NIEUWS

De hoofdtelefoon; geen overbodige luxe

Ulco Schuurmans | 09 september 2014 | Fotografie Fabrikant

De meeste videofilmers concentreren zich bij de opname op het beeld. Dat ziet er dan vast wel goed uit. Maar hoe staat het dan eigenlijk met het geluid? Windvlagen, stoorgeluiden zoals brom en ruis, versprekingen, rinkelende koffiekopjes, zoemende airco’s, te hard, te zacht of nog erger helemaal geen geluid. Dat had allemaal voorkomen kunnen worden door een hoofd/koptelefoon ter controle aan te sluiten. 

Elke serieuze videomaker gebruikt bij kritische geluidsopnames een hoofdtelefoon om het geluid te controleren. Alleen als het om beeldinserts of het achteraf toch geheel vervangen van de audiosporen door een compleet nieuwe soundtrack gaat is zulks niet nodig. In alle andere gevallen kun je lelijk van de koude audiokermis terugkomen als er iets mis met het geluid blijkt te zijn. Overdoen is nogal eens niet mogelijk. Wel kun je in een aantal gevallen het geluid achteraf nog in de montage studio redden.

Een hoofdtelefoon geschikt voor de geluidscontrole bij video-opnamen koopt u al voor rond de € 30,-. Goedkopere typen zijn vaak niet degelijk genoeg, hebben kwetsbare of lastige snoertjes en zitten niet lekker. Normale frequentie-eigenschappen van 40/60 tot 15.000 Hz zijn meer dan voldoende. Meestal zul je zelf het geluid tijdens het filmen controleren. Een aparte geluidsman of vrouw zit er vaak niet in. Die kan echter wel en stuk beter op versprekingen en wisselende geluidsniveaus letten.

Aansluiten en indicatie
Voor het aansluiten van een hoofdtelefoon op een camcorder of videofilmende fotocamera is een geschikte uitgang nodig. Doorgaans is dat een 3.5 mm minijackplugje. Boven dit uitgangsbusje staat het symbooltje van de hoofdtelefoon. In een aantal gevallen is de geluidssterkte van het signaal voor de hoofdtelefoon instelbaar. Dat voorkomt overbelasting van de oren of juist net een te zachte geluidsweergave. Gaat de regeling automatisch of is deze vooringesteld dan levert dat in de standaard audiopraktijk weinig problemen op. Helaas beschikt niet elk type camcorder of videofilmende fotocamera over een aansluiting voor een hoofdtelefoon. Bij een goede videofilmende smartphone zit deze er wel standaard op.

Een geheel ander punt vormt de audio-indicatie op de camera zelf. Die zit er wel of niet op. Indien aanwezig gaat het meestal om LED-balkjes voor een of twee kanalen. Houdt de digitale geluidsterkte tussen -6 en 0 dB. Beneden de -12 dB is het geluid te zacht en komt er ruis. Pieken boven de 0 dB geven vervorming. Deze geluidsindicatie is een goede aanvulling doch geen vervanging voor een hoofdtelefoon.

Specificaties
Aan welke specificaties dient een hoofdtelefoon voor de audiocontrole bij video nu te voldoen. In ieder geval dient deze lekker te zitten. Instelbaar voor het eigen hoofd. Let er op dat de oorkappen voldoende afsluiten. Anders krijg je storingen van buiten te horen en kunt zelfs gehoorschade oplopen gedurende harde concerten dicht bij het podium. Een ander gevaar is dat je bij niet goed afsluitende gehoorkappen toch geluid hoort terwijl dit niet opneemt!

Het kabeltje dient niet te kort en niet te lang te zijn want dat is gewoon hinderlijk. Gemakkelijk is het kunnen oprollen of met klembandje uit de weg werken. Het 3.5 mm plugje is kwetsbaar. Een trekontlasting kan deze aansluiting beschermen.

Tenzij u heel kritische muziekopnamen maakt is een normaal frequentiebereik meer dan voldoende. Circa 40/60 Hz aan lage tonen en tot 15.000 Hz aan hoge tonen moet het hem doen. Let verder op de soliditeit van de constructie. In het opnameveld kan de hoofdtelefoon klappen en plotselinge harde rukken oplopen.

Conclusie
Een hoofdtelefoon is bij video-opnamen met geluid dat er toe doet zeker geen overbodige luxe. U voorkomt slecht geluid dat niet meer te vervangen of achteraf te herstellen valt. Behalve in het veld tevens geschikt voor de geluidscontrole in de montagestudio. En om de prijs behoeft u het zeker niet te laten.


EDITORS' CHOICE