Xavian en DiMarzio

Italiaanse Liefde?!

Introductie

Lang heb ik na moeten denken over de inleiding van dit artikel over Xavian in een multikanaals luidsprekeropstelling. Hoe langer ik echter nadacht, hoe meer deze luidsprekers mij als vanzelf terugbrachten naar het eerste gevoel: een ode aan Italie, met haar uiterst smaakvolle keuken van anti-pasti, pasta, pannacotta en tartufo. De prachtige schoonheid van flora en fauna in het noorden van Italie en de rijke historie van grote steden als Rome, Pisa en Florence. Het klinkt ook allemaal zo mooi in het Italiaans, maar dat is meer omdat ik te weinig van de taal begrijp en niet verder kom dan mijzelf voor te stellen. Ook de bezoekers die mijn home-theater bezochten tijdens een energieke periode met deze setup, verwezen allen naar dit prachtige land aan de Middellandse zee. Verbaasd waren de meesten wanneer er verteld werd dat deze luidsprekers gebouwd werden in Tsjechie. Toch is die verwijzing naar Italie niet vreemd, het merk Xavian vindt er zijn oorsprong.

Xavian werd in 1995 in Praag opgericht door de ontwerper Roberto Barletta, zelf Italiaan in hart en nieren. In 1996 werden de eerste luidsprekers van zijn hand geïntroduceerd. Roberto deed het grootste deel van zijn ervaring op in Italie en niet alleen bij de fabricage van luidsprekers, maar ook bij de interieurbouw. Vanuit deze hoek is zijn passie ontstaan voor muziek, maar ook de typische Italiaanse manier van het bewerken van hout voor bijvoorbeeld meubels wekte zijn interesse. Roberto’s liefde voor Italie is duidelijk terug te vinden in de fysieke luidsprekerontwerpen, maar tijdens de luisterperiode bleek al snel dat die niet alleen in het uiterlijk, maar ook in de sprekende klank en tonale kwaliteiten van het merk Xavian terug te vinden is. Hieronder is een uitgebreid ‘reisverslag’ te lezen van deze bijzonder uitstap.

Xavian XN 125 II in surround

De XN lijn, waar de XN 125 II toe behoort, werd geïntroduceerd in 1997. In 2004 heeft diezelfde XN 125 een complete, maar geslaagde ‘make over’ ondergaan. Niet alleen het uiterlijk van deze luidspreker is veranderd, ook het innerlijk werd goed onder de loep genomen.

 De XN 125 II is een 2-weg basreflex luidspreker, waarbij de baspoort aan de achterkant van de speaker is geplaatst. Net als bij de eerste versie van deze speaker is gekozen voor prima units, nl. een dome tweeter van 19 mm van Scan-Speak en een mid-laag unit van 146 mm van Peerless.

Het frequentiebereik van de Xavian XN 125 II begint ongeveer op 55 Hz, maar mede door het basreflex design lijkt de luidspreker soms verder door te lopen in het laag. De plaatsing van deze luidspreker bleek cruciaal om de performance te optimaliseren, meer hierover leest u in het volgende deel van deze recensie.

Xavian en DiMarzio

Aansluiten, plaatsen...

De vier Xavian XN 125 II’s worden in een bijna perfecte ITU 5.1 opstelling neergezet op de plaatsen van mijn Boston VR 975 luidsprekers en de Boston VRS Pro surrounds, met de front/center speakers op 2,7 m en de surrounds op 2,3 m van de luisterpositie. Voor de frontluidsprekers is gekozen om de XN 125 II te plaatsen op een stevige Dynaudio stand, die voorzien is van spikes en voor de surroundluidsprekers is gekozen voor de ST125 Xavian stand. De Boston VR920 center wordt ingewisseld voor de Xavian Scena XN center, die met de bovenkant van de speaker net onder het projectiescherm wordt geplaatst op een stand van Atacama, op ongeveer dezelfde hoogte als de frontspeakers.

Tijdens de recensieperiode werden de Xavian luidsprekers in het laag ondersteund door een REL Q201, die Melodia-Audio mij tijdelijk beschikbaar kon stellen. In de laatste week is de REL vervangen door een Velodyne DD-12 subwoofer. Zowel de REL Q201 als de Velodyne werden met een Qed Qunex interlink aangesloten op de Meridian 568.2 V2 home-cinema processor, met de Kemp Hi-Powercord als netsnoer. Alle luidsprekers werden in eerste instantie aangesloten op de Tag McLaren 5 x 100R eindversterker met mijn eigen luidsprekerkabels: Siltech LS 25 MXT op de vóór- en Oehlbach bekabeling op de achterspeakers. De eindversterker werd met Eichmann Six interlinks verbonden aan de home-cinema processor en beide zijn voorzien van een Van Den Hul Mainsstream netsnoer.

Als bron stond naast een Sony SCD 555 ES SACD speler, die tweekanaals met een Siltech MXT London interlink aangesloten staat, een Denon DVD 1500 DVD speler die middels een Van Den Hul coaxiale interlink geknoopt is aan de A/V processor. Voor het beeld is de Denon DVD-speler met een component-video kabel aangesloten op de Immersive Holo 3D scaler/de-interlacer met Faroudja DCDi. De scaler wordt middels een analoge 5x BNC verbinding aangesloten op de Barco Data 808s CRT projector.

Calibratie en Bass Management

Plaatsing en calibratie van de luidsprekers gebeurt natuurlijk simultaan, maar toch zal ik dit kort apart bespreken, waarbij ik de aandacht graag wil vestigen op een essentieel onderdeel van het correct instellen van een home-theater, namelijk het ‘bass management’. Bass Management in een A/V versterker verzorgt de distributie van laaginformatie naar de luidsprekers en de subwoofer, wanneer de luidsprekers op ‘small’ zijn gezet. Het kiezen van de juiste kantelfrequentie en een correcte afstelling van het samenspel tussen de luidsprekers en de subwoofer is kritiek voor goede prestaties.

De Xavian 125 II is een 2-weg monitor, waarbij de laagste frequentie ongeveer op een 55 Hz ligt. In de Meridian 568.2 A/V processor wordt daarom gekozen om alle luidsprekers op small te zetten. De gids voor het instellen van een subwoofer in een home-theater , geschreven door Garmt van der Zel, beschrijft eenvoudig het bepalen van de kantelfrequentie. Voor de Xavian 125 II geldt dat het –3 dB punt van deze luidspreker ongeveer op 60-65 Hz valt, waardoor in de A/V processor de kantelfrequentie op 90 Hz wordt ingesteld, ongeveer 1,5x het –3 dB punt.

Middels de ‘HT-Tune Up’ DVD en een analoge geluidsdrukmeter wordt de Xavian luidspreker-setup gecalibreerd. De Xavian setup benadert in de basis heel dicht het 4 G-concept , enkel de Scena XN center wijkt licht af van de specificaties van de XN 125 II luidspreker. De gehoormatige afwijking is echter minimaal. Tijdens de calibratie valt de homogeniteit op van deze opstelling, wat veel belooft voor de ‘real-life’ prestaties.

Xavian en DiMarzio

Italiaanse Liefde….

Tijdens de recensieperiode zijn er veel verschillende films en muziekregistraties beluisterd. De aandacht is vooral gegaan naar het DVD medium en minder naar SACD deze keer, omdat deze setup zich uitstekend bleek te lenen voor dynamische multikanaals mixen.
 
Toy Story 2
Na het eerste uiterst succesvolle debuut van de Pixar – Disney samenwerking en een prachtig eerbetoon aan de kleinere vrienden op deze planeet, was het voor Pixar tijd om Woody en Buzz Lightyear te verenigen in een nieuw en bovenal spannend avontuur. Het was met name een combinatie van de grensverleggende animatie en een uitstekende voice-cast die voor het enorme succes zorgden. Normaal ben ik niet zo’n fan van vervolgen, tenzij deze veel waarde toevoegen en Toy Story 2 doet dit uitzonderlijk goed. Zowel Tim “Home Improvement” Allen als Tom Hanks bleken een schot in de roos om de karakters te voorzien van hun unieke stemmen.

Het succes van het grote witte doek werd verlengd toen Toy Story 2 op DVD werd uitgebracht. Niet alleen de animaties zijn verbluffend goed, met een al even hoge beeldkwaliteit, maar ook de geluidmix is van zeer hoge kwaliteit, waardoor deze DVD uitermate geschikt is als recensiemateriaal. De DVD van Toy Story 2 blinkt uit door de sturing van de effecten, maar ook dialogen over de verschillende kanalen. Zo wordt regelmatig gebruik gemaakt van een ‘wandelende dialoog’ over meerdere luidsprekers.

De voordelen van een identieke luidspreker setup, zoals deze hier is samengesteld, worden al heel snel duidelijk. Effecten die over de verschillende kanalen zijn gemixt, worden gepresenteerd met een prima homogeniteit en transparantie. De DVD van Toy Story 2 geeft in deze uitgebalanceerde setup een bijna holografisch geluidsbeeld, waarbij in een donker home-theater de specifieke luidsprekers niet meer direct aan te wijzen zijn. De XN125 II kent een weergave die veel rust uitspreekt, waarbij een duidelijke balans is gevonden in tonale kwaliteit. Tijdens het prachtige nummer waarin Jessie haar geschiedenis vertelt, valt op dat het hoog in deze luidsprekercombinatie een vleug romantiek bevat, het is wat milder dan ik normaal gewend ben.

Bløf: Live in Ahoy 2004
Stel je eens voor: februari 2004, een uitverkocht Ahoy en een uitzinnige menigte Bløf fans. Over de luidsprekers klinkt Paskal: “Welkom in een koude doos die we vanavond gaan omtoveren tot een gezellige huiskamer!” Bløf live is een unieke ervaring en met deze DVD is het mogelijk om dat live-gevoel bijna in de huiskamer te halen. Nog mooier zou het zijn als men zelf kwam spelen, maar deze DVD komt erg dichtbij die bijzondere 3e en 4e dag van februari.

Deze band blinkt uit in het schrijven van zeer sterke, soms emotionele teksten, gebaseerd op de ervaringen van de bandleden, maar ook over alledaagse elementen. Het tragische ongeluk van drummer Chris Götte was een zwarte dag voor de band en het heeft (daarom) lang geduurd voordat de band hierover kon schrijven. Het is een moment om in de achteruitkijkspiegel te kijken en niet te vergeten wat er gebeurt is. Het prachtige lied `Barcelona` vertolkt het verlies op emotionele wijze:

De herinnering aan jou
Aan hoe je er niet was
En hoe je er nooit zou komen
Geschilderd in je favoriete geel
Dan is er iets in Barcelona, iets in Barcelona

De live-sfeer is niet alleen te horen en te zien, maar ook bijna te voelen en gooit op verschillende momenten zo met de emotionele beleving, dat je je wel moet overgeven aan het gevoel. Voor de achterkanalen geldt dat de spreiding van de ‘split surrounds’ zorgt voor een prachtig breed en diep geluidsbeeld. De nadruk is op de frontstage, waarbij de surroundkanalen enkel ter ondersteuning dienen van de plaatsing van de band en de aanwezigheid van de vocalen van het publiek. Dit geeft de live-sfeer die een band als Bløf simpelweg verdient. De plaatsing van de instrumenten en individuele bandleden is sterk, maar had met een licht lagere compressie echt kunnen uitblinken als referentieopname.

De Xavian-setup is in staat om met behulp van een goede subwoofer de grootsheid van de zaal en het podium in het Rotterdamse Ahoy met veel detail weer te geven. De REL Q201 legt het fundament om het podium in de breedte en in de diepte op te zetten. Kippenvel valt mij ten deel wanneer het publiek massaal inzet en de zang van frontman Paskal volledig overneemt, wat iets zegt over de emotionele diepgang van de Xavian speakers.

Maar hoewel deze Xavian setup met overtuiging en detail het podium weet neer te zetten, missen ze toch net een streepje op een wat grotere luidspreker, wat helaas bijna niet te compenseren is met een subwoofer. Dit lichte gemis zit hem in een stukje body dat een kleinere luidspreker nou eenmaal vaak ontbeert. Daarentegen valt overigens wel de prachtige tonale kwaliteit van de Xavian luidsprekers op, die ik vrij associeer met Italië en de luidsprekers die in dit Mediterraanse land worden geproduceerd: romantisch, mild en verleidelijk. Bløf wordt zonder een moment van scherpte gebracht en ook hier valt het romantische hoog op: de bekkens, maar ook de hogere tonen in de gitaar worden wat milder, iets donkerder weergegeven, maar wel met een prachtige zachte ondertoon.

The Last Samurai
Regisseur Edward Zwick lijkt een groot zwak te hebben voor de Japanse historie. Combineer dit met zijn voorliefde voor films over de Samoerai, waar grootmeester Akira Kurosawa met de scepter zwaait en logischerwijs rolt het script van `The Last Samurai` voor zijn voeten. Deze film getuigt van een groot eerbetoon aan niet alleen Akira Kurosawa, die ook de hoofdpersonages het respect gedurende de film laat verdienen, maar ook voor de Japanse tradities, de gevechtskunst en indirect de spiritualiteit. Het ingetogen, maar acurate gebruik van traditionele kostuums, wapens en schitterende decors bewijst het eerbetoon van een historicus.
‘The Last Samurai’ schetst de veranderlijke situatie waarin een historisch traditioneel gedreven land als Japan zich bevindt na de Shogun-periode. Een land dat zich plots laat leiden door de wil van de VS en Europa. Enkel de grootste sta-in-de-wegs, de Samoerais, dienen uit de weg te worden geruimd. Voor dit doel wordt door de Japanners Nathan Algren - gespeeld door Tom Cruise – ingehuurd. Deze Kapitein, die in Amerika al veel succesvolle acties heeft geleidt tegen de Indianen, zal de Japanse soldaten moeten opleiden in moderne oorlogstechnieken en het leger naar de overwinning moeten leiden op Katsumoto, sterk gespeeld door Ken Watanabe. Direct na de eerste, veel te vroeg aangegrepen ontmoeting met Katsumoto, wordt Nathan Algren gevangen genomen door de Samoerais.
Een spektakelfilm zoals ‘The Last Samurai’ vergt veel van een surround setup. De plaatsing, de surroundmix en muziek zullen bij een hoogstaande weergave de kijker volledig de film in sleuren. De Xavian setup weet een bewonderenswaardige dramatiek aan de dag te leggen die ik eerder niet heb beleefd bij deze film. Het grote orchestrale werk van Hans Zimmer, die de schitterende soundtrack afleverde, wordt met veel detail weergegeven. Het gebruik van het diepe laag in de score van Hans Zimmer geeft de muziek zijn emotie-gedreven lading additionele impact.

`The Last Samurai` laat een prachtig, de Xavian speakers typerend geluidsbeeld horen, waarbij zowel de soms bijna aggressieve mix en aan de andere kant de subtiele sturing van de prachtige melodieën in de soundtrack een breed en diep beeld in de ruimte projecteren. Het laag inclusief het LFE legt het fundament voor het totale geluidsbeeld, maar mist in de scènes met kanonvuur voor mijn gevoel net even wat body in het laagste laag. Toch wil ik nog even een opmerking maken over de hoge compressie waarmee deze soundtrack op DVD is gezet. Ik mis toch een mate van detail in met name het middengebied en de hoogste tonen, waardoor het geheel net even wat gevoel mist.

Xavian en DiMarzio

DiMarzio Cables

Heel verrast was ik toen Melodia-Audio met een gitaarkoffer binnenkwam, met hierin het bijna complete bekabelingsassortiment van DiMarzio. Kort maakte ik nog de grap of we de luidspreker gingen stemmen met een akoestische gitaar, maar een geheimzinnig ‘wacht maar af....’ was het korte ontnuchterende antwoord.

Larry DiMarzio, de eigenaar en oprichter van deze firma, is de fabrikant van wat menig gitarist als de beste ‘pickups’ beschouwt die op deze aardbol te vinden zijn. De bekabeling is ontstaan door het ontwerpen van bekabeling voor elektrische gitaren en microfoons. Als pure muziekliefhebber en hifi-enthousiast ging Larry experimenteren met verschillende materialen die op papier het meest ideaal zouden moeten zijn. Tot zijn grote teleurstelling klonken ze verschrikkelijk en bleken de in theorie prachtige kabels in de praktijk niet te werken.

DiMarzio gelooft heilig in de details bij de fabricage van de bekabeling. Daarbij wordt veel aandacht besteed aan de absolute geluidskwaliteit. Bij de M-Path bekabeling wordenen de verbinding tot stand gebracht door een ultrasone soldering.Daarnaast worden alle kabels afgemonteerd met spades of banaanstekkers bij de luidsprekerkabel en de interlinks met goede cinch-pluggen, die verdacht veel lijken op de bekende WBT’s, maar ingekocht worden uit China. Overigens is Larry uiterst duidelijk over het gebruik van deze verbindingen. Het belangrijkste is welliswaar de uiteindelijke geluidskwaliteit, maar wanneer DiMarzio WBT zou gebruiken, zou de prijs van een interlink flink verhoogd moeten worden. Alle interlinks en luidsprekerkabels zijn met een nylonkous overtrokken, wat uiteindelijk de DiMarzio kabels een kenmerkende ‘look’ geeft.

Tijdens de recensieperiode heb ik flink geëxperimenteerd met de kabels van DiMarzio in mijn set, met het uiteindelijke doel om van voor tot achter de set te bekabelen met DiMarzio. Op de netsnoeren na, is dat doel in ieder geval behaald, maar dan nu de grote hamvraag: hoe klinkt het? Als recensent weet ik des te meer dat het bespreken van kabels uiterst lastig is, aangezien de karakteristieken in mijn referentieset volledig anders naar voren kunnen komen, dan in een andere. Helaas was de recensieperiode te kort om heel diep in te gaan op deze kabels, maar toch wil ik wel graag de indrukken van deze kabels beschrijven.

Langzaam tijdens de recensieperiode heb ik mijn eigen bekabeling vervangen door de kabels van DiMarzio, waarbij gestart werd met de digitale interlink. De karakteristiek van DiMarzio Cables was bij de vervanging van de digitale kabel al licht te onderscheiden. De digitale kabel is te typeren als licht warm, met een luchtig gedetailleerd hoog. Daarna zijn de Eichmann Six interlinks vervangen door de goedkoopste interlinks uit de serie en de Siltech luidsprekerkabels door de budget High-Definition luidsprekerkabel. De samenstelling van de luidsprekerkabel is met 12 dradige hoogwaardig koper gemaakt, afgewerkt met teflon en overtrokken met een nylonkous. De High-Definition interlink is samengesteld uit 16 draden koper met wederom een afwerking van teflon en nylon. De RCA pluggen zijn met zilver gesoldeerd. De indruk die deze totale DiMarzio bekabeling gaf was een een hoge mate van detail in alle regionen zonder analytisch te zijn. In tegendeel is er sprake van een warm geluid, met een mooie balans.

Bovenstaande kabels hebben voor het grootste deel van de recensieperiode in mijn set hun plaats gevonden. Toch is er op het laatste moment nog gewisseld met de M-Path en Super M-Path interlinks en luidsprekerkabels. Niet geheel tot mijn verbazing moest het resultaat na het vervangen van de High-Definition serie door de M-Path serie gevonden worden in de overtreffende trap. Wanneer de cinch-connector wordt opengeschroefd, wordt de ultrasone verbinding blootgelegd, die typerend is voor de M-Path serie. Wederom is hier gebruikt gemaakt van 12-aderige koperkabel met een afwerking van teflon en nylonkous. De Super M-Path die volgde was een prachtig sluitstuk, waar alle karakteristieken van DiMarzio samen vallen. Toch was de tijd met de M-Path bekabeling te kort om een totaal indruk neer te zetten.

Xavian en DiMarzio

Conclusie

Graag had ik met de DiMarzio bekabeling meer willen experimenteren. Als recensent word je niet alleen nieuwsgierig, maar ook wat gretig, wanneer het bijna complete kabelarrangement bij je wordt afgeleverd. Met name de M-Path serie wist in een korte tijd mijn aandacht volledig te pakken. Helaas was de recensieperiode toen voorbij en moesten de kabels weer terug naar Melodia-Audio. Toch hoop ik in de toekomst deze kabels nog eens langer aan de tand te mogen voelen.

Wat geldt voor de Xavian luidsprekers is ook van toepassing op DiMarzio Cables: de afwerking van beide producten is van een hoog niveau. De prachtige Italiaanse uitstraling van de Xavian luidsprekers doen niet vermoeden dat deze in Tsjechië worden gebouwd. De achtergrond van ontwerper Roberta Barletta laat hier zijn stempel achter. Gelukkig blijft het niet alleen bij een hoog afwerkingsniveau en een schitterend uiterlijk; ook de prestaties van de Xavian XN 125II zijn van een hoog niveau en in de testopstellng weet deze luidspreker in combinatie met de Scena XNI center en een goede subwoofer een geluidsbeeld neer te zetten waar weinig aan toe te voegen is. Italiaanse liefde?! Of meer een verlangen? Het blijft een vraag, maar met de Xavian luidspreker haalt u in ieder geval een product in huis dat met veel liefde is ontworpen en gemaakt.

Importeur:
Melodia-Audio Import
R. J. H. Fortuijnstraat 101
1019 WJ  Amsterdam
Website: www.melodia-audio.nl

Prijzen:
Xavian XN 125 II:                  820 Euro per paar
Xavian Scena XN center:        790 Euro
Xavian ST125 M stand:          280 Euro per paar