Marantz SA-15S2 Reference Series SACD-speler

De tijd staat bepaald niet stil bij Marantz, getuige de KI Pearl 30th anniversary-componenten en technologische ontwikkelingen zoals de geheel herziende HDAM (Hyper Dynamic Amplifier Module) uitgangs/buffertrappen, HDAM-SA2 genaamd. Dat verklaart meteen de nieuwe S2 toevoeging aan de benaming van de SA-15 SACD-speler, de junior uit de Marantz Reference Series.

Aan het uiterlijk van de alom geliefde SA-15 speler is praktisch niets veranderd, in tegenstelling tot het interieur. Met name de loopwerkassemblage en de voeding springen meteen in het oog (zie foto). Het nieuwe SACDM-10 loopwerk is aan de bovenzijde van een geborsteld aluminium profiel voorzien, net als het loopwerk van de SA-11S2. Die aluminium huif zorgt voor een hogere rigiditeit en blijkt mechanisch zo dood als een pier te zijn (dankzij kunststof ringen en een kleine demp-patch).

Het lademechanisme is gebaseerd op een Sony KSL-2000 unit wat door Marantz van speciale onderdelen zoals een Xyron lade is voorzien. Xyron is een zeer stabiele kunststof met zelfdempende eigenschappen, gebaseerd op een zogeheten `PBO` composiet. PBO klinkt niet erg sexy, vandaar de naam Xyron, aldus de fabrikant. Bij nadere inspectie blijken ook de klembrug en de kantelplaat (waar het loopwerk op is bevestigd) uit Xyron te zijn vervaardigd. Dat zijn belangrijke onderdelen en het is goed dat Marantz er voor heeft gekozen om alle kunststof onderdelen van het lademechanisme uit datzelfde materiaal te vervaardigen.

De laserslede is van een Pioneer OWX8060 laser voorzien. Marantz raadt in de SA15S2 handleiding het gebruik van een lenscleaner af, waarschijnlijk in verband met de `naakte` constructie van de 8060 (veel Pioneer lasers hebben geen kap rond de lens). Het SACDM-10 loopwerk leest behalve CD`s en SACD`s ook CD-R en CD-RW schijven uit.

De voeding

Zoals gezegd is de voeding het tweede punt wat in het oog springt wanneer het interieur van de SA-15S2 wordt bekeken. De frame- (blok) transformator van de oude SA-15S1 is namelijk vervangen door een ringkern type. De SA-15S2 is op verschillende punten van koperen of verkoperde onderdelen voorzien. Zo heeft Marantz ter afscherming vier verkoperde schotten tussen de vijf gekoelde spanningsregulatoren en de uitgangstrappen geplaatst en zelfs de voorzijde van de regulatoren van verkoperde kappen voorzien. De HDAM-SA2 modules zijn zoals altijd van een koperen afschermkap voorzien maar ook de kenmerkende koperen montageschroeven die voor een verbeterd massacontact tussen de verschillende chassisdelen zorgen, zijn royaal ingezet. Wanneer het overzichtelijke en verzorgde interieur van de SA-15S2 aandachtig wordt bestudeerd, wordt het duidelijk dat zelfs over kleine details goed is nagedacht.

Het symmetrisch ingedeelde front komt elegant en minimalistich over. Desondanks is het voorzien van tien bedieningsfuncties en een 6,3 mm uitgang plus volumeregeling voor de discreet opgebouwde hoofdtelefoonversterker. De blauwe frontverlichting kan overigens worden uitgeschakeld (dank u, Marantz). Foto`s doen deze speler niet voldoende recht, hij moet eigenlijk in levende (massieve) lijve worden ervaren om de afwerking en constructie volledig te kunnen waarderen.

Achter de aan/uitknop gaat een discrete schakelaar schuil die het apparaat met een zelfverzekerde klik tot leven wekt, zodat men weet: die staat aan. Met de functie Sound Mode wordt geschakeld tussen de CD of SACD laag van een hybride SACD terwijl de toets Dac Mode (die zich zowel op het frontpaneel als de remote bevindt) de optische digitale ingang activeert waardoor de SA-15S2 als D/A omzetter kan worden ingezet voor een digitale bron, zoals een music server. Een 24 bit Cirrus Logic CS4398 DSD/PCM IC met 192 kHz maximale sample rate vormt het hart van de D/A omzetting. De digitale ingang is compatibel met lineaire PCM signalen met een sample rate van 32 kHz tot 96 KHz. Het dot-matrix display is een LCD type waarmee nadelige instraling op de gevoelige audiocircuits van de SA-15S2 wordt vermeden, aldus Marantz.

Aan de achterzijde bevinden zich de analoge uitgangen die zijn voorzien van direct vergulde messing cinchbussen, de dubbel uitgevoerde digitale uitgang (optisch Toslink en coaxiaal S/P-DIF), de eerder genoemde digitale Toslink ingang en twee RC5 communicatiebussen. De lichtnetingang is uitgevoerd als ongeaard IEC blok, wat de toepassing van audiofiele lichtnetkabels mogelijk maakt. De fraaie afstandbediening heeft meerdere extra functies zoals Digital Out, waarmee de digitale uitgang kan worden uitgeschakeld. Daarnaast biedt de functie `Filter` de mogelijkheid om tussen twee digitale filterstanden te kiezen. Filter 1 is de fabrieksinstelling en zorgt voor een asymmetrische, geleidelijke afval van het frequentieverloop terwijl Filter twee (ook asymmetrisch) voor steile filtering zorgt. De gekozen filterstand wordt onthouden, zelfs nadat de SA-15S2 is uitgeschakeld. De SA-15S2 weegt 13,5 kilo en meet 20 bij 43 bij 46 centimeter (HXBXD). Hij is leverbaar in zilver of champagne (de traditionele Marantz afwerking), de garantieperiode duurt 3 jaar.

Luisteren

Nadat het (zeer) ingespeelde recensie exemplaar goed was opgewarmd en de juiste lichtnetfase was vastgesteld, kon er serieus worden geluisterd. Er waren geen Toslink-bronnen voorhanden dus werd de SA15S2 puur als CD/SACD speler beluisterd. Met de frontverlichting en de digitale uitgang uitgeschakeld werden eerst de twee digitale filters aan de tand gevoeld.

Van de Stockfisch hybride SACD Closer To The Music Vol. 2 werd de Sara K. track Set You Free beluisterd. Eerst was de SACD-laag aan de beurt, daarna de CD-laag (Günther Pauler is een voorstander van SACD maar streeft bewust naar een eveneens optimale CD registratie waarin alle mogelijkheden van dat format zijn benut). In de filterstand 1 kwam de weergve opvallend `puur` en schoon over, zonder analytisch te worden. Sara K`s stem werd geheel vrij afgebeeld, zonder enige inkadering maar klonk vrij slank. Het pianospel kwam zowel sprankelend als uiterst soepel over. De weergave neeg meer naar het lichtvoetige dan het overduidelijk geaarde, zoals dat van de oude Marantz CD80. Bij de SA15S2 ligt de nadruk op flow en lucht waardoor een zeer soepele, bijna zijdezachte presentatie ontstaat. Het tweede (steile) filter bleek een verre van subtiel verschil te maken, mede omdat er duidelijk sprake was van een signaalniveau verhoging (waar de handleiding overigens melding van maakt). In deze filterstand kwam de weergave zelfs na level-compensatie meer prominent over, met toegenomen druk in het laag. Daardoor kreeg de linkerhand partij van de pianist meer gewicht mee en klonk Sara K.`s zang rijker en zelfs gearticuleerder. De harde, percussieve snaarplukken op haar gitaar waren simpelweg een lust voor het oor.

Al met al kwam het pittige, plastische karakter van deze akoestische sessie beter tot zijn recht in filterstand 2, terwijl het eerste filter voor een meer ontspannen en vloeiende presentatie zorgde. Het verschil in niveau maakt het de luisteraar niet gemakkelijk om de optimale filterstand te kiezen, temeer omdat filterstand 2 door sommigen als een soort turboknop zou kunnen worden gezien. De CD-laag van dezelfde Stockfisch schijf werd ook uitvoerig beluisterd om vast te stellen hoe de SA15S2 zich verhoudingsgewijs als Red Book speler zou gedragen. De algehele CD-weergave was zeer goed; in vergelijk met de SACD-laag klonk de CD-laag timbraal minder rijk, wat zich bij Set You Free vooral uitte in de weergave van Sara K.`s stem. Het grommen van de vleugel kwam nog altijd expressief over maar het instrument had desondanks wat verloren aan schaal. De verschillen tussen de filters waren overigens kleiner wanneer een CD-laag of CD werd uitgelezen (waarbij filterstand 1 telkens de voorkeur genoot). Een goede fabrieksinstelling, derhalve.

Geen alleseter

De fraaie Rebecca Pidgeon SACD The Raven (Chesky) verdween in de Xyron lade, waarna de track You Got Me werd beluisterd. Dankzij de meeslepende stemweergave was de breekbaarheid van Rebecca Pidgeon`s zang op geen enkel moment te verwarren met aarzeling. Sommige digitale schijfspelers laten haar zang te lijzig klinken, terwijl de SA15S2 het juist met de nodige zeggingskracht naar voren liet komen. Bij de twee akoestische gitaren kwamen de basgrommen lekker stevig en energiek over. Er was sprake van een royaal, open stereobeeld met niet alleen breedte maar ook voldoende diepteperspecief. In deze puur akoestische sessie zijn de muzikanten echt goed op stoom, wat de nieuwe Marantz SACD speler nog eens overtuigend onderstreepte.

Van het sterke Chris Thomas King album Red Mud (de originele Black Top uitgave, niet de verknoeide remaster-CD) werd de titeltrack beluisterd. Dat hakte er meteen in, en hoe. Zelden werden de rimshots hier zo snappy en schoon gehoord. Bij het National Steelguitar-spel kwam de kenmerkende metalige klank natuurlijk en zeer energiek over. De nasale zang van Chris Thomas King was moeiteloos verstaanbaar, zonder de sibillance-nadruk die het ongevraagd van veel spelers meekrijgt. De luide uithalen van zijn stem waren echter iets minder goed onder controle dan met de residentiële CD/DAC combo. Deze muziek en speler zijn elkaar blijkbaar op het muzikale lijf geschreven. Er werd dan ook lang, lekker luid en met een tevreden grijns naar deze schijf geluisterd.

Een beschadigde SACD (met zwaar gebutste laklaag en enkele krassen) werd als testcase ingezet om de uitleesgevoeligheid van het loopwerk op de proef te stellen. Het SACDM-10 loopwerk doorstond deze optische hindernis test moeiteloos. CD-R`s werden ook niet geweigerd. Dat betekent niet dat dit een alleseter is maar het lijkt in ieder geval geen overkritische speler te zijn. De SA-15S2 zal bij de meeste eigenaren vooral als CD-speler worden ingezet. Er werden dan ook veel mooie `Red Book` schijven gedraaid, waarbij de CD`s zich vaak van hun beste kant lieten horen. Dat kwam vooral duidelijk naar voren met het onvolprezen album Spirit Of Eden van de Britse formatie Talk Talk. De langzaam opbouwdende intro van de track I Believe In You kwam zeer ontspannen over en de immer droeve zangstem van Mark Hollis klonk behalve somber ook bewogen. Deze bijzondere muziek werd niet alleen weergegeven, de emotionele basis werd uitgedragen. Dat is een belangrijk verschil want anders is dergelijke muziek, hoe kraakhelder ook gepresenteerd, niets meer dan een knap stukje klankkunst.

Van de Stockfisch SACD BCQ First Impressions werd (in filterstand 2) het even korte als spannende Children`s Song 18 (chick Corea) beluisterd. Het samenspel van vibrafoon en harp klonk rijk en gloedvol terwijl de muzikale spanning tussen de vleugel en de staande bas zeer boeiend was om naar te luisteren. Deze BCQ sessie is in feite een studie in klank, pure diepe klank en zo werd het ook gepresenteerd met de SA15S2 als bron van de weergaveketen.

Conclusie

De jubilerende heer Ishiwata spreekt vaak van emotie overdracht en pure tonaliteit. Deze nieuwe Marantz SACD-speler is een goede audioambassadeur van die filosofie. Het is opmerkelijk, hoezeer deze edele speler de weergave van `normale`, non-audiofiele opname`s op een hoger plan tilt.
Zo`n twee decennia geleden zette de CD80 de digitale hifiwereld op z`n kop en later wist de CD16 die legendarische speler op een aantal belangrijke punten te overtreffen. De SA-15S2 kan worden gezien als de hedendaage SACD incarnatie van de CD16 en dat is goed nieuws voor muziekliefhebbers. Heel goed nieuws zelfs.

Aanvullende informatie:

Marantz Benelux:
Internet: www.marantz.com
Telefoon: 040-2507800
Marantz SA15S2 (in zilver of champagne): 1799,- Euro.