VPI Aries Scout

Oude liefde roest niet!

Als het om jeugdliefdes en herinneringen gaat, ga ik graag terug in de tijd naar de middelbare school. Daar organiseerden wij met een stel vrienden op de vrijdag-, en zaterdagavonden de zogenaamde schooldisco’s. Dat hield in, op pad gaan met een stapel 12 inches, 2 draaitafels (de oude alom bekende Technics SL1200) wat versterking, kabels, luidsprekers en dan het liefst zo groot en imposant mogelijk mengpaneel. En niet te vergeten de lichtshow.  Als discjockey was je de man van de avond en de favoriete muziekstijl was in die tijd Italo. Het was de kunst om de platen zo goed mogelijk bij elkaar in te draaien, zodat het een muziekavond was van aaneengesloten nummers. Dit was mogelijk omdat de SL1200 voorzien is van een pitch-control waarmee je het toerental regelt. Een bijzonder handig foefje omdat je op deze manier de beats van twee verschillende nummers gelijk kan laten draaien.  Om zo op het juiste ogenblik de plaat van tweede, zeer snel startende SL1200, erin te draaien. Was zo’n draaitafel dan ook nog voorzien (zeer noodzakelijk) van een back-cueing element, dan kon je met de hand de plaat heen en weer draaien met de naald in de groef om zodoende de draaitafel exact stop zetten en laten beginnen op het moment dat moet. Aan de hand van de pitch-control draaide je bij om de beats gelijk te laten lopen en na enkele momenten liet je het eerdere nummer zachtjes uitsterven.

VPI Aries Scout

Later

Nu, een aantal jaren ouder, is de plaats van achter de draaitafel veranderd in de plaats voor de draaitafel. Nu zijn jongens als een DJ Jean, Johan Gielen, Michel De Hey en Tiesto grote namen in het uitgaanscircuit geworden. Tegenwoordig verdien je als discjockey spelen bergen met geld (heb ik misschien toch de verkeerde keus gemaakt). Hele dagen en nachten bezig zijn met draaitafels, lp’s, 12 inches en er (veel) geld mee verdienen, wie wil dat nu niet. Oké, zoals de titel doet vermoeden, oude liefde roest niet, gaan bepaalde zaken toch weer kriebelen. Ook de vinylkriebels, dus besloot ik een draaitafel ter recensie aan te vragen bij vinyl-goeroe Johan Bezem. De stuwende man achter Audio Classics. Hij heeft een paar interessante draaitafelmerken in het pakket zitten, zoals Clearaudio en VPI. Mij werd dan ook een recent ontwikkelde VPI Aries Scout ter beschikking gesteld. VPI is afkomstig uit de V.S. en bekend (bij klanten) en berucht (bij de concurrent) om zijn uitstekende reputatie op het gebied van draaitafels en armen. Ik vond het dan ook geen straf om met de jongste telg aan de slag te mogen. Ondanks de doorgaans hoge prijzen van Amerikaanse audioproducten, heeft men de prijs van de Scout relatief laag kunnen houden. Voor € 2050 is een ieder de trotse bezitter van een Scout. Dan beschik je over een loopwerk met een werkelijk grandioze JMW 9.0 toonarm. Afgeleid van de kostbare JMW 10.5 toonarm.

Bij deze draaitafel krijgt men zowel een clamp als een metalen afstelmal bijgeleverd. De mal om heel gemakkelijk het element perfect te installeren. Over installeren gesproken, dat is bij de Scout heel eenvoudig. Het is om het maar oneerbiedig te zeggen een soort plug en play draaitafel. In tegenstelling tot talloze andere draaitafels waarbij het een crime is om ze op te bouwen en speelklaar te maken. De basis van VPI haalt men uit de doos en zet hem waterpas op een goede en stabiele ondergrond. De basis is gemaakt van een dikke plaat MDF die aan de onderzijde is versterkt met een loden plaat. Het geheel daarom vrij zwaar en voelt dood aan. Onder de basis worden vier kegels geschroefd die elk van een dempend materiaal zijn voorzien. Vervolgens haal je de arm uit de doos en plaatst hem. Dit gaat zonder probleem omdat het arm met een éénpunt lager betreft. Het voordeel van dit type arm is vooral dat een dergelijke arm heel weinig wrijving en een minimale speling tussen de koppelingen kent. Je voelt ook dat de arm zich vederlicht over het lager beweegt. Verder hebben we nog een aandrijfmotor tot onze beschikking die we in de uitsparing van het basisplateau laten zakken. Ook de motor voelt stevig en solide aan en onderscheidt zich daarom positief van andere “motortjes” die draaitafelfabrikanten met hun spelers leveren. Tenslotte leggen we het draaiplateau op het basisplateau waarna we meteen de snaar met de motor kunnen verbinden. Rest nog het inbouwen van een element.

De keus is gevallen op een Clearaudio Victory High Output element omdat het een kwalitatief goed element is, dat uitblinkt in ruimte, detaillering en een hoog “being-there” gehalte. Het is met € 1380 geen goedkoop element maar je krijgt beslist waar voor je geld. Een Victory H element is voorzien van Golden Pins, die een optimale verbinding met de kabelbedrading mogelijk maakt. Clearaudio is één van de weinige fabrikanten die een dergelijke goede verbinding bij de elementen levert. Het is een kostbare oplossing maar je bent ervan verzekerd dat je zo geen kwaliteit verliest. Als alles, in zeer korte tijd, op zijn plaats ligt en staat, begint de fine-tuning van de draaitafelcombinatie. De snelheid van het draaiplateau kan exact worden afgeregeld omdat de rand van het plateau is voorzien een aantal uitsparingen, welke corresponderen met de motoras. De motoras is trapsgewijs opgebouwd en kent op zowel de 33 als 45 toerenstand een fijnregeling. Het exacte toerental is afgesteld met een Clearaudio Stroboskop Testrecord, voorzien van een doorlopende groef, en een zogenaamd Speed Strobe Light of te wel de “blauwe lamp” van hetzelfde merk. Ook bevat de testplaat diverse groeven met wisselende toonhoogtes om een precieze afstelling van het element mogelijk te maken. De naalddruk is met een fraaie digitale naalddrukmeter, eveneens uit de analoge Clearaudio-stal, op exact het juiste gewicht gezet. Een kwestie van enkele draaiingen aan het contragewicht maken.

Ook komen zaken als VTA (verticale aftasthoek) en Azimuth om de hoek kijken. Ze zijn heel eenvoudig af te regelen door aan een ring te draaien. Zo kies je de juiste hoogte-afstelling. Dit kan zelfs, als je voorzichtig bent onder het spelen gebeuren. Ideaal omdat je iemand anders kan laten draaien en zelf op je luisterplaats kunt blijven luisteren. Verder bij een Scout geen geklooi met pas-, opvul-, evenwicht- en extra contragewichtringetjes. Dat is allemaal niet nodig, hetgeen een strakke verbinding mogelijk maakt, wat de rust in het geluidsbeeld ten goede komt. Eenmaal goed afgesteld en met het los bijgeleverde netsnoer aangesloten, kan de motor voor het echte luisterwerk worden gestart. De motor doet zijn werk feilloos en vrijwel onhoorbaar en kent een stevige trekkracht. U hoeft voor het plaatsen van de VPI bij u thuis niet in de rats te zitten. Voor de degenen die het toch niet aandurven zelf de draaitafel thuis te plaatsen en af te regelen, geen nood. De door Audio Classics speciaal geselecteerde dealers staan hun mannetje en u kunt verwachten dat zij de draaitafel bij u thuis komen plaatsen en afregelen.

VPI Aries Scout

Plaatsing

De ondergrond waarop een draaitafel komt te staan is van groot belang. Heb je een stevige en stabiele ondergrond, dan hoor je dat in het geluidsbeeld terug. Sinds enige tijd ben ik in het bezit van een Creaktiv audiorack. Het zijn racks die de klant speciaal voor zijn wensen op maat kan laten maken. De racks zijn uiterst stabiel en voelen resonantie vrij aan. Tevens kunnen bij dit rack speciale absorbsieplaten gebruikt worden die Creaktiv levert en waarvoor een speciale constructie is ontwikkeld. Dit is een dempende plaat, gevuld met zand en loden kogeltjes, die op kegels komt te staan. Het aardige is dat een plateau, waarop een component komt te staan, aan zowel de onderzijde als de bovenzijde gebruikt kan worden. Eén kant is voorzien van gaatjes in het hout. In een gaatje kan een onderplaatje gestoken worden waarin kegeltjes vallen. Onder de absorbsieplaat worden de kegeltjes geschroefd. Op deze manier krijgen resonanties uit de omgeving geen kans trillingen naar het element over te brengen om op die manier het geluidsbeeld te verstoren. Men beschikt met zo’n absorbsieplaat over een uiterst stabiele en isolerende ondergrond voor een draaitafel of cd speler/ loopwerk. Gebruik je de andere kant van het plateau dan ziet je de gaatjes niet. Het 5e en tevens bovenste plateau van mijn rek heeft een absorbsieplaat, waarop de VPI plaats zal nemen om de kunsten te vertonen.

In dit rack zitten nog meer vernuftigheden. Tussen de planken onderling zitten bijvoorbeeld verbindingsstukken die van de voorzijde naar de achterzijde van het rack lopen. De poten bestaan uit allemaal losse deelstukken die de plateaus met de verbindingsstukken verbinden. Extra detail is, dat het hout van een plateau waarin de poten vallen, uitgefreesd is en dat daarin een metalen ring zit, waartegen de poot supervast geschroefd kan worden. Zo krijg je een uiterst stevig en stabiel rack dat een zeer hoge afwerkinggraad heeft. Mijn Philips breedbeeld tv van 32 inch, met een gewicht van 60 kilo staat twee verdiepingen lager dan de VPI op het rack en het rack geeft geen krimp. Tel daarbij de logeés die hier regelmatig verblijven, dan kun je niet anders dan tot de conclusie komen dat Creaktiv racks sterk genoeg zijn voor bijzonder zware apparatuur. De VPI is op het rack een echte blikvanger. Het valt mij op dat juist de vertegenwoordigers van de andere sexe opmerkingen maken als ze op visite komen. Zo waren er onlangs afzonderlijk van elkaar twee vriendinnen over de vloer die een begeerlijke blik op de draaiende VPI wierpen.  Mij smekend aankeken met de vraag of ze even mochten ………… scratchen. Nu kan het vrouwelijke geslacht een aardig potje bij mij breken, maar op scratchen met een VPI/Clearaudio Victory H combinatie staat toch nagenoeg de doodstraf. De scratch-illusie was gelukkig snel voorbij, al konden ze het niet nalaten op te merken dat ze het wel heel erg mooi en stoer vonden, een “pick-up” in huis. En uiteraard geef ik ze geen ongelijk.

Opnemen in de keten

De meeste versterkers zijn niet meer voorzien van een phono-trap, ook mijn Audio Research versterker niet. Dus werd er een Clearaudio Basic Symmetry bijgehaald om de ultra lage stroompjes van het Victory H element te versterken. Ze zijn met elkaar verbonden via een Clearaudio Sixstream phonokabel. Vanaf de Symmetry liepen de afgelopen tijd verschillende kabels naar de Audio Research. Het beste resultaat haalde ik met een MIT 330Plus interlink. Die heb ik dan ook zoveel mogelijk toegepast. Vanaf de Audio Research zijn de Avalons met de Siltech New York bi-wire luidsprekerkabels aangeprikt.

VPI Aries Scout

LP’s draaien

Al mijn lp’s zijn in perfect onderhouden staat en indien er nieuwe bijkomen worden ze vrijwel meteen door mij in een platenwasmachine gereinigd. Wat goed te horen is aan het verminderde aantal tikken en de transparantie die de wasbeurt teweegbrengt. Omdat speler nieuw uit de doos kwam moest alles, zeker het element, goed ingespeeld worden. Ik heb daarom de nodige lp’s opgezet zonder er echt naar te luisteren, al vielen mij wel al de kwaliteiten en de potentie op. Kenmerkend aan deze combinatie is de rust en het brede beeld dat opgebouwd wordt. Als eerste mocht Muddy Waters met ‘Folk Singer’ op het Chess label de spits afbijten. Ik ervoer het als volgt: Muddy op enkele meters voor mij, beetje voorovergebogen, spelend op zijn gitaar met rechts van hem Buddy Guy. Links een in trance spelende Willie Dixon op bas en achter hen het ingetogen drumspel van Clifton James. Willie speelt relaxed enkele maten sneller dan Muddy, die mij met z’n “jankend en meeslepend” gitaarspel in de donkere wereld van de Folk en Blues weet mee te slepen. De lp is heel zacht opgenomen en de volumeknop moet ver opengedraaid worden, waarna  een behoorlijke plaatruis waar te nemen is. Maar als liefhebber van de muziek kan dat de pret niet drukken. In het licht van de opnamedatum, september 1963, ook niet echt verwonderlijk al zijn er betere en stillere opnames uit die tijd. Betrokkenheid is er in ieder geval met deze combinatie, hoe zou dat gaan met zwaarder en groter werk.

Daarom heb ik een plaat van Count Basie and his Orchestra uit het schap gepakt. Eéntje van het befaamde Pablo label. De lp ‘Warm Breeze’ is rood van kleur en goed opgenomen. Een voltallige blazerssectie is op deze plaat aanwezig en die bewijzen zich. Trompetten, flugelhorns, trombones en diverse saxofonen spelen ieder afzonderlijk hun noot mee. Ze zijn onderling te scheiden van elkaar en verzanden niet in een brei van geschetter. Een uitstekende test voor het oplossend vermogen van een set. Klein detail is dat Count kort na deze opname zijn 77ste verjaardag bereikte en dat hij met zijn pianospel nog immer meekan met de jongere muzikanten. Blijven we nog even in het jazzgenre met een andere grootheid in de vorm van een Dinah Washington. Ik heb van haar een Japanse persing op het plateau van de VPI gelegd die gedeeltelijk mono/stereo is opgenomen. De “donkerbruine heldere” stem staat in het ene nummer pontificaal in het midden en is op andere nummer uit alleen de linker of rechter Avalon waar te nemen. Hetzelfde geld met de instrumenten op deze lp, de drums meestal links, bas samen met de stem van Dinah rechts. De Victory H laat een goede scheiding hierin horen.
Gaande weg het draaien van steeds meer platen, in het jazzgenre Peterson, Brown, Fitzgerald enz, als in het popgenre U2, Enya, Suzanne Vega, Fleedwood Mac enz., kom ik steeds meer tot de cunclusie dat deze combinatie een hoog oogoplossend vermogen heeft zonder daarbij kil of analytisch te worden. Een live lp van Fleetwood Mac, opgenomen tijdens de groots opgezette wereldtour eind jaren ‘70, begin ’80, klinkt ook echt lekker live. De nogal “dreinerige” stem van Stevie Nicks staat mooi los vooraan en iedere trilling in haar stem is te horen en kent een natuurlijke weergave. Links en rechts geflankeerd door Lindsey Bucckingham en John McVie. Daarachter het imposante drumwerk van Mick Fleedwood. Geen fraai en technisch opgenomen hoogstandje, maar gewoon een recht toe recht aan lp. Fantastische muziek voor de “ouderen”, die met deze lp nog even chillend terug in de tijd kunnen gaan. Een tijd waarin alles kon en mocht.

Om ook muziek uit mijn eigen jonge jaren eens nader onder de loep te nemen heb ik de Unplugged lp van Nirvana te voorschijn getoverd. Deze in 1993 in New York opgenomen lp is qua opnamekwaliteit op een veel hoger niveau. De zaalambiance is duidelijk aanwezig en gehoest, geproest en geklap is er dan ook volop. Curt Cobain voorop op een krukje zittend, met in zijn armen zijn geliefde instrument de gitaar, ditmaal geen elektrisch maar een akoestisch exemplaar. Typerend is zijn schorre, hese stem, met de karakteristieke bijgeluiden die vanuit zijn keel komen, ze worden krachtig en vol neergezet. Alweer een teken dat de combinatie uitblinkt in natuurgetrouwheid (voor zover mogelijk dan met een installatie thuis in een woonkamer). Op het gebied van de detailweergave wordt hoog gescoord. De achtergrondgeluiden, waaronder de drumroffels buiten de nummers om en de gesprekjes die Curt voert met de aanwezigen, zijn duidelijk waarneembaar. Een buitengewoon fraai stukje werk van Nirvana wat op alle muzikale niveaus scoort.

VPI Aries Scout

Conclusie

VPI laat met de Scout zien dat het bedrijf in staat is een draaitafel te maken met “High-End” prestaties voor een relatief bescheiden prijs. Met een goed element zoals de Clearaudio Victory H, weet de combinatie een performance neer te zetten waar menig duurdere draaitafelcombinatie veel van kan leren. De combinatie scoort hoog op het gebied van rust, autoriteit, power en combineert dat met een doortekenend, breed en diep geluidsbeeld. De Victory H tast de lp’s tot diep in de groeven af en laat geen overmatige ruis en zelfs bijzonder weinig tikken horen. Is er ruis aanwezig dan is het opnameruis, zodra de naald een uitloopgroef indraait is het stil. Kortom klasse voor de Victory H. Ondanks dat ik inmiddels ruime tijd naar de set heb geluisterd, heb ik hem er nimmer op kunnen betrappen dat er irritatie optreed  in de vorm van luistermoeheid. Integendeel het geheel nodigt steeds uit naar het draaien van lp’s, zodat er maar weinig tijd overbleef om aan mijn nachtrust te komen. Geeft niet, ik heb het er graag voor over. Ook met betrekking tot de afregelmogelijkheden scoort VPI zeer hoog, geen gedoe met zogenaamde tweaks, maar gewoon basic. Zorg voor een goede stevige ondergrond of een solide audiorack. Met het door mij gebruikte Creaktiv rack nam ik geen gebonk of andere bijgeluiden waar, zelfs niet wanneer ik opzettelijk met hard gestamp dicht langs het rack liep. Ook het kloppen op de draaitafel gaf geen narigheid. Ik hoop dat deze combinatie hier nog een tijd zal blijven staan om te fungeren als de basis-referentie op vinylgebied.

Importeur :
Audio Classics
Rotterdam