Bel Canto CD3T

Het bescheiden formaat van de eOne `schoenendoos` behuizing heeft Bel Canto eigenaar en hoofdontwerper John Stronczer er nooit van weerhouden om de kleine kastjes royaal te bedelen met goed uitgedokterde circuits.

Het nieuwste Bel Canto Design familielid is daar een goed voorbeeld van; een fraai CD-loopwerk met een hoogwaardig loopwerk, hoge mate van databuffering en twee gedegen digitale uitgangen. Het draagt de naam CD3T en scoort qua uiterlijk goed op de punten vormgeving en afwerking. Klein maar fijn is zeer van toepassing op deze Amerikaanse schijfuitlezer.

Bel Canto Design werd in 1989 opgericht door John Stronczer met als doel het vervaardigen van buitengewoon muzikale buizen- en solid-state versterkers. Het eerste Bel Canto product was een single-ended triode monoblock, gebaseerd op de legendarische 845 buis. Bel Canto betekent letterlijk `schone zang` maar het is ook een omschrijving van een zangstijl waarin de klankkleur een grote rol speelt. De Bel Canto buizenversterkers zijn inmiddels geheel vervangen door klasse D (hoogfrequent schakelende) versterkertrappen die in Minnesota worden gemaakt. De vrije presentatie van de originele SET buizentrappen werd blijkbaar als maatstaf aangehouden want de huidige Bel Canto apparatuur wordt eveneens gekenmerkt door een zekere ontspannenheid die men eerder aan elektronenbuizen dan halfgeleider-trappen zou toedichten.

John Stronczer kwam op het moment van de oprichting van bel Canto niet uit de lucht vallen; als topontwerper voor het Physical Sciences Center van telecommunicatie-specialist Honeywell, oprichter van een zeer belangrijke denk-tank en uitvinder van legio halfgeleider `firsts` (waarvoor hij maar liefst zeven patenten heeft), had hij meer dan genoeg ervaring en besloot hij om zijn technisch vernuft te gaan gebruiken voor een persoonlijke passie; muziekweergave. Bel Canto het bedrijf is in zekere zin het tegenovergestelde van zijn vroegere werkgever; een relatief kleine onderneming (het team bestaat uit een dozijn medewerkers) die in een gezellig gebouw met klassieke architectuur is gehuisvest.

Het bedrijf lijkt daarmee geen overmatig high-tech vertoon te willen maken en wellicht komt dat omdat er muziekweergave apparatuur wordt gemaakt. Het doet bijna Europees aan en hetzelfde geldt voor de vormgeving van de Bel Canto apparatuur die tegenwoordig geheel volgens aloude Britse `shoebox` normen is gedimensioneerd. Met de vele compacte eOne bouwstenen kan ofwel een indrukwekkend en complexe keten worden opgebouwd, of een uiterst simpel systeem. Dat laatste is nu mogelijk; de Bel Canto C5i DAC-versterker en de nieuwe CD3T vormen een complete uitlees/omzet/versterkerketen.

CD3T

De CD3T is compatibel met standaard CD (Red Book IEC908) plus CD-Recordable of CD-RW schijven en natuurlijk met de CD laag van hybride SACDs. Het schijfuitlees systeem komt van Stream Unlimited uit Oostenrijk, wat is voorzien van het fraaie Sony KHM 310 loopwerk (zie foto`s). Dat is een universeel DVD/CD loopwerk met een uitstekende 650 nm laser (de DVD/SACD norm; traditionele CD loopwerken hebben 720 nanometer lasers). Mocht men daardoor denken aan een tergend traag inlezend DVD loopwerk, geen zorgen; Bel Canto heeft gekozen voor een op maat gemaakte loopwerk-servo die ervoor zorgt dat de KHM 310 zich daadwerkelijk als een standaard CD loopwerk gedraagt, zonder alle DVD poespas.

Het Heed DT CD-loopwerk, dat hier vaak wordt ingezet, heeft eveneens een DVD drive, die helaas flink de tijd neemt om een schijf in te lezen en het afspelen op gang te brengen, net als de meeste CD-spelers of universele spelers die zijn gebaseerd op een DVD loopwerk. De DT maakt gebruik van een enorme databuffer, wat zeker een deel van de inlees-traagheid verklaart, maar het gekke is dat de CD3T ook zo`n zware buffer bezit en desondanks schijven bijna net zo snel inleest als mijn trouwe digitale dinosaurus, de Marantz CD72II (die knots van een knar is met zijn Philips CDM4 loopwerk en bijbehorende victoriaanse servo bloedsnel). Wie de CD3T voor het eerst in levende lijve ontmoet, zal ontdekken dat dit loopwerk niet van een typisch lade-mechanisme met zeurende schijfschuif is voorzien.

Een goed geconstrueerde slotloader voert de schijven naar binnen, wat behoorlijk soepel verloopt. Dat mechanisme houdt de schijf bij het uitnemen met een stevige grip vast en dat is even wennen want het voelt meer aan als een plakband-automaat dan een pinpas-sleuf. Enfin, na een paar try-outs kon zelfs deze verstokte vinylist omgaan met de nog wat ongewone ergonomie van zo`n slotslikker.

Foto: Kilian Bakker

Het elegante maar compacte front van de Bel Canto eOne componenten biedt weinig ruimte voor alle toeters en bellen die een CD-speler nu eenmaal behoeft, maar het is ze in Minnesota toch gelukt om de voorzijde overzichtelijk en ergonomisch te houden. Twee groepen van drie toetsen voor de standaard functies met daar tussenin een klein groen 7-segments display wat overdag goed leesbaar is en `s avonds rustiger oogt dan een blauw oplichtend scherm. Het sluit ook goed aan bij Bel Canto`s slogan "Green By Design", wat natuurlijk slaat op het lage energieverbruik van de eOne apparatuur en de ecologisch verantwoorde fabricage in Amerika. De CD3T zal nergens uit de toon vallen, zeker niet in een complete Bel Canto setup (een Bel Canto systeemrack is leverbaar).

Aan de achterzijde tref ik mijn favoriete digitale uitgangen aan: 75 Ohm coaxiaal S/P-DIF met BNC connector (de norm voor veeleisdende hoogfrequent toepassingen) en 110 Ohm AES-EBU in XLR (professioneel gebalanceerd). John Stronczer weet hoe het hoort. Een keurige BNC-RCA adapter maakt deel uit van het survival-pakket, dus kan men meteen met de oude cinch-cinch coax aan de slag (n.b.: het verdient de voorkeur om de 75 Ohm kabel uiteindelijk van een goede BNC connector te voorzien). De CD3T heeft met 8,8 bij 21,6 bij 31,8 centimeter zeer inschikkelijke proporties; geen probleem om voor dit cute component een goed plekje te vinden. Met ruim acht kilo en een uiterst solide constructie is het een onverwacht robuust beestje. Alle Bel Canto eOne componenten die ik heb besproken (inmiddels zijn dat er aardig wat) zijn stuk voor stuk serieuze apparaten met een hoge hebbeding-factor en ook de CD3T voldoet aan die criteria, zij het op meer ingetogen wijze dan zijn collega, de CD2.

Luisteren

Dit loopwerk is zoals eerder gezegd de geijkte partner voor de Bel Canto C5i versterker met geïntegreerde DAC en gezien een C5i al geruime tijd tot mijn recensie-arsenaal behoort, werd die combinatie natuurlijk geprobeerd alsmede de combinatie met een Heed voortrap met S/P-DIF DAC kaart. Gezien de Heed DT net als de CD3T een shoenendoos formaat CD loopwerk met buffer is, kon ik de verleiding niet weerstaan om ze naast elkaar te beluisteren, via de Heed DAC/pre (voor verdere info over de toegepaste systemen; zie de lijst aan het einde van dit artikel). Het DT loopwerk is altijd de rust en zelfverzekerheid zelve met een karakter wat aan de warme, rijke kant is.

Bij de track Running On Faith van de Eric Clapton CD MTV Unplugged zorgde de DT voor een aangename tonale rijkdom bij het akoestische gitaarspel en de piano. De percussie was stevig en strak, het bottleneck gitaarspel had een prettige bite. Bekkens kregen een pittige maar zuivere metaalruis mee. Via de CD3T kwam de intro zowel qua schaal als aanwezigheid nog wat royaler over. Het gitaarspel en de voetstompen kregen meer presence mee terwijl de zang van Eric Clapton juist ingetogener klonk. Opvallend was de beduidend rijker zoemende akoestische basgitaar. Het pianospel klonk parelend en soepel, zoals het hoort en de harde klappen op de trommels kwamen bijzonder solide over. Daar miste ik wel wat van de grote bal lucht die de DT daarbij liet horen, net als de Linn LP12 platenspeler. Met beide CD-loopwerken werd er genoten van de favoriete CD`s, het was vaak lastig om te zeggen welke er `beter` was in het vertolken van bepaalde muziek gezien de muziekweergave tijdens het omschakelen steeds overtuigend en boeiend bleef. Het is wat kort door de bocht maar men zou kunnen stellen dat de DT meer probeert om als een klassieke platenspeler te klinken terwijl de CD3T meer richting een mastertape-achtige neutraliteit neigt.

Die neutraliteit gaat overigens gepaard met een aantrekkelijke souplesse en vriendelijkheid, met name bij de weergave van akoestische snaarinstrumenten. Daarmee had de CD3T zich meteen voor mij ingenomen gezien er hier veel akoestisch gitaar en pianowerk wordt beluisterd. Let wel; de resultaten van dit loopwerk-vergelijk zijn ter verduidelijking onder een vergrootglas gehouden. In bepaalde opzichten lijken deze twee loopwerken meer op elkaar dan men zou verwachten. Dat is opmerkelijk want de Hongaar is ringkerntrafo `powered` en Sanyo loopwerk `driven` terwijl de Amerikaan een binnenshuis ontwikkelde SMPS met gedeeltelijke VBS (virtual Battery Supply) en een Sony loopwerk heeft. De technologische overeenkomst tussen de twee zit hem in het gebruik van een substantiÎle buffer, gevolgd door een zeer accuraat geklokte datastroom. Alhoewel de weergavekwaliteit van elk loopwerk zich op een vergelijkbaar niveau met dat van de ander bevindt, hebben ze duidelijk contrasterende weergavekarakters. Vanuit ergonomisch oogpunt is de Bel Canto een comfortabeler apparaat in de omgang en zijn BNC plus XLR uitgangen vormen een betere basis voor optimale samenwerking met de beste DAC`s. Het ontbreken van een optische uitgang hoeft niet als een minpunt te worden gezien; deze elektrische poorten bieden uiteindelijk betere prestaties dan Toslink.

Het Bel Canto loopwerk bleek niet eenkennig te zijn wat betreft D/A omzetters, zowel met de Heed DAC-kaart als een Firestone DAC werden uitstekende resultaten behaald maar in combinatie met de C5i leek de weergave nog meer in focus te komen, zowel wat betreft muzikale doelgerichtheid als vrijheid van hifi-artefacten. Dat was goed hoorbaar nadat de Paul Simon CD Rhythm Of The Saints werd ingeslikt om de track The Obvious Child optisch uit te lezen. Het kleine Bel Canto duo wist de mix van Afrikaanse en zuid-Amerikaanste trommels op grootschalige en opzwepende wijze over het voetlicht te brengen, waarbij met name de grootste drum goed uit de sonore verf kwam. Dit erg vaak beluisterde stuk muziek was bijna even spannend om te beluisteren als de eerste keer dat ik de originele LP draaide; het brilliante arrangement van Paul Simon in combinatie met de opzwepende bevlogenheid van de muzikanten zorgde voor een goed kippevel-moment.

De CD3T zet nergens druk achter en komt niet gehaast of opgejaagd over; muziek rolt ongedwongen en met gemak uit de weergevers. Sommige CD loopwerken kan men min of meer horen zwoegen oftewel `bezig zijn` met het uitlezen. Dat kan de indruk van levendigheid geven maar vaak komt dat tevens wat geforceerd of zelfs opdringerig over. Deze Bel Canto schijfdraaier laat het momentum en ritmische drive van muziek intact; de muziek mag voor zichzelf spreken. De urgentie van Jazz-bassist Ray Brown die zijn double bass weer eens flink de sporen geeft wordt duidelijk onderstreept, inclusief een goede dosis body en elasticiteit. Bij Never Going Back Again van Fleetwood Mac`s Rumours kwamen de subliem gespeelde arpeggio`s kristalhelder over, gedragen door zeer innemend klinkende zang die zowel oorstrelend als aansprekend werkte. Het is goed toeven met de CD3T/C5i combo, met name wanneer de weergevers zo natuurlijk en zichzelf wegcijferend klinken als de Harbeth P3ESR mini-monitoren.

Lichtnetjes

De CD3T werd vergezeld van een nieuw Dimex product; een lichtnetkabel van het Zwitserse merk Flashpower. Deze relatief betaalbare kabel heeft een nogal industrieel uiterlijk, met een matzwarte mantel en is niet de meest buigzame van zijn soort. De pluggen zijn eveneens van goede industriÎle kwaliteit; slijtvast lijkt de Flashpower zeker te zijn. In vergelijk met de door Bel Canto standaard meegeleverde lichtnetkabel kreeg I Want To Be Ready van het Ben Harper album The Will To Live een beduidend vrijere ruimtelijke afbeelding mee. De eenzame gitaar-strums tijdens de intro kwamen geloofwaardiger over terwijl de drums elastischer, losser en zelfs timbraal natuurlijker klonken met mooi uitgelichte rimshots. Geen beauty, deze kabel maar de klankmatige winst is de moeite waard. Het karakter weerspreekt het uiterlijk volkomen; de weergave met FP IEC kabel was elegant en vanzelfsprekend, met minder onnatuurlijk aangezet laag dan met de standaard kabel werd verkregen.

Conclusie
In combinatie met een goede DAC gaat de even compacte als solide CD3T te werk met een grote muzikale betrokkenheid. Samen met zijn familielid, de C5i vormt het een degelijk duo en de basis voor een formidabele weergaveketen. Bel Canto is alles behalve een eendagsvlieg en de eOne componenten stralen dan ook stuk voor stuk een geruststellende eerlijkheid uit. Streaming mag dan de toekomst zijn, muzikaal overtuigende CD-spelers en CD-loopwerken zoals de CD3T maken een sterk pleidooi voor de zilveren schijf. 

Aanbevolen.

Aanvullende informatie:

Importeur Bel Canto:
Dimex; www.dimex.nl
Telefoon: 070-4042647

Bel Canto CD3T: 1495,- Euro (zilver of zwart front)
FP IEC powercord, 1 meter: 75 Euro