REVIEW

Gazpacho - Demon (cd)

Eric de Boer | 16 maart 2014

Met Demon levert het Noorse neo-progressieve rockgezelschap Gazpacho hun achtste studioalbum af. Na twee jaar componeren, uitproberen en perfectioneren is het album, dat wederom gebaseerd is op een enkel concept, klaar om beluisterd te worden door het grote publiek. Wat niet direct een eenvoudige opgave is, want het album komt pas tot volle bloei na meerdere luisterbeurten.

Het waren de gesprekken met zijn vader, die ervoor zorgden dat Gazpacho-oprichter Thomas Andersen, samen met medebandlid Jan-Henrik Ohme, aan het schrijven sloeg om gestalte te geven aan een verhaal dat nu in de Praagse Strahov bibliotheek teruggevonden kan worden.

Het verhaal ging dat het huis, waar de vader in de jaren zeventig te gast was, ooit werd bewoond door een man waarvan alleen de continue huurbetalingen over een lange periode blijk gaven van zijn bestaan. Na het afbranden van het huis werd een soort dagboek gevonden, waaruit bleek dat deze persoon de aanwezigheid van een kwaadaardig wezen op de wereld had waargenomen.

Gazpacho-zanger Jan-Henrik Ohme.

Dit manuscript, dat dus echt bestaat, doet vermoeden dat de schrijver vele eeuwen heeft geleefd en de 'Demon' heeft achtervolgd. Dat vermoeden wordt gesterkt door gedateerde mathematische schema’s, heidense religies waarvan het bestaan nog amper bekend is gebleven en niet in de laatste plaats het ooggetuigenverslag van de gruwelen van de builenpest. Het heeft even mogen duren voordat het album klaar was, hoewel platenlabel KScope tussendoor nog het album Night opnieuw masterde en uitbracht.

Gazpacho voert hun kijk op het lange leven van de onbekende hoofpersoon en diens jacht op de Demon uit in vier aktes, waarvan de vierde (Death Room) daadwerkelijk de woorden bevatten van de laatste delen van het manuscript van de mysterieuze onbekende auteur. Het album start langzaam met I’ve Been Walking, waar het kenmerkende stemgeluid van Jan Henrik schaars wordt omlijst door piano en viool, met af en toe een theatrale eruptie van logge elektrische gitaarsnaren.

Net als op hun vorige album March Of Ghosts wordt gebruik gemaakt van folkloristische invloeden. Op Demon gaat het zeskoppige gezelschap zelfs verder dan ooit met bijvoorbeeld een vrij lange accordeonsessie. Na enkele minuten van het tweede nummer The Wizard Of Altai Mountain klinkt het alsof de klanken van de oude zuidelijke Balkan herleven.

Inclusief percussie wordt hiermee het tempo opgevoerd en pas na enkele minuten neemt een echoënde piano - omlijst met atmosferische keyboardklanken - het over, om weer terug te keren naar een dromerige theatrale stijl. De vocalen komen hier beter tot hun recht dan op het voorgaande album, terwijl de muziek stukken minder toegankelijk is.

We zijn inmiddels aanbeland bij het tweede deel van I’ve Been Walking, dat met ruim twaalf minuten muzikaal terugkeert naar de eerste track van Demon, maar een stuk dieper graaft en een grotere diversiteit aan folkloristische invloeden kent. Het terugkerende geluid van de piano, schaars aangevuld door de viool, geeft het nummer een intiem en persoonlijk effect.

De eerder benoemde afsluiter Death Room herinnert weer aan de tweede track, maar is uitgebreid met trage digitale beats, samples, een xylofoon en vervreemdend klinkende vioolklanken. Aangevuld met trage vocalen, elektrische gitaarklanken die eerder veraf klinken dan direct in de opname verwerkt, mandoline en dromerige stukken is deze track een geslaagde duistere trip in de geest van de schrijver van het manuscript. Vertaald door eigenzinnige Noren met gevoel voor atmosfeer.

Gazpacho, met vooraan in het bruin colbert oprichter Thomas Andersen.

Gazpacho levert met Demon een juweel van een plaat af, die in eerste instantie klinkt of er losse delen aaneen zijn geregen. Wie het album meerdere luisterbeurten geeft, herkent echter de briljante functie van tempowisselingen of intermezzo’s en komt daardoor tot de essentie van de cd. De start is wat traag, maar wordt meer dan goedgemaakt door de laatste twee tracks op Demon.

Deze Noren hebben met deze cd hun meest vreemde, eigenzinnige, experimentele maar vooral ook diepzinnige werk weten af te leveren. Liefhebbers van Radiohead, Porcupine Tree of Airbag zouden het album zeker moeten beluisteren. Liefst meer dan eens. De productie van het album is overigens ook dik in orde, wat de ervaring alleen maar vergroot.

Muziek: 8 ½
Klank: 8 ½
Label: KScope Music
Speelduur: 45:39 minuten
Website


EDITORS' CHOICE