Bowers & Wilkins MM-1

De Britse luidsprekerfabrikant Bowers & Wilkins heeft onlangs twee nieuwe productgroepen aan hun assortiment toegevoegd. We kennen ze natuurlijk al decennialang van de vooruitstrevende luidsprekerontwerpen die ze ontwikkelen en bouwen. En omdat een goede schoenmaker altijd dicht bij zijn leest blijft moesten we het daar – op een briljante set mono-versterkers na – mee doen.

Maar nu werd de tijd rijp geacht om in te stappen in de groeiende markt van de Personal Audio. Met behoud van de hoge standaard die we gewend zijn uiteraard. Eén van de nieuwe producten, de P5 hoofdtelefoon, kreeg onlangs een zeer goede review op HiFi.nl. Zouden de MM-1 desktop luidsprekers voor bij de computer net zo hoog scoren?

Uitpakken en aansluiten

De MM-1 set is (net als de hoofdtelefoon) in elk geval prachtig afgewerkt. Van de concentrisch geborstelde aluminium bovenplaat tot de door een smalle aluminium band doorsneden omhulling van zwart luidsprekerdoek valt er werkelijk niet op aan te merken. De set dient via USB op de computer te worden aangesloten. De bijgeleverde speciale USB kabel is lang genoeg om ook bij een onder het tafelblad geplaatste computer genoeg ruimte te hebben.

Die wordt aangesloten op de rechter luidspreker, waar ook de voedingskabel voor de ingebouwde versterker op wordt aangesloten, net als de gecombineerde audio/voedingskabel naar de linker luidspreker. Onder op de luidsprekertjes is een stevige siliconen ring gemonteerd om schuiven tegen te gaan. Een voortreffelijk detail is dat deze ring bij de rechter luidspreker drie perfect passende en goed klemmende uitsparingen heeft voor de kabels. Een volkomen stabiele plaatsing is daarmee gegarandeerd.

Op de rechter luidspreker vind je aan de achterzijde twee mini-jack aansluitingen. Een daarvan is een hoofdtelefoon uitgang, de andere is een extra ingang voor bijvoorbeeld een draagbare muziekspeler. In de aluminium ring rond de luidspreker bevindt zich aan de linkerkant een subtiel verstopte aan/uit knop, en aan de rechterkant een al even fraai verborgen volumeregeling, die onafhankelijk van de volumeregeling in de computer kan worden gebruikt. Dat is handig als de computer niet aan staat, en je je iPod op de MM-1 wil aansluiten.

Bij de MM-1 krijg je tenslotte ook nog een kleine maar lekker in de hand liggende ovale afstandbediening zoals die ook bij de Zeppelin iPod Dock van Bowers & Wilkins wordt geleverd. Hiermee is niet alleen het volume te regelen, maar je kunt er ook vooruit en achteruit mee skippen, de weergave pauzeren en weer starten, en de luidsprekers uitschakelen.

De techniek

De MM-1 is in principe plug-and-play, wat betekent dat er geen drivers of software hoeven te worden geïnstalleerd. Het kan in zeldzame gevallen echter wel nodig zijn om de MM-1 in het configuratiescherm van de computer te selecteren, zodat hij weet dat hij audio over USB moet uitsturen. Maar zelfs als je daar tegenaan loopt heb je er alsnog binnen tien minuten geluid uit.

Voor ik in detail over dat geluid ga vertellen moet ik eerst het onderwerp DSP aansnijden. Dat is voor veel hifi-liefhebbers toch een beetje een vies woord. Digitale signaalbewerking tast de geluidskwaliteit aan, zullen zij betogen. Nou, dat was vijftien jaar geleden misschien zo, maar de ontwikkelingen zijn erg hard gegaan op dat vlak. Bowers & Wilkins heeft zich voor de ontwikkeling van de DSP processor in de MM-1 weten te verzekeren van de diensten van een briljante jonge ingenieur uit China.

Omdat de MM-1 bedoeld is voor gebruik in een desktop-situatie zullen de luidsprekers altijd relatief dicht bij elkaar naast het beeldscherm staan, en ook redelijk dicht bij de luisteraar. Het is dan vrijwel onmogelijk om zonder kunstgrepen een breed en diep geluidsbeeld neer te zetten. Daarom zie je bij veel computerluidsprekers dat ze vrij ver achterover hellen, maar dat zorgt er in het beste geval alleen maar voor dat het geluid niet aan het bureaublad lijkt te kleven.

De DSP processor in de MM-1 zorgt er voor dat het geluid bij een correcte plaatsing van de luidsprekers niet alleen op de goede hoogte voor de luisteraar wordt geprojecteerd, maar dat er ook nog eens een enorme ruimtelijkheid wordt waargenomen. En waar dat vroeger onvermijdelijk gepaard ging met waarneembare faseverschuivingen en een hol en vluchtig geluid is daar bij de MM-1 niets van te merken. Zeer knap gedaan.

Luisteren naar de MM-1

Als ik heel eerlijk ben had ik er van tevoren toch een beetje een hard hoofd in. Ik laat me graag verrassen, maar de fysieke beperkingen van de zeer compacte MM-1 leken me onoverkomelijk, zelfs voor een door de wol geverfde fabrikant als Bowers & Wilkins.

Ik was dan ook totally flabbergasted (zoals de Engelsen dat zo kernachtig uitdrukken) toen ik mijn favoriete tracks Laughter And Forgetting en Before The Bullfight van David Sylvian vanaf de harde schijf van mijn computer draaide. Ten eerste geeft de MM-1 een enorme partij strak en goed doortekend laag, maar de ruimtelijkheid, detaillering én de natuurlijkheid van stemmen zijn van een niveau dat ik tot op heden nog niet hoorde bij een setje multimedialuidsprekers. Wat dat betreft hadden ze bij Bowers & Wilkins de naam MM-1 niet beter kunnen verzinnen.

Muzikaliteit laat zich moeilijk in woorden uitdrukken. Ik kan het hebben over het ruimhartige frequentiebereik, de fraaie ruimtelijkheid en de pittige impulsweergave, maar het zegt allemaal niets over de mate waarin ik de luchtgitaar of het luchtorgel wens te bespelen als de muziek me daar toe dwingt. Laat ik daarom twee voorbeelden noemen, en daarmee aantonen dat de MM-1 wat dat betreft ook geweldig presteert.

De soundtrack van de film Magnolia bevat naast een aantal prachtige songs van Aimee Mann ook het nummer Goodbye Stranger van Supertramp. Halverwege de tweede helft van het nummer, om precies te zijn op 4`44, begint een heerlijke gitaarsolo. Niet alleen zat ik inderdaad met de rechterhand weer niet bestaande snaren te bespelen terwijl de linkerhand de onzichtbare hals van de luchtgitaar omklemde, maar ik zag om mij heen de hoofden van de collega`s instemmend meebewegen.

Ik ben trouwens ook een begenadigd lucht-organist. Ik vind, als muziekliefhebber, dat er meer Hammond gespeeld moet worden. Dat is een soort van vaste grap die ik altijd maak als ik een lekkere orgelsolo hoor. De psychologie heeft ons geleerd dat je je uit alle macht kunt voornemen om iets niet te zeggen, maar dat externe factoren die precies op het goede mentale knopje drukken je weerstand kunnen breken als een luciferhoutje. Daarom draaide ik That`s Me In The Bar, van het gelijknamige album van A.J. Croce.

En ja hoor, het is net als je ogen dichtknijpen als je niest. Het is een soort van natuurlijk reflex, onweerstaanbaar. Ik steek mijn vinger gebiedend op, en roep naar de gniffelende collega`s dat er meer Hammond gespeeld moet worden.

Conclusie

De MM-1 is niet goedkoop. Een setje kost 499 euro, en dat is voor veel mensen, ongeacht de kwaliteit, een hoop geld. Maar als je kijkt wat je daar voor terugkrijgt kun je dat bedrag wel verklaren vind ik. Het design is fraai, niet overdadig, maar chique. De gebruikte materialen zijn van zeer hoge kwaliteit en de bediening is probleemloos. Maar het is vooral de volwassen, ongekleurde, dynamische en muzikale weergave die overtuigt. Kwaliteit mag van mij best wat kosten, zeker als er baanbrekende nieuwe technologie wordt gebruikt. Dus plak ik, na zorgvuldige afweging, zonder voorbehoud de `warm aanbevolen` sticker op de MM-1.

Het afschuwelijke moment dat ik het setje dat nu mijn monitor flankeert zal moeten afstaan nadert met rasse schreden. Lekker is in mijn vak regelmatig echt maar één vinger lang. Ik hoop stiekem dat ze vergeten ze op te halen, maar ik vermoed dat zoveel mazzel mij wel niet ten deel zal vallen.