Raysonic CD128 speler

Een tank van een speler is de eerste gedachte als de Raysonic CD128 uit de doos komt. Een sciencefiction ruimteschip is de eerste gedachte als ik hem aanzet om op te warmen. Een mechanisch goed bedienbare speler als ik ga spelen.

Een andere klank, nadat de eerste tracks van cd hebben gespeeld. Door dat laatste aspect duurde het even voor ik de CD128 echt op zijn merites waardeerde. Ik moest eerst een set rond de Raysonic bouwen, kon hem niet één op één ruilen met aanwezige spelers. Pas daarna kwam de pc boven tafel om in het onderstaande verhaal mijn beleving en evaringen neer te schrijven. Ready for take off?

De inwendige en uitwendige speler

Raysonic vindt zijn oorsprong in Canada en laat zijn producten maken in China. Niets mis mee, als de kwaliteitscontrole goed is levert China producten die sterk in prijs concurreren met andere landen. Ter garantie van de kwaliteit ondergaat elke speler een duurtest van twee maal 24 uur voor hij de fabriek verlaat. De CD128 die ik voor deze recensie in huis kreeg is in de eerste plaats imposant om te zien. Zeker als hij wordt aangeschakeld. De kast is opgebouwd uit een 8 mm aluminiumplaat met afgeronde hoekstukken. Op de voorkant bevindt zich een dimbare display met groene cijfers en letters. Bovenop de toegang tot het cd mechaniek, de bedieningsorganen en een 4-tal buisjes. Aan de achterkant zien we een cinch uitgang, een gebalanceerde uitgang (XLR) en een cinch digitale uitgang.

De CD128 is een bovenlader en heeft op de bovenkant een aluminiumring waarin een doorzichtig deksel past. Onder het deksel schuilt een Sony loopwerk met een puck. De bediening van de speler gaat of met de meegeleverde afstandbediening of met druktoetsen die bovenop de speler zitten. De toetsen zijn helder stralend blauw verlicht, net als de uitgefreesde sleuf voor de buizen en de cd ruimte. Het geeft de CD128 een nogal spectaculair uiterlijk, iets dat lang niet iedereen op prijs zal stellen. In het donker straalt de speler mij tegemoet als een UFO. Beetje jammer dat wel het display te dimmen is, maar niet de blauwe uitstraling. De bediening is logisch en recht-toe-recht-aan. Werkt feilloos vanaf de speler en vanaf de remote.

Slim is de microswitch die ingedrukt wordt door het deksel en zo de speler laat weten dat de TOC van de cd moet worden ingelezen. Een concurrerende speler van vrijwel gelijke opzet laat daar een steek vallen. In de speler zit een forse C-kern transformator die via vele voedingscircuits de speler van stroom voorziet. De d/a conversie werkt met een Burr Brown PCM1732 Chip met ingebouwde HDCD decoder. Naar keuze instelbaar via de remote op 44,1 kHz of met upsampling naar 96 kHz. Daarachter splitst het circuit zich naar een gebalanceerd en een niet gebalanceerd gedeelte. Via een paar opamp’s voor stroom/spanning omzetting wordt een koppeltje Electro Harmonix 6922 (ECC88) buizen aangestuurd, verbonden met vier Chateauroux MKP condensatoren. In het gebalanceerde circuit zien we eveneens twee opamps, ditmaal acht condensatoren en weer één paar 6922EH buizen. Daardoor is de ongebalanceerde uitgang volledig onafhankelijk bruikbaar van de gebalanceerde uitgang.

De speler weegt ca. 11 kilo, meet 48 x 31 x 12 cm (B/D/H) en kost in zilver of zwart 1699 euro. De speler vertoont sterke overeenkomsten met een Ayon CD-1, maar wijkt op details af. D/a conversie is anders, printen zijn met iets andere onderdelen opgebouwd en de kast wijkt af. Overigens ook de prijs.

Luisteren naar de Raysonic CD128

De juiste klik vinden met de Raysonic en de in huis aanwezige sets viel niet mee. De oorzaak is het klankkarakter van de Raysonic speler dat afwijkt van mijn persoonlijke smaak. Als recensent probeer je daar boven te staan en je te verplaatsen in een groep luisteraars die wel weg zullen lopen met deze speler. Het karakter laat zich in het kort kenmerken door een grote helderheid, een ruime dynamiek, een stevig fundament, maar tevens door beperkte diepte in het stereobeeld, enige scherpte en de typische cd-klank waar iedereen aan gewend is geraakt. Ook de helderheid die tot scherpte kan leiden in sommige opstellingen heeft bijgedragen aan de zoektocht naar de juiste combinatie. Die uiteindelijk te vinden was in een PrimaLuna ProLogue Two versterker met JJ Electronic buizen, Chord koper kabels, SEEC netfilter, Hanze Hifi plus Supra netsnoeren en MBL 121 luidsprekers.

Waar MBL goed in is, is het afgeven van een gespreid en licht diffuus stereobeeld met een zachte hoogweergave. Zacht in de zin van “verspreid door de ruimte” zonder hoog/midden op een enkel punt te focussen. Precies waar de Raysonic van profiteert. Een Focal Electra beryllium tweeter vergeeft minder, een Ayon 300B versterker idem dito. Ruark Sabre III monitors trekken teveel de aandacht. Een MBL 7008 versterker zou weer wel passen, want die geeft een klankindruk met een doordrukkend laag, de nadruk in de onderste regionen en niet in de hoge tonen gebieden. Zoals uiteindelijk opgesteld (CD128/PL2/MBL 121) speelt Loreena McKennitt haar “Ancient Muse” muziek door de ruimte. In de muziek een ruime keuze aan instrumenten die de muziek levendig en afwisselend houdt. Instrumenten die goed herkenbaar zijn en zich in een breed beeld neer laten zetten. Daartussen de ongelofelijk zuivere stem van Loreena die nergens verdwijnt in de kakofonie die haar bandleden kunnen opwekken als ware het een Poolse landdag. De afmeting van de  MBL draagt bij dat de stem op de juiste hoogte staat afgebeeld. Waar de Raysonic goed in is op deze cd is het behouden van de juiste afmeting. Een stem is niet groter dan in werkelijkheid. Een hoofd is geen enorme bol in de ruimte.

Ritmisch is de CD128 sterk, wat zal komen door de directheid van de speler die zelfs doorklinkt op rondstralers. Weg van ancient muziek en op weg met Ray Charles in duet met Natalie Cole en daarna met Bonnie Raitt. Op sommige sets is Ray de dominante partij in Fever, iets dat niet strookt met de werkelijkheid. Natalie moet Ray overheersen in pit en alertheid. De Raysonic is daarin voorbeeldig. Zet Natalie lekker stevig neer, haar stem en de band zijn duidelijk de baas. Het geeft mij een kick om Natalie zo te horen. Raitt is veel zachter in haar duet, een gelijkwaardige partner voor Ray Charles. Passend bij de muziek en de tekst van Do I ever cross your mind. De band zorgt voor een geluidmuurtje waartussen de zanger en zangeres staan. Van diepte is beperkt sprake. Jammer want dat maakt de muziek spannender naar mijn idee. Al ben ik de eerste die toegeeft dat een live concert ook geen diepte biedt, zelfs niet met klassieke muziek in een kleine opstelling. Willie Nelson laat met deze cd horen dat een mannenstem erg goed weer te geven is met de Raysonic. Als liefhebber van vrouwenstemmen spreekt mij dat minder aan, edoch de helft van de mensheid is van andere kunne en vindt over het algemeen mannen in meerdere opzichten aantrekkelijker dan vrouwen. Voor mij is dit in ieder geval de eerste keer dat Nelson/Charles zo opvallen in positieve zin. Grappig om te constateren dat het frequentiegebied van de mannenstem beter aansluit op het karakter dan de Raysonic CD128 dan het hogere octaaf van de dames. Wat ik ogenblikkelijk verder zal uitdiepen met een cd van Jacintha.

Even een zijstapje naar een opvallend verschijnsel. De Raysonic speler met zijn transparante deksel laat goed zien of een cd mooi rond is en het gat exact in het midden zit. Het heeft weinig moeite gekost om te constateren dat de beter klinkende cd’s in mijn collectie nauwelijks “schudden” tijdens het afspelen. De Jacintha JVC XRCD, die ik al jaren koester vanwege de uitstekende kwaliteit, is perfect rond. Daarmee rijst de vraag: zijn spelers wel voldoende toegerust om de (mechanische) ellende die muziekuitgevers in hoesjes stoppen (waar ze vervolgens veel geld voor vragen) op te vangen. Of is de muziekindustrie te lui om een behoorlijke mal te maken en kwaliteitscontrole te garanderen. Ik denk dat beide partijen schuldig zijn, omdat bij de introductie van de cd veel te weinig rekening gehouden is met slingeren en de enorme druk die het verschijnsel legt op de servo’s die de laser bewegen. Terug naar de muziek van Jacintha die lustig kweelt. Inderdaad is de opwinding van daarnet, de sterk aanwezige mannenstem, weg met de dame. Muziek kabbelt meer. Wekt minder emotie, vraagt minder aandacht. Gelukkig hebben we te maken met een speler die elektronenbuizen in de uitgang heeft en daar kunt u mee spelen. Een beetje tunen.

Het ontbreken van een gebalanceerde ingang op de PL2 versterker maakt het onmogelijk te beluisteren hoe de Raysonic via XLR werkt. Heeft uw eigen versterker wel die optie, gebruik hem dan eens met de Raysonic. Onderzoekt alles en behoudt het goede. Ondertussen schiet Jacintha over de laser heen, op een prettige manier ongeacht het volume waarop de set speelt. Worden echter de passages drukker en is de stand van de volume regelaar hoger, dan heeft de Raysonic het moeilijker de drukte het hoofd te bieden. De onderste regionen in de frequentieband lopen deels dicht en definitie gaat verloren. Iets wat vooral opviel met een drumsolo op een cd van Patricia Barber. Andere spelers in huis hadden minder moeite de basdrum als individueel instrument weer te geven. Eerlijk is eerlijk, de CD128 had wel de grootste dynamiek van allemaal in huis. Het is uw keuze als luisteraar waar u de accenten wenst te leggen. Ik rapporteer slechts en wil u alleen prikkelen naar de winkel te gaan om met eigen oren te oordelen. Dat u daarbij een ander genre muziek opzet dan hierboven kan ik mij ook voorstellen.

Eindoordeel over de Raysonic

Wie weet is dat wel Giovanni Angeleri met zijn cd “Légende”. Voorbeeldig opgenomen, rijk aan schakeringen, mooie muziek en bovenal virtuoos gespeeld. Het is een SACD met een cd laag zodat ook de CD128 hem kan weergeven. De zachtheid van de rondstralers van MBL, het ronde karakter van de JJ buizen en de helderheid van de Raysonic vormen een gebalanceerde keten. Nergens is de viool te scherp, terwijl die echt over de schreef kan gaan. Definitie is goed. Neutraliteit ook. Let wel, in deze opstelling. Wissel ik één enkel component dan gaat het met de mij beschikbare middelen of minder spelen of zelfs fout. Als recensent blijft het dilemma: speel ik met het component “as is” of bouw ik er een keten omheen.

In het geval van de CD128 heb ik bewust de laatste optie gekozen. Omdat de CD128 in mijn opinie niet behoort tot de meest neutrale spelers op de markt. Wie zich eveneens die moeite getroost of zich laat helpen door een dealer, kan met net zoveel plezier naar Angeleri luisteren als ik nu aan het doen ben.

En toen……….

Toen kwam de vraag wat ik van de speler in zijn geheel vind. Het antwoord bevat meerdere aspecten die te maken hebben met de techniek van de speler, met de weergave en met het uiterlijk. In die volgorde. Op de techniek was tijdens de recensieperiode niets aan te merken. De speler werkt feilloos en betrouwbaar. Is mechanisch doodstil. Handig en logisch te bedienen. Inwendig ziet het geheel er verzorgt uit. Opvallend vind ik dat de klok op een andere print zit dan de dac chip, wat jitter tot gevolg kan hebben. Ik prefereer een kortere afstand. Dat het signaal zich na de dac splitst in een gebalanceerde schakeling en een ongebalanceerde schakeling bepaalt een deel van de verkoopprijs. Een “kaal” exemplaar met alleen cinch uitgangen is vast goedkoper te vervaardigen.

Aan de andere kant, de speler is nu universeel inzetbaar. De klank van de CD128 is in mijn oren niet geheel neutraal en neigt naar de heldere kant. Te helder voor sommige opstellingen. Met goed combineren is dat weg te krijgen en heeft de speler de ruimte zijn meer positieve kanten te tonen. In het bijzonder levendigheid en dynamiek verdienen een pluim. Het stereobeeld is breed, mooi uitgespreid in hoogte, minder in de diepte. Het beeld is direct en weinig diffuus. Tunen met buisjes (type 6922 of ECC88 varianten) kan zowel de klank als het stereobeeld behoorlijk beïnvloeden. Misschien leuk om te proberen, zeker aan te raden als de speler uw droom is maar niet helemaal matcht.

Het uiterlijk tenslotte, je went eraan. Al hou ik het gevoel te kijken naar een aflevering van Startrek. Iets minder hel blauw zou ik op prijs stellen (in de duurdere CD168 is het blauw uitschakelbaar). Daardoor zou de speler winnen in esthetisch opzicht. Want verder is het een plaatje. Robuust, prima afgewerkt, degelijk en een supermakkelijk bedienbare bovenlader. Iets heel anders dan een flubber kast met een holle nep frontplaat. Het glimmende aluminium werkt uiteraard mee aan het Startrek gevoel, een zwarte uitvoering is ongetwijfeld rustiger in de huiskamer. Fotografeert alleen lastiger en daarom vroeg ik dit exemplaar.

De prijs van de Raysonic CD128 is reëel vergeleken met de concurrentie. Een uiterlijk haast vergelijkbare speler van een ander merk, die ik prefereer qua klank als mijn herinnering mij niet in de steek laat, maar bijna 1000 euro duurder uitvalt. Dat de Raysonic CD128 niet mijn persoonlijke keuze is heeft alles te maken met mijn sets en mijn voorkeuren. Niet met de kwaliteit van de speler en niet met de prijsstelling. Een reden te meer om zelf te gaan luisteren als u liefst ver onder de 2000 euro wilt blijven voor een cd speler.

Prijs:
Raysonic CD128 HDCD geïntegreerde cd speler 1699 euro

Distributie:
Music Matters
Argonstraat 128
2718 SP Zoetermeer
Tel: +31 (0)79 3622277
Fax: +31 (0)79 3622161
info@music-matters.org