Hepta One

Cris Rutgers en Ben Buur van het in Zaandam gevestigde en meer dan 50 jaar oude (!) Hepta Design Audio hebben door het succes van hun modellen Expertise en Exposure besloten om ontwerpelementen van die modellen toe te passen in een meer betaalbare vloerstaander.

De naam HeptaOne werd gekozen omdat sommige mensen de `Ex-` benamingen blijkbaar verwarrend vonden. De vormgeving - of eigenlijk bouw - is gebaseerd op een Hepta model uit 1989, de Spring. Bij deze bouw bevinden de hoofrequent- en mid/laagfrequent unit`s zich niet in één wand. De hoogfrequent unit straalt recht naar voren terwijl de mid/laag unit in een zijwand is gemonteerd. Gezien deze opstelling consequenties voor de overgang tussen de twee units moet hebben vroeg ik Cris Rutgers waarom hij hiervoor had gekozen. Cris: "Dat klopt, we hebben juist daarom gekozen voor een tweeter die naar beneden vrij ver doorloopt maar omdat er zich geen midrange unit op de baffle bevindt heeft deze opstelling een nadeel, namelijk een dipje in het lage midden." Als midrange-liefhebber leek mij dit toch wel een echt nadeel. Cris: "Dat nadeel weegt naar mijn mening zeker op tegen de voordelen: een dergelijke luidspreker is veel beter inpasbaar in allerlei ruimtes plus het feit dat men de keuze tussen naar het midden of naar buiten gerichte woofers heeft. De tweeter heeft een spreiding van maar liefst 120 graden, wat een bredere range aan opstellingen permitteert. Wij adviseren mensen om te beginnen met de woofers aan de binnenzijde, wat resulteert in meer `gewicht` en minder koppeling aan de ruimte. Met de woofers naar buiten gericht ontstaat er een betere spreiding en een grotere akoestische koppeling."

Cris vertelde vervolgens dat een goede weergave van `akoestische schaal` (het correct proportioneren van de instrumenten ten opzichte van elkaar) voor hem heel belangrijk is. Het 1989 model waarop de nieuwe One is gebaseerd was overigens nog een ontwerp van Chris Rutgers, de vader van Cris. Cris vertelde, dat met de units die toen verkrijgbaar waren de mid/laag unit het bij een vrij hoge frequentie moest overnemen van de hoogfrequent unit waardoor deze vrij unieke opstelling helaas resulteerde in een echte `gap` (onderbreking) tussen de twee units. Dankzij de speciaal hiervoor uitgezochte Vifa hoogfrequent- en Gradient mid/laagfrequentunits kon er een beduidend lager overnamepunt worden gekozen zodat er meer `hoog-midden` aan de voorzijde wordt weergegeven en de overgang beter verloopt waardoor er nu sprake is van een kleine dip in plaats van een gap en dat is een hele verbetering.

HeptaOne

De HeptaOne weergevers werden door Cris zelf afgeleverd en waren afgewerkt in hoogglans zwart laminaat, wat zowel strak als tijdloos oogde. Naast deze afwerking kan men kiezen uit 205 RAL zijdeglans lakafwerkingen en zwart of lichtgrijs doek. Hepta`s worden zonder vloerspikes geleverd maar Hepta kan losse kegels leveren. De HeptaOne wordt per paar in een doos met schuimplaten verpakt. De hoogglans laminaat afwerking heeft een optisch voordeel; het oppervlak werkt als een zwarte spiegel waardoor het interieur - en daarmee de kleuren - worden gereflecteerd zodat de kasten niet inktzwart ogen. De HeptaOne is het eerste Hepta model met een eigen badge waarbij de naam een integraal onderdeel uitmaakt van het Hepta logo. Het zwart/rood/zilver logo doet denken aan dat van een `One` uit het verleden: de Cyrus One versterker. De klankkast heeft een Jet Line basreflexpoort met `flared` (trompet) openingen aan zowel de binnen- als buitenkant zodat met name bij de overgang van de kast naar de poort minder wervelingen optreden. Om beide units zijn ronde uitsparingen gefreesd waarin de cirkelvormige grilles strak passen. Zonder grilles zijn de units op hun ronde eilanden zichtbaar, met het MDF kastmateriaal zichtbaar in de uitsparingen wat best apart oogt. De hoogfrequent unit heeft een 2,5 centimeter silk-dome en een speciaal vormgegeven montageplaat. Achter de open centerpole van deze unit is een dubbele expansiekamer aangebracht. De mid/laag unit heeft een 17 centimeter aluminium conus met faseplug.

Wellicht nog opvallender dan de opstelling van de units is het feit dat Hepta sinds kort audiofiele filtercomponenten toepast, een idee van Ben Buur en het eerst toegepast in hun topmodel Expertise Flagship. Bij de ontwikkeling van de HeptaOne werd besloten om dit relatief betaalbare model ook van zeer hoogwaardige filtercomponenten te voorzien. Zo worden er luchtspoelen en Mundorf RXF condensatoren toegepast (RXF staat voor Radial Xtra Flat). De RXF condensatoren zijn opgebouwd uit gemetalliseerd Polypropyleenfolie wat dankzij een uitgekiende wikkelmethode zeer verliesarm is. Daarnaast hebben deze condensatoren antiresonante behuizingen zodat trillingen minder invloed zullen hebben op de klankmatige prestaties. Het 12 dB wisselfilter is geheel hard-wired opgebouwd en de componenten zijn gekozen op basis van vele luistersessies. De HeptaOne is intern geheel bedraad met Supra kabel en heeft een set single-wire aansluitknoppen met 4mm banaanbussen. Het frequentiebereik loopt van 39 tot 45 kiloHertz (-3 dB) en de gevoeligheid is 89 dB. De klankkast meet 83 bij 15,5 bij 23 centimeter (HxBxD) en weegt 13 kilogram per stuk. De garantieperiode duurt 5 jaar plus levenslange service waarbij enkel materiaalkosten in rekening worden gebracht.

Luisteren naar de HeptaOne

Het reeds ingespeelde paar HeptaOne weergevers kreeg de tijd om los te spelen, iets wat wel nodig bleek te zijn want een overnachting in de auto van Cris had de hoogfrequent units duidelijk in een minder goed humeur gebracht. De weergave verbeterde de eerste paar uur dramatisch en bleef na een dag stabiel. Hepta adviseert om de HeptaOnes met vrij weinig toe-in op te stellen maar in onze ruimte bleek een BBC toe-in (met de center-lijnen van de twee Vifa units net kruisend voor de luisterpositie) en een opstelling met de Gradient units in het midden de meest tonaal uitgewogen en ruimtelijke weergave te bieden. De HeptaOne weergevers lieten al gauw weten dat ze van krachtige, plastische en levendige opnames van instrumentale akoestische Jazz houden.

Dat was hoorbaar bij verschillende opnames van dat genre maar het kwam heel sterk naar voren met de Stockfisch SACD van het Bassface Swing Trio. De ruimtelijke afbeelding was zeer goed en niet alleen in dimensionaliteit maar vooral wat betreft de schaalverhouding tussen de instrumenten. Het trio werd in het laag met een flinke dosis `drive` weergegeven waarbij het pianospel op heldere en energieke wijze werd gepresenteerd terwijl het hoog (met name de bekkens) met een goede controle en veel lucht naar voren kwam. Dit zijn zeker geen `laid-back` weergevers die de nadruk op warmte of `bloom` leggen maar wisten de bas op diepe, sonore en gearticuleerde wijze te presenteren. De weergave van deze muziek werkte echt meeslepend en het is voor te stellen dat een instrumentaal Jazz musicus de HeptaOnes hoog op zijn of haar wenslijst zou
zetten.

Vanwaar de nadruk op instrumentaal? Nou, de stemweergave kon met name bij close-miked opgenomen zang wat puntig en daardoor confronterend worden. Vooral bij sibillance-kritische opnames maakte het eerder genoemde minpunt van de unieke drive-unit opstelling zich af en toe kenbaar. Bij hoogwaardige opnames viel dat echter mee en kon de ruimtelijke weergave zorgen voor verrassend los afgebeelde stemmen.

Dat laatste werd duidelijk toen `I Can`t Stand The Rain` van Sara K.`s SACD Hell Or High Water (verkrijgbaar bij High Fidelity Discs) werd beluisterd. De met bottleneck gespeelde gitaar klonk helder waarbij de slides flink expressief werden weergegeven. Sara K.`s zang werd op zeer directe en open wijze gepresenteerd waardoor haar karakteristieke stemgeluid met veel zeggingskracht naar voren kwam. De percussieve `stomps` klonken droog en solide en het geheel werd in een groot en behoorlijk diep stereobeeld neergezet. De krekel geluiden kwamen geheel los van de rechter weergever en het impulsief en gearticuleerd weergegeven gitaarspel zorgde voor een spannende weergave. De instrumenten werden met een goede focus en schaal afgebeeld. De middentonenweergave bleef ook bij deze SACD aan de pittige en slanke kant maar de ruimtelijke afbeelding en de expressieve energieoverdracht waren van een niveau wat men niet vaak tegenkomt in dit prijssegment.

Van de Jimmy Crowley/Dónal Lunny CD werd de track `Níl Na Lá` beluisterd, mede omdat de stemmen daarop vrij kritisch zijn opgenomen maar ook om te horen hoe de bodhran uit de verf zou komen. De zang kwam bij de uithalen soms wat dun over maar de articulatie was juist uitstekend en er was geen sprake van sibillance-glare. De stompen en kloppen op de bodhran - wat in feite een grote frame-drum is - kregen een mooie hoeveelheid `gewicht` mee, met goed gearticuleerde slagen. Het tokkelspel op de bouzouki klonk verfijnd maar tonaal minder rijk dan met de Studio 2SE`s.

Van de LP Pieces Of You van singer-songwritester Jewel Kilcher werd de humoristische track `Cold Song` gedraaid. Dit is in feite een eenvoudig `meisje-met-gitaar` nummer wat op vrij pure wijze is opgenomen en ook dusdanig zou moeten klinken. Jewel`s zang kwam met een zeer open presentatie naar voren en klonk zeker niet `wit`. Het snarenspel op de akoestische gitaar klonk lekker elastisch en werd met een natuurlijk timbre gepresenteerd. De timing was uitstekend en de humoristische ondertoon werd goed overgebracht. Terwijl de licht nasale stem van Jimmy Crowley soms net over het randje ging kwam de zang van Jewel juist soepel en duidelijk over.

Van de L+R LP Roots Salutes The Saxophone werd de track `The Panther` beluisterd; een dynamische live opname van een Jazz quartet met twee `saxen`. Deze track werd luid gedraaid want daar leken de Hepta`s bijna om te vragen. De drums klonken bij tijd en wijle explosief, met name de rim-shots klonken lekker knallend. Het bleek nogmaals dat levendige Jazz en dynamische percussie behoren tot het favoriete dieet van deze weergevers. De piano kwam met een rijke tonaliteit en een parelend klinkend toetsenspel naar voren terwijl de Sax-solo`s zowel met een pittig vibrato als genadeloos weergegeven uithalen werden gepresenteerd. De aanblaasgeluiden kwamen goed uit de verf, zonder toegevoegde hardheid. Het geheel werd met een goede dynamische expressiviteit en een open beeld weergegeven.

Ben Harper`s LP Fight For Your Mind werd uit de platenkast gehaald om de track `Excuse Me Mister` af te tasten. De bas kwam stevig over waarbij de donkere grommen met goede controle werden weergegeven. De kickdrum kwam zeer strak en solide over waarbij de nadruk vooral op de `kick` zelf lag. Ben Harper`s zang (door een antieke microfoon) klonk opvallend ontspannen en zijn gitaarspel soepel. De bekkens werden op impulsieve wijze en met zuivere toon gepresenteerd. Fight For Your Mind is mooie, inventieve muziek met ballen en dat werd door deze weergevers duidelijk overgebracht.

Conclusie

Hepta streeft naar een heldere, strakke en open weergave wat duidelijk naar voren kwam tijdens de luistersessies met de nieuwe HeptaOne weergevers. Ze lieten ook horen dat ze energieke en veeleisende muziek met controle en drama kunnen weergeven. Bij muziek met up-close opgenomen zang kan de midden-dip zich kenbaar maken en resulteren in een slanke stemmen-presentatie maar de bijzondere unit opstelling zorgt tegelijkertijd voor een bijzonder ruimtelijke en plastische afbeelding. De afwerking en componenten zijn beide van hoge kwaliteit. De HeptaOne is geen `typische` doorsnee luidspreker maar het resultaat van Cris en Ben`s visie en vakmanschap.
                                   
                                                                                                         

Hepta Design Audio
www.Hepta.nl
075-6173264

Prijzen:
Verkoop paarprijs Hepta One zwart hoogglans laminaat: 998 euro
Verkoop paarprijs Hepta One RAL zijdeglans lak: 1168 euro