Audio Physic Scorpio 25

In een schilderachtig groen glooiend landschap staat twee bonte koeien vredig te grazen. De zon schijnt en er is amper een wolkje aan de lucht. In deze setting ging vijfentwintig jaar geleden Audio Physic luidsprekers bouwen, en tot op de dag van vandaag gebeurt dat in diezelfde vredige omgeving. En er worden erg mooie luidsprekers gebouwd, daar in het Duitse stadje Brilon. Ik mocht de Scorpio 25, het jubileummodel van de succesvolle Scorpio, een paar weken in huis hebben voor een recensie.

De Scorpio 25 lijkt met zijn slanke front, de licht achterover hellende kast met gebogen zijwanden en de perfecte afwerking in prachtig walnoten fineer zo uit de bossen rondom Brilon te komen. In contrast met de natuurlijke uitstraling van de kast worden er uitsluitend hypermoderne technieken toegepast. Audio Physic vertrouwt niet, zoals de meeste andere luidsprekerfabrikanten, op aangepaste versies van standaard luidsprekerunits, maar laat alle units op eigen specificatie maken bij een gespecialiseerd bedrijf. Over de gebruikte units is dus ook heel veel te vertellen.

HHCT II

De Hyper Holographic Cone Tweeter II (HHCT II) in de Scorpio 25 is een bijzondere tweeter. Waar nagenoeg alle fabrikanten gebruik maken van een dome-tweeter - het bekende koepeltje - gebruikt Audio Physic voor het weergeven van de hoge tonen een conus met een diameter van zo’n 40mm. De dome in het midden van de tweeter is slechts een stofkapje en produceert nagenoeg geen geluid. Het is juist de conusrand rondom het stofkapje die de hoge tonen weergeeft.

De Audio Physic HHCT II tweeter

Dit principe was ooit populair bij goedkope luidsprekers, maar raakte in onmin door het beschikbaar komen van moderne materialen. Audio Physic heeft deze techniek weer van stal gehaald omdat ze vinden dat met het beschikbaar komen van nieuwe, lichte en extreem stijve materialen, een veel beter resultaat behaald kan worden met conus-tweeter. Een traditionele dome-tweeter zal zich boven een bepaalde frequentie niet meer als een pure-zuiger gedragen en in het centrum van de dome op gaan breken, wat weer duidelijk hoorbaar is als vervorming. De door Audio Physic gebruikte conus-tweeter zou daar geen last van hebben. Rondom de tweeter is een foamlaag aangebracht die de eerste kastreflecties moet minimaliseren.

HHCM

Ook de gebruikte Hyper-Holographic Cone Midrange (HHCM) middentoner heeft de nodige typische Audio Physic techniek aan boord. Zo maakt deze middentoner gebruik van twee baskets, één van kunststof en één van aluminium. De aluminium basket zorgt voor de afvoer van warmte en voor de nodige torsiestijfheid, terwijl de kunststof basket voor een optimale demping van resonanties moet zorgen. Het gebruikte conusmateriaal is aluminium met daarop een dunne keramische coating. De HHCM middentoner heeft een doorsnede van 15 cm. Centraal in de midrange zit een forse aluminium fase-plug waar de voicecoil tijdens het spelen overheen schuift. Als magneetmateriaal zet Audio Physic het zeer krachtige Neodymium in.

De Audio Physic HHCM mid-unit

De gebruikte woofers zijn eigenlijk het meest conventioneel, al is de opstelling van de woofers in de kast weer bijzonder. Voor het laag gebruikt Audio Physic maar liefst vier 17 cm woofers die paarsgewijs aan beide zijkanten zijn gemonteerd. De tegenover elkaar liggende woofers zijn als push-push - beide woofers bewegen tegelijkertijd óf naar buiten óf naar binnen - geconfigureerd waardoor ongewenste kastresonanties kunnen worden voorkomen, en het systeem een hoge eigen demping en een goed fasegedrag heeft. Hierdoor is met een relatief kleine behuizing, een  grote en bovendien gecontroleerde laagweergave mogelijk.

In rood is duidelijk de kunststof basket zichtbaar

Op de achterzijde van de kast vinden we nog een grote, volledig van de kast ontkoppelde, aluminium montageplaat waarop de WBT single-wire aansluiterminals geplaatst zijn. Boven de montageplaat vinden we een grote bassreflex poort. De tweede bassreflex poort bevindt zich in de bodem van de luidspreker, en heeft een wel erg forse diameter. Aan diezelfde onderzijde bevinden zich ook de montagepunten voor de metalen strips waaraan de spikes geschroefd kunnen worden. Audio Physic heeft eventueel ook speciale (los leverbare) VCF II M8 voetjes die uw kostbare houten vloer niet beschadigen. Onderaan de baffle prijkt trots een zwarte schijf met daarin het getal 25.

Het is bijzonder te zien hoe de twee werelden van Audio Physic elkaar in hun producten vinden: natuurlijke vormen met kwalitatief hoogstaande fineer afwerking worden naadloos geïntegreerd met waarlijk high-tech luidspreker-units. En dat alles gebouwd met de spreekwoordelijke Duitse gründlichkeit. 

De Scorpio 25’s worden via een AudioQuest Redwood luidsprekerkabel aan de Tact SDA2175 gekoppeld. Als voorversterker dient mijn ouwe getrouwe Audio Research LS2 MkII hybride voorversterker, waarbij een Rega P5 met Lyra Dorian via een Bluenote Phono I MkII voor de analoge aanvoer zorgt. Digitale muziek komt in wisselende combinaties uit een Naim NDX, Naim UnitiServe, Naim DAC en een Squeezebox Duet. Tijdens de recensieperiode had ik ook kortstondig de beschikking over een Naim SPX voeding die op de NDX en op de DAC wonderen verrichtte... maar dat is een ander verhaal. Ter vergelijk dienden mijn trouwe metgezellen van PMC: de FB1+. Alle overige bekabeling is een combinatie van Crystal Cable, Siltech en Chord Company. Hoog tijd om eens naar muziek te gaan luisteren.

Luisteren

De muziek van Sade (voor de jongere generatie: dat spreek je uit als shar-day) brengt me altijd terug naar mijn tienerjaren waarin ik heimelijk verliefd was op deze donkere Nigeriaanse schone met de grote ogen en de sproetjes. Tot voor kort was ik ervan overtuigd dat haar muziek weliswaar mooi maar weinig spannend was. Totdat ik dit jaar tijdens de High End show in München uitgenodigd werd om een concert van mevrouw - ze is inmiddels 52 jaar - Helen Folasade Adu te bezoeken. Een concert dat met stip in mijn top 10 aller tijden terechtkwam en mijn belangstelling voor Sade opnieuw aanwakkerde. Het optreden was spannend en afwisselend en er werd uitstekend gemusiceerd door de band. En Sade (de dame, al verwijst de naam naar de gehele band) was nog uitstekend bij stem. Meteen na mijn bezoek aan München ging ik aan de slag met de luistersessie voor de recensie van de Audio Physic Scorpio 25`s. Al bij de eerste tonen brengen de Scorpio`s me terug naar het concert en de bijzondere sfeer tijdens die avond. De strakke militaire klanken van Soldier of Love worden dynamisch en met veel druk weergegeven, met haar stem als belangrijkste element in het geluid. De ritmisch bespeelde snaredrum klinkt droog en puntig, alsof er een militaire drumband op de achtergrond meespeelt. Gitaren geven de nodige dramatiek aan het nummer.

Tijdens het gevoelige Jezebel zweeft de saxofoon door de ruimte. De stem van Sade een paar meter voor de muziek, alsof ze bij je op schoot wil kruipen. Als de basgitaar invalt wordt deze goed gearticuleerd weergegeven, duidelijk aanwezig maar niet opdringerig. Je ziet de vingers haast aan de snaren plukken. 

Als Beth Orton er in haar Stolen Car vandoor gaat, scheurt zanger/gitarist Ben Harper er met zijn kenmerkende gitaarspel doorheen. De Weissenborn gitaar plaveit de weg voor Orton`s lichtelijk overslaande stem. De Scorpio`s duwen haar de woonkamer in en dwingen je om te luisteren. Haar stem helder en kaal in het midden, alle laagjes van de muziek perfect ontrafeld. Het hoog mild maar helder, het laag voelbaar aanwezig en snel. Controle, dat hebben de Scorpio`s in overvloed, al mis ik soms dat sprankje warmte dat een stem een mens van vlees en bloed laat worden. Stemmen worden ruim voor de luidsprekers geplaatst, de overige instrumenten hebben een mooi afgebakend plekje achterin het geluidsbeeld. De spreiding in de breedte is bijzonder goed, al zijn er luidsprekers die in mijn ruimte een breder geluidsbeeld neer weten te zetten.

Op naar heftiger muziek. Tijdens de High End in München werd ik totaal verrast door de onverwacht audiofiele kwaliteiten van Rage Against the Machine`s debuutalbum op een paar KEF Blade luidsprekers. Zack de la Rocha schreeuwt de longen uit zijn lijf, ondersteund door het vuige en slepende gitaargeluid van Tom Morello dat tot ruim een meter buiten de luidsprekers wordt weergegeven. De - zeker voor die tijd - ongebruikelijke combinatie van rap en hardrock wordt gedreven door heerlijke basloopjes en een pulserende kickdrum. De Scorpio`s geven deze rock klassieker precies de juiste mix tussen rauwe energie en agressie enerzijds en verrassend goed te volgen muzikale lijnen anderzijds. Nergens wordt de weergave onaangenaam... en dat is wel eens anders.

Als Frank Sinatra samen met Count Basie muziek maakte, gebeurde er altijd iets speciaals: een duidelijk gevalletje waarin het geheel meer is dan de som der delen. Zo ook op het album Sinatra-Basie: An Historic Musical First. Basie`s Big Band swingt, iedere noot op de staande bas is te volgen, blazers worden meters buiten de speakers geprojecteerd. De Scorpio`s nemen je mee naar een jazzclub, laten je vergeten dat je gewoon thuis op de bank zit te luisteren. Luid meezingend waan ik me even Sinatra. Als de drums invallen en de hele Big Band los gaat zit ik heftig mee te drummen. Dit maakt muziek!!

Concusie

Laat ik voorop stellen dat de jubileum edities van de Scorpio meer dan uitstekende weergevers zijn: hun snelle, diep doorlopende laagweergave geeft alle muziek een heerlijk fundament waarop de rest van de muziek verder kan bouwen. Het middengebied wordt wat voorgetrokken, maar dat geeft je wel het gevoel dat de muzikanten haast lijfelijk in je huiskamer aanwezig zijn. Het hoog is helder, schoon, onvervormd, vriendelijk en tegelijkertijd detailrijk. De Scorpio’s vermoeien je niet met detail, maar geven wel iedere nuance weer. Maar het is vooral het laag dat me positief opvalt: het loopt diep door, maar blijft daarbij strak en puntig. Het geeft een enorme autoriteit aan de muziekweergave. Wel heb je een redelijk grote ruimte nodig om dat laag kwijt te kunnen. In mijn ruimte van zo’n 45m2 ging dat overigens uitstekend. Kritisch voor wat betreft de opstelling zijn de Scorpio’s niet, al loont het de moeite de nodige aandacht aan de plaatsing van de luidsprekers te schenken. 

De Scorpio`s hebben de kwaliteit om slechte opnames aangenaam te laten klinken zonder goede opnames daarmee tekort te doen. Wel zijn het redelijk zakelijke weergevers: voor romantiek moet je echt elders zijn. Maar ben je op zoek naar een eerlijke weergever die ongemeen dynamisch en snel speelt zonder daarbij hard of schel te worden dan zijn de Scorpio`s je ideale partner. Gebouwd voor de eeuwigheid, prachtig afgewerkt en een sierraad voor je huiskamer. En nog belangrijker: gezien de kwaliteiten ook een uiterst betaalbare - ik zou haast goedkoop willen zeggen - luidspreker. Aanbevolen!

Ten slotte kan ik nog melden dat de Scorpio 25 optioneel als bi-wire versie te leveren is en er uit 5 echte fineersoorten en twee hoogglanslakken te kiezen valt.

Importeur:
More Music
www.moremusic.nl

Prijs:
Audio Physic Scorpio 25: vanaf 5000 euro per paar