.1%/0.15%. Gain 24 dB / 46 dB. Output impedance 190 Ohm. Afmetingen: 480 mm breed, 65 mm hoog en 254 mm diep. Samen zijn de behuizingen goed voor een gewicht van 10 kilo.

KTA100 - dual mono power amplifier

Dat gewicht is voor de eindversterker 23 kilo. Ook hij is uitgerust met de 8 mm dikke aluminium frontplaat. Benevens de merknaam en de typeaanduiding is op dat front verder alleen nog maar een rood oplichtende LED te bekennen. Sober en functioneel. Ook hier het aan de zijkant terugkerende hout, zij het dat het nu slechts gaat om een accent. Het grootste deel wordt ingenomen door de, zo zal later blijken, wel degelijk functionele koellichamen. Aan de achterkant de aan / uit schakelaar en de degelijke vergulde, Teflon geïsoleerde aansluitpunten voor de luidsprekerkabels die zowel blanke draad als banaanstekers en spades accepteren. Net als bij de voorversterker stoor ik me ook hier aan de schroeven op de bovenplaat. Dar komt nog bij dat deze plaat wat dun is en makkelijk bewogen kan worden. Een extra dwars verbinding zou geen slecht idee zijn al moet ik er direct aan toevoegen dat ik in de weken waarin ik naar de combo geluisterd heb, ik nooit enige resonantie gehoord heb. Dit in tegenstelling tot de transformator die licht zoemend hoorbaar is wanneer de eindversterker onder stroom staat en er geen muziek speelt.

Deze krachtbron levert volgens opgave 100 Watt bij 8 Ohm en verdubbelt dat bij 4 Ohm. Tot 30 Watt speelt hij in klasse A. Ook hier een complete dubbel mono constructie met twee toroïdale transformators van 500 VA. Filter caps in de power supply: 144,000 uF. Een compleet symmetrisch opgebouwd push pull circuit met drie paar Motorola bipolaire transistoren in de output stage van elk kanaal. Interne bekabeling is wederom VdH, ditmaal van het type SCS 12/18. Frequentiebereik loopt van 4Hz tot 157 kHz, de vervorming is kleiner dan 0,1 %, gain 28 dB, een dempingsfactor groter dan 200 en een S/N ratio van 102 dB. Afmetingen: 480 mm breed, 175 mm hoog en 440 mm diep. Een knaap die je dus zowel qua afmetingen als qua specificaties niet snel over het hoofd ziet.

Korato KVP10PH & KTA100

Opstellen en aansluiten

De beide behuizingen worden op elkaar gezet en komen boven op mijn USM Haller kast te staan. Tenslotte is het op het moment dat ik ze op de kast zet de bedoeling dat ze slechts enkele weken in mijn woning zullen verblijven. Ook de zware eindversterker komt, naast de voorversterker, boven op dit twee meter brede meubel te staan. In de kast, die nog steeds ongeveer een meter van de muur af staat in mijn harde luisterruimte van vijf bij vijf meter, moeten een aantal componenten van plek wisselen omdat anders de verschillende interlinks te kort zijn. Af en toe heb ik het idee dat ik vaker de achterkant van de kast zie dan de voorkant.

Trouwe lezers kennen inmiddels de strekking van deze alinea. Het CEC TL5100 cd transport staat via Gotham GAC-2 gebalanceerd in verbinding met achtereenvolgens de North Star Model 4 24/96 upsampler / anti jitter device en de North Star Model 3 24/96 DAC die vervolgens middels Siltech SQ80 verbonden is met de Korato KVP10 voorversterker. Het analoge frontend wordt gevormd door de Clearaudio Champion Limited Edition draaitafel met Rega RB300 arm die uitgerust is met een Clearaudio Victory H MC element en intern bekabeld is met Clearaudio Sixstream. Deze kabel loopt door tot aan de Clearaudio Basic phono voorversterker in MC stand, die vervolgens door middel van StraightWire Encore met de DVD ingang van de Korato KVP10PH voorversterker. De Korato KVP10PH wordt door middel van Siltech ST48 aangesloten op de Korato KTA100 eindversterker. Deze stuurt op zijn beurt mijn eigen Sonus Faber Concerto’s aan. Ditmaal gebeurt dat single wired op de tweeter aansluitingen met StraightWire Encore vanuit het enkele paar luidsprekeraansluitingen dat de KTA100 slechts rijk is. Omdat de plus en de min polen achter op de versterker vrij ver uit elkaar liggen redden mijn luidsprekerkabels dat maar net. De tweeter en woofer aansluitingen op de Concerto’s worden onderling doorverbonden met de bij de luidsprekers geleverde vergulde verbindingsplaatjes. Deze componenten worden tezamen met gebruikte tweaks en randvoorwaarden onderaan dit artikel nogmaals opgesomd.

En nu: Luisteren!

De eerste drie weken hebben de versterkers gespeeld zonder dat ik echt gericht probeerde te luisteren. Hoewel; ik zeg nu wel dat ik dat probeerde, maar dat werkte niet; onwillekeurig werd ik keer op keer getroffen door het beeld dat neergezet werd. Normaliter herinner ik me ook niet welke cd ik direct na het aansluiten als eerste gedraaid heb. Nu weet ik het nog precies. Het gaat om een HDCD opname getiteld: “ Basie Big Band.”

Ik draai het volume naar 9 uur en vrijwel onmiddellijk valt de muziek in. Het mij in diverse uitvoeringen bekende “Shiny Stockings” kent een vrij rustig begin maar op een gegeven moment bouwt de bigband van de grond af een muur van muziek op. Ik heb altijd geroepen dat je het door mij zeer geliefde geluid van een bigband niet “live” in je kamer kunt zetten en dat je daar ook niet naar moet streven. Wat er nu gebeurt doet mijn mond echter openvallen. Ik ga snel op mijn “sweet spot” zitten en laat het geweld over me heen rollen. Hier staat dus wel degelijk een bigband in de huiskamer. Ook al mis ik nu de Sonus Faber Gravis B1 subwoofer voor de laagste regionen; de band staat als een huis.

Korato KVP10PH & KTA100

Het beeld doet me denken aan dat van de Karan Ka-i180 maar voor mijn gevoel is het groter; zowel breder als dieper. En het klinkt losser dan met de geïntegreerde Karan. Wat dat betreft doet het me meer denken aan het beeld van de geïntegreerde hybride versterker Pathos Twin Towers tegenwoordig TT genaamd. Ook in dat ontwerp spelen buizen in de voorversterker en transistors in de eindversterker tezamen een sublieme rol. Hoewel die combinatie voor mij niet altijd het beste resultaat geeft – in het verleden gaf ik, in combinatie met een Marsh Sound Design eindversterker, eerder de voorkeur aan een transistor voorversterker dan aan een buizenvoorversterker van datzelfde merk – denk ik dat die combinatie in dit geval wel voor een belangrijk deel de oorzaak is van het fraaie geluidsbeeld.

Achteraf blijken de buren de trompet van Clark Terry in dit nummer te hebben gehoord. Zo hard stond hij dus terwijl ik dat gevoel totaal niet had. Ik was er namelijk helemaal niet; ik was in de DePaul University Concert Hall bij een opname van een bigband en voor mij was het 1 december 1994. Deze ervaring heeft zich nog een aantal malen voorgedaan in de daarop volgende weken. En dat terwijl ik me nog zo voorgenomen had om niet echt te gaan luisteren!
Wat steeds weer bleek was dat ik de volumeknop niet echt open hoefde te draaien om in de muziek getrokken te worden. Ook viel op dat het uitgangssignaal van de voortrap hoog moet zijn want de volumeknop is nooit voorbij de negen uur stand geweest terwijl er soms hard gedraaid is.

Als ik dan eindelijk begin met kritisch luisteren kan ik niet anders dan weer starten met een big band opname. Dat is dan een lp op het fameuze Pablo label van Norman Granz. Een plaat die Sarah Vaughan opgenomen heeft met het orkest van “ The Count “. Op zich vrij uitzonderlijk omdat zij over het algemeen optrad met haar eigen trio.” I gotta right to sing the Blues ” zingt “ Sassy “ en het is puur genieten van deze geweldige stem die een bereik heeft van drie octaven en die doorloopt tot aan het bariton gebied. En de band! Nergens loopt het beeld vast. De grote dynamische swings worden moeiteloos en met een heerlijk gemak weergegeven. Los, vol en dynamisch. Geen luidspreker te bekennen. Ze zijn totaal verzwolgen; omspoeld door de vloedgolf van geluid die op me afkomt. Heerlijk! Zelden, nee nooit, hoorde ik de muted trombone van Mitchell “Booty” Wood voller, natuurlijker en beter doortekend dan via deze Joegoslavische versterkers. Zij maken dat ik me meer dan ooit aanwezig voel bij de opnames in de Hollywoodse studio. Ook de solo saxofoon van Kenny Hing in “All the things you are “, het nummer waarin duidelijk wordt hoe laag Sarah werkelijk kan gaan, maakt dat ik het gevoel heb dat, wanneer ik dat al zou willen, ik het zweet van zijn voorhoofd af kan vegen.

Een andere grootheid van de Amerikaanse jazz, nu met een begeleiding van een kleine bezetting, is te horen op “The best of Ella Fitzgerald”. Op nummer vier van kant twee wordt Ella in het nummer “ Can’t we be friends “ begeleid door een zingende en trompet spelende Louis Armstrong, Oscar Peterson op piano, Ray Brown op bas, Herb Ellis op gitaar en Buddy Rich op drums. Hoe bedoelt U; “all star” bezetting? In deze “soort van ballad” komt het warme, vloeiende in haar stem prachtig tot uitdrukking. En de versterkers geven fraai het verschil weer met de wel zeer karakteristieke stem van Louis Armstrong. Ook zijn trompet heeft een zeer natuurgetrouwe klank via deze Joegoslaven.

In het verleden vond ik het jammer toen Peter Gabriel besloot om de groep Genesis te verlaten. Nog steeds vind ik de platen van Genesis uit de tijd waarin hij nog meespeelde en zong veruit te prefereren boven de latere opnames. Zijn solo lp’s heb ik altijd van een goed niveau gevonden. Op “So” staan meerdere fraaie nummers. De percussie op “Mercy Street” komt in al zijn, als het ware filigrane, verfijning over via deze combinatie. De door de valve van de voortrap geïntroduceerde warmte wordt vertaald in muzikaliteit zonder dat daarmee de detaillering geweld aangedaan wordt. Leuk is het om daarna de versie van Christy Baron op cd te draaien. Bij A / B vergelijking valt direct in positieve zin de ruimte op waar de recording gemaakt is. St. Peter’s Episcopal Church in New York City - een locatie waar David Chesky, zoals hij me in een recent interview vertelde, vaker gebruik van maakt vanwege de excellente akoestiek – wordt magistraal neergezet door KVP10PH & KTA100. De magnifiek opgenomen stem komt in al zijn doortekende pracht over.

Ook synthesizers worden heel fraai voor het voetlicht gebracht door deze combo. Bijvoorbeeld op een al wat oudere opname van Lori Spee. De nummers waarin keyboards en synthesizers een belangrijke rol spelen zijn weliswaar niet mijn favoriete nummers maar ze komen wel heel goed over. Ook de backing vocals - waarin o.a. de stemmen van Margriet Eshuys, Sandra Reemer en Hans Vermeulen terug te vinden zijn – worden mooi uitgelicht. Mijn favoriet blijft echter een nummer als “Time Alone“ waarin niet alleen de harde maar ook de zacht / warmere stemnuances van deze Nederlandse Amerikaanse naar voren komen. En dat doen ze in al hun nuances via deze testapparaten.

Wat ik deze giganten – jazeker, wacht maar tot U de prijs van deze hardware verneemt – ook voorzet, ze verblikken of verblozen niet. De Slovak Philharmonic Hall in Bratislava, Slovakia moet een geweldige zaal zijn want zo wordt hij geportretteerd door deze Korato’s. Deel V van “The Agnostic” van David Chesky in de uitvoering van het Slowaaks Filharmonisch Orkest onder leiding van Stephen Somary knalt letterlijk uit de Concerto’s die het duidelijk naar hun zin hebben en die ik al eerder verdacht heb van masochistische trekjes. Zowel de muziek als het koor laten horen waartoe de compact disc bij een goede opname in dynamische zin in staat is. En hoewel ik altijd hoor zeggen dat de dynamische competentie van de lp het niet haalt bij die van de cd is daar niets van te merken in het stuk uit de opera “La Bohème” van Puccini dat verhaalt over de dood van Mimi. Het is wel degelijk de dynamiek van een filharmonisch orkest die ik hoor.

Hugh Masekela? Geen krimp. Integendeel; een stuk als “Uptownship” , en zelfs het op Nederlandse audio shows volledig uitgekauwde, afgesabbelde, en daardoor voor velen niet meer interessante nummer “Stimela” klinkt magistraal. Het laatste nummer klinkt mij bijna als nieuw in de oren. De “live” ambiance, de hoeveelheid lucht om stemmen en instrumenten is ongekend, de trompet heb ik nimmer fraaier gehoord. De dynamiek? Wat denkt U……….
Ik kan door blijven gaan. Goed, nog één voorbeeld. De schitterende registratie van het meesterwerkje van Janis Ian. Nee, maakt U zich geen zorgen; ik ga niet weer uitweiden over Doug Sax en zijn Mastering Lab. De transparantie van de nummers is “breathtaking” terwijl in de dynamiek, o.a. in het nummer “Breaking Silence”, te horen is hoe perfect de luidsprekers in een ijzeren greep gehouden worden. Geen naijlen; de beweging van het membraam wordt net zo abrupt stopgezet als het in gang gezet is. In de stem van Janis klinkt in het nummer “Through the years” een trefzeker weergegeven mengeling van gevoelens door. Tederheid, verlangen, melancholie, vertrouwen, heimwee, kwetsbaarheid etc.; het is er allemaal.

Korato KVP10PH & KTA100

Maar nu……

Hoe kom ik uit dit dilemma? Enerzijds wil ik U op de hoogte brengen van de vele kwaliteiten van deze Korato voor- en eindversterker die het verdient om door velen gehoord te worden. Anderzijds wil ik net doen of ik ze nooit ontvangen heb en ze stiekem voor mezelf houden. Een separate power supply voor de voorversterker. Zowel de voorversterker als de bijbehorende power supply en de eindversterker zijn volledig dubbel mono opgebouwd. De eindversterker speelt de eerste 30 Watt in klasse A. De mogelijkheden om te experimenteren met andere buizen in de voorversterker en met andere netsnoeren voor zowel voor- als eindversterker. Maar dat is natuurlijk niet het meest belangrijke. Ik ben verslingerd aan het grote beeld dat zich uitstrekt tot ver buiten de luidsprekers, dat de wand achter mijn audiomeubel meters naar achteren geplaatst heeft en een sprong in de richting van mijn luisterpositie gemaakt heeft. Ik hou van de fijnzinnige detaillering en het open geluid. Van de muzikaliteit en de zowel subtiele als brute kracht die zich uit in micro en macro dynamiek. Het enige echte minpunt vind ik het zoemen van de transformator van de eindversterker maar ik neem aan dat dit een uitzondering is en slechts het geval is bij dit ene apparaat wat ik ter test aangeboden heb gekregen.De te zichtbare schroefjes op de topplaten, de topplaat van de eindversterker die ik liever van een iets zwaardere kwaliteit had gezien, het gedateerde design van de componenten, het ontbreken van een afstandsbediening? Misschien tilt U er zwaar aan maar voor deze prijs – en dat zijn de twee cruciale woorden in dit verhaal - glimlach ik erom zoals ik glimlach om de vette vingers die mijn kleine dochtertje op de glasplaat van de salontafel maakt. Welke prijs dat dan wel is? Wat maakt het uit? Ik heb mijn besluit genomen; U zult deze recensie nooit onder ogen krijgen!

Prijzen
Korato KVP10PH voorversterker. Prijs: € 1775,00 KVP10 (zonder phono) € 1589,00
Korato KVP20 (pre-amp in één behuizing, zonder phono) € 999,00
Korato KTA100 eindversterker. Prijs: € 1999,00