JM Reynaud Twin MkIII

"Ze zijn nog niet echt ingespeeld" hoor ik Luc van Hecke nog zeggen nadat hij speciaal uit Brussel een set Jean Marie Reynaud Twin Mk III bij mij thuis aflevert. Luc is productmanager van BELRAM, importeur van Jean Marie Reynaud voor Nederland en Belgie, "Je zult snel het ware karakter kennen van deze luidsprekers, ik kom er graag met je op terug", grijnst hij. Veel tijd voor een uitgebreide conversatie onder het genot van een bak geurende koffie heeft hij echter, ook tot zijn teleurstelling, niet. Met gezwinde spoed vertrekt hij naar Nijmegen waar hij een volgende afspraak heeft.

Het aansluiten van de Twins is zo gebeurd. Normaal gesproken laat ik nieuwe spullen die in mijn luisterruimte plaatsnemen even voor wat ze zijn. Luisteren komt later. Eerst even inspelen, een periode van gewenning. Pas daarna volgt een fase van intensief luisteren en volgt een verslag van deze luisterervaring.

Deze vlieger gaat niet helemaal op bij deze Twins. De woorden van Luc, maar zeker ook de bescheiden wijze waarop hij mij deze mededeling deed, prikkelden mij tot een eerste korte kennismaking met het instapmodel van Jean Marie Reynaud reeds op de dag dat ze geleverd waren. En, beste lezers, alvast vooruitlopend, het rendez-vous met het karakter van deze bescheiden speakers beviel. De deurbel liet me plots ruw ontwaken uit de muzikale gebeurtenis waar ik zojuist deel van uitmaakte. Hier was duidelijk iets gebeurd, de tijd had even stilgestaan zo bleek, maar daarover later meer.


Techniek

Zoals genoemd zijn de Twins de kleinste loot aan de stam van Jean Marie Reynaud. Het bedrijf is gevestigd in Frankrijk en bestaat sinds 1967. Het bedrijf is in de loop van de jaren behoorlijk gegroeid en beschikt over een pand van ongeveer 2000m2. Het is daarbij één van de grootste fabrikanten van luidsprekers in Frankrijk.

De Twins zijn voor deze recensie geequipeerd met een set stands van Mission. Helaas kon Luc niet beschikken over een set bijbehorende stands. De buitenkant van de bescheiden kast (400mm (h) x 200 mm (b) x 270 mm (d)) laat een goede afwerking zien. De kast weegt 7 kilo, niet echt licht dus en voelt mede daardoor ook solide aan. De achterkant is voorzien van een dubbele set terminals, hetgeen het mogelijk maakt de speakers te biwiren, of, in mijn geval, te bi-ampen.

Beide units zijn van Audax. Voor het laag/midden is een 17 centimeter woofer met een dubbele spreekspoel en een dubbele magneet, bestaande uit gecoat papier vermengd met kunststof vezels, verantwoordelijk. De 28 mm tweeter, opgebouwd als hoorn en bestaande uit zijde/polyester, is opgebouwd rond een neodymiun/boron magneet. De tweeter is voorzien van een diffuser die een betere verdeling van het hoog in de breedte tot gevolg heeft. Op deze wijze wordt een unilateraal afstraalgedrag van de tweeter tegengegaan. Tot zover de uiterlijke kernmerken.

Onder de motorkap is er echter ook de nodige aandacht besteed aan het ontwerp. Een opmerkelijk ontwerpdetail is dat, ondanks dat de speaker uit twee units bestaat, het filter een drieweg filter betreft. De woofer kent twee spreekspoelen die elk apart op het filter zijn aangesloten. Kantelfrequenties liggen bij 600Hz (-6dB) en 4800 Hz (-12 dB). Door de bijzondere samenstelling van het filter wordt de overgang in het o zo belangrijke middengebied rond de 2000 Hz, het domein van de menselijke stem vermeden. Een verstandige keus zal tijdens de luistertest blijken..

Om deze luidsprekers met bescheiden afmetingen in staat te stellen tot de reproductie van een adequate laagweergave, zowel kwantitatief en kwalitatief, is gekozen de kast als een transmissielijn op te bouwen. De poort ervan is gedempt met schuin.

Tot slot zorgt de gevoeligheid van 89 dB dat de speakers makkelijk zijn aan te sturen. Een kwaliteitsversterker met een bescheiden uitgangsvermogen en stroomreserve is reeds voldoende om deze knapen tot zingen te brengen.

Luisteren

Zoals ik al in mijn inleiding schreef eisten de kleine Twins vanaf het allereerste moment hun aandacht op. In ieder geval een sterke binnenkomer destijds!

Het speakerpaar heeft ze een aantal weken een vaste plek veroverd in mijn luisterruimte die ongeveer 5,5 bij 3,3 meter meet. Ze nemen nu de plaats in van mijn eigen ProAc Studio 150 luidsprekers en zijn via mijn MIT 2 luidsprekerkabels aangesloten op mijn Densen B-100 en B-300 versterkers in bi-amp set-up. Als bron dient een Marantz CD-14 Cd-speler. De Twins staan behoorlijk vrij in de ruimte met een afstand van ongeveer 130 cm van de achterwand en 40 cm van de zijwand verwijderd. Ze staan daarbij licht ingedraaid.

Na een tijdje "geleefd" te hebben met de luidsprekers zonder er nauwgezet naar te luisteren werd het tijd voor een uitgebreide kennismaking met de twee mini’s die al die tijd hun aandacht wel opeisten maar niet echt van me kregen. Even wennen aan elkaar.

Met schaamrood op mijn wangen moet ik weer denken aan de woorden van Luc op het moment dat ik neerplof in mijn luisterstoel voor een uitgebreide kennismaking met de Twins een paar weken na aflevering ervan bij mij thuis. Ze waren nog niet ingespeeld zei hij destijds maar ze klonken bij de eerste kennismaking al zo goed dat ik sterk de indruk had dat ze meer dan ingespeeld genoeg waren. Hoe kan een mens zich vergissen. Want hier gebeurt weer – op zijn minst- hetzelfde als destijds bij aflevering bij mij thuis. Weer word ik gegrepen door het muzikale spel van de tweelingen net als de eerste keer een aantal weken geleden. Al snel ben ik me niet meer bewust van het schrijfblokje dat ik in de hand heb en wordt gevangen door muziek die nog losser, meer ontstpannen en vanzelfsprekender klinkt als destijds een aantal weken geleden. In de bijgeleverde folder is te lezen dat de Twins minstens 50 uur ingespeeld dienen te worden, maar dat ze pas optimaal gaan klinken na minimaal 200-500 uur inspelen. Weer heeft Luc gelijk gehad, ik heb zelden een luidsprekerpaar gehoord dat zo expliciet zijn muzikale karakter laat blijken als dit stel laat horen. Ja hoor Luc, ik weet zeker dat je dat bedoelde toen je lachend tegen me zei dat ik spoedig kennis zou maken met het karakter van deze kleine tweelingen.

Tijd om uit de hypnose te ontwaken. Er moet immers nog gerecenseerd worden!

Sarah Brightman die me zojuist op haar CD Eden heeft weten te betoveren maakt al tegenstribbelend plaats voor Dulce Pontes. Het nummer O primeiro canto op haar gelijknamige CD doet bij mij tranen opwellen als ik weer opnieuw kennis maak met haar melancholieke stem. Ook hier valt, net als bij Sarah Brightman de kracht ervan op. Onwillekeurig laat het karakter van de Twins in het middengebied me denken aan de Rogers Ls 3/5 a van een goede vriend van me. In het zo belangrijke middengebied is geen kleuring te bekennen, wat zeker het gevolg is van de slimme keuze de kantelfrequenties van het filter uit het o zo belangrijke middengebied weg te laten.

Ik begrijp geen woord Portugees, maar elk woord, elk frase, elke variatie in haar stem is met gemak te volgen. Daarnaast komt haar stem mooi los van de achtergrond waar ieder instrument duidelijk zijn eigen lied zingt in het geheel. Bijna overkwam me hetzelfde weer, dat een schijnbaar uitgestoken hand me als het ware uit de luisterstoel wou trekken en me mee wilde nemen naar Portugal.

Gelukkig (of juist niet …) bleef ik zitten waar ik zat. Om nog beter te begrijpen waar die hypnose vandaan kwam bracht Sarah Brightman me in de verleiding om het nummer "Tu" te draaien van haar Cd Eden. Ook hier weer een fraai getekende stem, vervuld van emoties. De stem van Sarah Brightman tekent zich scherp af van het orkest. Meters achter haar is het begeleidende orkest te horen. De diverse partijen zijn mooi los van elkaar en met gemak te volgen. Geen spoor van scherpte in het hoog te bekennen. Mindere ontwerpen vallen bij deze Cd al snel door de mand.

Daarbij gebeurt er hier iets opmerkelijks. Heel duidelijk is nu een soort natuurlijke warmte en articulatie te horen. Ieder facet van het spel krijgt de aandacht die het verdient, maar hier is duidelijk te horen dat de ontwerper duidelijk oog(r) heeft gehad voor het muzikale geheel. Meteen valt een groot verschil op met mijn eigen ProAcs. Daar waar deze als een microscoop ieder facet in het muzikale spel belichten, veel gearticuleerder, dynamischer en ook zeker ook wat neutraler zijn, zeker in de lagere regionen, zijn de Twins met veel meer gemak in staat dan mijn eigen ProAcs in staat emotie over te brengen en je te betrekken bij de muzikale happening.

Ook hier weer hetzelfde karakter, hetzelfde gemak waarmee de Twins je dreigen te ontvoeren van de luisterstoel als de Cd Dixis Dominus van George Fridrich Handel in de lade van mijn speler verdwijnt. Iedere tenor, iedere sopraan en alt heeft zijn of haar eigen plek in het geheel. Daarbij wordt het geheel heel mooi in de breedte als ook in de diepte geprojecteerd. Vrijwel onopgemerkt lijken de wanden van mijn luisterruimte naar achter en zijdelings op te p

schuiven. Iedere stem in het koor is moeiteloos te volgen en ook hier weer, net als bij Sarah Brightman en Dulce Pontus is het uitsterven van de klanken in zijn geheel te volgen, bijdragend aan de rust die de twee kleine luidsprekers de luisteraar schenken.

Het is even schrikken als blijkt dat de Twins opeens een heel andere kant van hun persoonlijkheid laten blijken als de Cd "A Valid Path" van Alan Parsons in mijn Cd lade verdwijnt. Genadeloos laten ze zien dat ze het tempo van de Densen versterkers met gemak kunnen bijhouden. Met veel kracht, gevoel voor timing en tempo wordt het nummer "More lost without you" de luisterruimte in geprojecteerd. Ondanks de bescheiden afmetingen weten de Twins een krachtig en duidelijk fundament neer te zetten. Het is echter dat goed hoorbaar, vergeleken met mijn eigen ProAcs, dat de kleine speakers hun beperkingen hebben in het laag. Maar goed, we hebben het hier wel over monitoren. De eerlijkheid gebiedt me te vermelden dat ik zelden luidsprekers met zulke bescheiden afmetingen een dermate krachtig en diep fundament heb horen neerzetten als de Twins. Daarbij valt, net zoals als bij Sarah Brightman, een subtiele kleuring te horen in het laag. Dit doet in het geheel echter totaal geen afbreuk aan het geheel. Het lijkt me zelfs een doelbewuste keuze van de ontwerper om de muzikaliteit van deze tweelingen aan body te laten winnen.

Hierdoor ontstaat er zeker bij mij geen enkele behoefte om ook maar zelfs na te denken over een subwoofer om een gebrek aan laag aan te vullen. Een waar compliment voor deze luidsprekers met hun bescheiden afmetingen. Het slimme transmissielijn ontwerp zal hier zeker aan hebben bijgedragen.

Keith Jarret, Gary Peacock en Jack DeJohnette hebben zichtbaar veel plezier tijdens het spelen van hun improviaties op de live-Cd "The Cure", live opgenomen in de Town Hall in New York (1991) zodra hun Cd in de lade is verdwenen. Zowel Keith, Gary en Jack hebben duidelijk hun eigen plek veroverd in mijn luisterruimte, die voor deze gelegenheid is omgetoverd tot een breed en diep podium waar ik als bezoeker vooraan sta en ook hier weer word meegesleept door de swingende jazz standards die door het trio op hun eigen unieke wijze vertaald worden.

Keith lijkt zich als het ware iets links van het midden in de luisterruimte te bevinden, zo duidelijk wordt zijn vleugel in de ruimte geprojecteerd. Ook hier houden de Twins met gemak het tempo en ritme van mijn Densen versterkers bij. Iedere aanslag is daarbij met gemak te volgen en als geheel vanzelfsprekend wordt de ene melodielijn na de andere opgebouwd door het trio. Plots merk ik op dat ik net zo aan het swingen ben als het trio vlak voor mijn neus, en ik heb de grootste moeite om me te bedwingen de klep van mijn eigen piano open te slaan en mee te spelen. Genoeg gerecenseerd! Mijn eigen piano roept me nu, gemasseerd als ik ben door mijn muzikale indrukken die de Twins gedurende de luistersessie bij mij achter lieten, de toetsen te beroeren.

Conclusie

Mede door de zomervakantie heb ik de Twins langere tijd in huis mogen hebben. Daardoor verkeerde ik in de gelukkige omstandigheid dat ik uitgebreid kennis heb mogen maken met deze verleidelijke tweelingen. Wat in de bijgevoegde documentatie is geschreven is zeker juist gebleken. De jongelingen gaan pas echt goed zingen als ze minimaal 200 tot 500 uur hebben ingespeeld. Gedurende deze inspeelperiode is duidelijk te horen dat de speakers meer en meer body krijgen en het dynamisch bereik groeit. Bovenal is echter merkbaar dat het kleurenpalet zich gedurende de inspeeltijd meer en meer ontwikkelt. Dit is met name goed hoorbaar bij klassiek (orkestraal) werk waarin duidelijk te horen hoe elk instrument gaandeweg de inspeelperiode zijn typische klankkleur ontwikkelt.

Zoals ik al eerder schreef zijn de luidsprekers niet strikt neutraal, ligt het accent niet op een overdreven neutraliteit en precisie zoals je bij veel monitoren zou kunnen verwachten. We hebben hier echter te maken met een luidspreker met een uitgesproken karakter waarbij de ontwerper heel duidelijk zijn eigen oren en zijn eigen perceptie met betrekking tot het onderwerp muziek heeft laten spreken en dit succesvol heeft vertaald in dit uiterst muzikale ontwerp. Wat kan een groter compliment zijn dat ik menig luistersessie voortijdig afbrak om zelf achter mijn piano plaats te nemen.

Tot slot en last but not least: gedurende de hele recensieperiode was ik in de veronderstelling dat de stukprijs van de Twins 747 Euro bedroeg. In combinatie met mijn set slaagden de deze kleine jongens erin zich te laten zien van hun meest muzikale kant. Mijn oordeel zou daarbij zeker positief zijn uitgevallen … en toen moest ik een misrekening van mijn kant vaststellen: Niet de STUKprijs maar de SETprijs van de Twins bedroeg slechts 747 Euro!

Ik kan dan ook niet anders dan tot de slotconclusie komen dat de Jean Marie Reynaud Twins MK III, zeker gezien hun zeer scherpe prijsstelling, met kop en schouders uitsteken boven de muizenbende. Wat mij betreft mogen ze nu al een Award mee naar huis nemen!