REVIEW

Shock Head Soul

Advocaat Daniel Paul Schreber is een klassiek figuur uit de begintijd van de psychiatrie. Als eerste beschreef hij in 1903 psychoses vanuit zijn eigen ervaring. Hij gebruikte zijn boek in de rechtszaak die hij aanspande om vrij te komen uit de kliniek waar hij gedwongen opgenomen was. De Britse, in Nederland wonende experimentele filmmaker Simon Pummell belicht in zijn film de ervaringen van Schreber van vele kanten.

Te veel kanten misschien. In een futuristisch ogende rechtszaal voeren tal van in kledij van toen gehulde deskundigen betogen over Schreber. Dat wordt afgewisseld met gedramatiseerde fragmenten uit zijn leven, waarbij Hugo Koolschijn in de huid van Schreber kruipt. In tal van lettertypen verschijnen tussendoor teksten op het scherm. Elk met een eigen betekenis, zoals de getypte dagboekfragmenten die met rode pen gecorrigeerd worden.

Al die bronnen geven samen een beeld van Schreber, die geobsedeerd was door het idee dat hij een vrouw moest worden om door god gebruikt te worden (god is een hetero). Contact met god loopt via de Writing Down Machine. Die wordt getoond als een bol met toetsen, uitlopend in animaties die de lijnen naar god tonen.

Schreber was de zoon van een invloedrijke pedagoog die zijn rigide opvoedingsmethoden op zijn kinderen uitprobeerde. Dat hij complete generaties klaarstoomde voor gehoorzaamheid aan Adolf Hitler wordt tussen de regels door gesuggereerd.

De overdaad aan visuele vormen en nadrukkelijke muziek geeft misschien de verwarring waaraan Schreber ten prooi viel goed weer, maar leidt wel af van het onderwerp. Hoe gevarieerd en mooi uitgewerkt ook, de nadrukkelijke stijlvariaties verworden al snel tot in al hun kunstmatigheid steriele, soms ronduit kitscherige trucs. De vorm verdringt niet alleen het onderwerp, maar verveelt ook snel door de herhalende patronen die al gauw weinig meer toevoegen aan de kijkervaring.

Aanvullende informatie:
Nederland / VK 2012
Speelduur: 82 minuten
Regie en scenario: Simon Pummell
Productie: Bruno Felix, Janine Marmot, Femke Wolting
Camera: Reinier van Brummelen
Montage: Tim Rozar
Art direction: Rosie Stapel
Muziek: Roger Goula
Met: Hugo Koolschijn, Anniek Pheifer, Thom Hoffman, Jochum ten Haaf, Chris Nietveld
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1, Engels gesproken
Uitgave: Cinema Delicatessen
Distributie: de Filmfreak
Officiële website


EDITORS' CHOICE