De komst van het gloednieuwe high-end North Star Design Magnifico cd-transport laat een audiodroom in vervulling gaan. Waarom? Omdat ik al sinds 2006 zijn voorganger 192 Mk 2 met de bijbehorende Extremo DAC nog steeds tot volle tevredenheid in gebruik heb en daardoor werkelijk ontzettend benieuwd ben of ontwerper Giuseppe Rampino en zijn team er (uit)eindelijk in geslaagd zijn om deze combo te overtreffen.
North Star Design
Wie het over topkwaliteit digitaal heeft, komt doorgaans al snel met het rijtje bekende namen als dCS, MSB Technology, Weiss, Playback Designs, EMMLabs, Esoteric, Merging Technologies en nog een aantal vaak (zeer) kostbare exoten in aanraking. Op zich is daar natuurlijk helemaal niets mis mee en ieder van bovenstaande merken is op zijn geheel eigen wijze in staat om zowel technisch als klankmatig tot erg goede en ver uitgerijpte digitale producten te komen. Dat het echter lang niet altijd zo enorm kostbaar hoeft te zijn, bewijst het kleine en sympathieke Italiaanse merk North Star Design al sinds 1997.
Onder leiding van hoofdontwerper en eigenaar Giuseppe Rampino is vanaf die periode een ware reeks aan eigenzinnige en vooral bijzonder hoogwaardige ontwerpen verschenen. Producten vaak voorzien van een controversiële en onorthodoxe touch en waarbij een zeer goede prijs-kwaliteitverhouding tot een belangrijk ontwerpcriteria is verheven. Maar mede door de doorgaans slanke en compacte vormgeving, de tamelijk sobere low profile uitstraling en niet bepaald een uitbundige marketing, is dit merk bij vele muziekliefhebbers helaas ook te veel onder de radar gebleven. Iets wat naast erg jammer ook zeker onverdiend is. Het gezegde onbekend maakt onbemind gaat dus ook vandaag de dag nog steeds op.
Frisse wind
Gelukkig komt daar inmiddels in sneltreinvaart verandering in en één van de hoofdredenen is de komst van Jessica Hazewinkel, de nieuwe CEO van North Star Design. Jessica is van Nederlandse afkomst en is tevens de vrouw van Giuseppe, een echte wetenschapper die mooie nieuwe producten ontwikkelen het allerleukste vindt wat hij maar kan bedenken, maar bedrijfsmatige aspecten als marketing, (internationale) communicatie en serviceondersteuning vervelende en vooral afleidende factoren vindt. Met de komst van Jessica is daar sinds ongeveer twee jaar veel positieve verandering in gekomen en dat valt aan letterlijk alles te merken.
Zo is het merk door de enorm toegenomen marketinginspanningen in nog veel meer landen dan voorheen verkrijgbaar, staat de ontwikkeling van nieuwe producten in een veel hogere versnelling en krijgt het merk zowel een uitstraling als perfecte after sale en service ondersteuning die mooi bij de doelstellingen past. Naast vlot en bijzonder servicegericht is Jessica ook nog eens een erg vriendelijke en meedenkende gesprekspartner. Dus toen ik haar eind 2015 bij de X-Fi voor het eerst ontmoette en van haar over de ontwikkeling van een nieuw top cd transport vernam, sprong ik een spreekwoordelijk gat in de lucht! Vooral omdat de productie van mijn geliefde 192 Mk 2 cd-loopwerk en Extremo DAC inmiddels na een tijdspanne van 10(!) jaar was gestopt en er op dat moment vooral op het gebied van nieuwe top cd loopwerken niets nieuws en substantieels aan de horizon zichtbaar was.
North Star Design Magnifico cd-transport
Je hoeft geen Italiaans gestudeerd te hebben om de naam Magnifico in het Nederlands te vertalen en op het moment dat de allereerste beelden daadwerkelijk in mijn mailbox terecht komen, kan ik niets anders doen dan dit nieuw ontwerp wederom eveneens als ‘prachtig’ te betitelen. Het mooie en aantrekkelijke daarbij is dat met respect voor het verleden en genen die duidelijk nog steeds dezelfde inslag hebben, er toch een volledig nieuw ontwerp op de planken staat. In eerste instantie vallen een tweetal zaken meteen op. De meest in het oog springende bij dit 43,5 cm brede, 8 cm hoge en slechts 17 cm diepe transport, is dat de mooie in massief aluminium uitvoerde bovenliggende schuifdeksel van de oude 192 mk 2, bij de nieuwe nu als onderliggende schuif is uitgevoerd.
Zoals het een echt Italiaans design betaamt zijn de verhoudingen van dit met 7 kilo opvallend gewichtige ontwerp, weer messcherp en perfect gekozen en is het geheel gevat in een speels gevormde opstaande rand. Een tweede aspect wat opvalt is dat de blauwe FLD display maar liefst 3x grotere cijfers en letters kan weergeven dan het oude (Philips)model. Niet alleen heel fijn voor een nog betere afleesbaarheid op vooral grotere afstand, maar het staat ook visueel garant voor een meer robuuste en stoere uitstraling.
Unieke DSD-upsampling
Nadat ik het prachtig contrasterende in blank aluminium uitgevoerde cd compartiment met pal daaronder het nieuwe Stream Unlimited CD100 loopwerk op onderhuidse Technogel vibratiedempers uitgebreid heb bewonderd, valt mijn oog eigenlijk pas op het opschrift aan de voorzijde: '384 - 32 DSD cd-transport'. Eh, maar de data van het medium cd is toch louter in het PCM formaat geregistreerd, dus wat doet dan het opschrift DSD op een cd only loopwerk?! Nou, dat is nu precies het geniale en unieke van dit transport. Want met slechts enkele knopdrukken op de fraai gestileerde aluminium afstandsbediening blijk ik heel gemakkelijk van PCM naar DSD upsampling over te kunnen schakelen! Iets wat bij mijn weten nog nooit door enig andere audiofabrikant ter wereld is gerealiseerd en waardoor u nu eens echt uw eigen klankmatig maatwerk op werkelijk iedere cd kunt loslaten.
Alsof dat nog niet genoeg is, staat bij zowel PCM als DSD upsampling ook nog eens een hele serie aan zelf te kiezen frequenties beschikbaar. Zo kunt u in het PCM formaat 44,1 - 48 - 88,2 - 96 - 176,4 - 192 - 352,8 en zelfs 384 kHz selecteren. Terwijl dit in DSD x44 (2,8 - 5,6 - 11,2 Mbit/s) en x48 (3,0 - 6,1 - 12,2 Mbit/s) is. Dit alles dus met slechts enkele drukken op de rijk uitgeruste afstandsbediening, waarbij de grote displays van zowel het Magnifico transport als de Supremo DAC synchroon de gekozen waarden heel duidelijk aangeven.
Hoewel de Magnifico ook digitale S/PDIF en AES/EBU uitgangen bevat, kunnen uiteindelijk alleen gebruikmakend van de I2S verbinding alle upsampling frequenties worden gekozen. In tegenstelling tot andere bekende data transportstandaards zoals S/PDIF en AES/EBU, scheidt de I2S bus het klok en seriële data signaal. Resulterend in niet alleen lagere jitter waarden maar ook veel schonere data en daardoor een meer natuurgetrouwe weergave. Alleen is nu natuurlijk nog wel de bijpassende ideale partner (DAC) nodig die zowel de I2S standaard als al deze PCM en DSD datafrequenties ondersteund. Bij North Star Design kunnen we dan bij zowel de relatief scherp geprijsde (€ 2.300,-) Excelsio als het topmodel Supremo DAC terecht. Maar mede om het maximaal haalbare uit het Magnifico transport te peuteren, maak ik voor deze test bewust gebruik van laatstgenoemde.
North Star Design Supremo DAC
Zoals de Magnifo mijn nog immer beproefde 192 mk 2 transport met het beroemde en helaas niet meer geproduceerde Philips Pro2 loopwerk onder de kap aflost, doet de top of the line Supremo DAC (43,5 cm breed, 8 cm hoog, 17 cm diep en 5,7 kilo zwaar) dit voor de Extremo. Net als bij beide transporten, vertonen ook de twee DAC’s in eerste instantie weer sterke gelijkenissen. Maar waar de oudere Extremo nog zijn indicaties met decent stralende blauwe LED’s weergeeft, toont de actuele Supremo in groot displayformaat daadwerkelijk (blauwe) letters en cijfers. Een nog belangrijker verschil is dat naast de resolutie die bij de Extremo ‘slechts’ tot PCM 24 bit/192 kHz rijkt, gaat de Supremo tot maar liefst 32 bit/384 kHz in PCM door en ondersteunt ook alle door de Magifico uitgestuurde DSD upsampling waarden.
Onderhuids wordt ook hier net zoals in beide transporten en de voorgaande Extremo DAC, van dubbele werkelijk volledig(!) stille ringkerntrafo’s gebruik gemaakt. Eén voor het analoge deel en één voor het digitale deel. Deze extreem stille trafo’s zijn trouwens een typerend handelsmerk van eigenlijk alle North Star Design producten geworden. Want in een tijdspanne van zo’n twaalf jaar dat ik inmiddels met meer dan tien apparaten van dit merk in aanraking ben gekomen, heb ik nog nooit ook maar één exemplaar gehad welke ik zelfs met mijn oor op de kap(!) ook maar op het geringste rumoer kon betrappen! Dus altijd en op ieder moment van de dag volledig stil en daar kunnen veel fabrikanten met zelfs extreem kostbare producten nog een groot voorbeeld aan nemen.
The proof of the pudding
Dan is nu toch uiteindelijk het grote moment aangebroken waar ik zo lang naar heb uitgekeken. Wanneer de eerste plaatjes bewust afgespeeld met dezelfde PCM 192 kHz upsampling de revue passeren, ben ik werkelijk verbaasd over het grote verschil. Dus het klinkt nu veel beter? Nee, in eerste instantie niet - maar wel vooral heel anders. Wat mij daarbij met name opvalt is dat de nieuwe combinatie Magnifico/Supremo tonaal wat meer verzadigd en zachter qua timbres en instrument omlijning overkomt. In tweede instantie komen daar ook nog een hogere mate aan diffusie bij en een presentatie die minder 3D in de diepte wordt geprojecteerd maar nu wat meer tussen de weergevers zelf word geprojecteerd.
Om één en ander uit te sluiten, verbind ik in een volgende ronde nog even mijn oude 192 mk 2 cd loopwerk met de Supremo DAC en dit zit er qua verschil precies tussenin. Wel meteen weer meer de sterkere instrumentomlijning en een ‘snellere’ weergave, maar ook nog steeds de meer verzadigde timbres en een wat robuuster geluid met name in het lage middengebied. Terug nu weer naar de Magnifico/Supremo combinatie waar na nog veel meer gedraaide software, de verschillen nog groter en meer nadrukkelijk zijn geworden. Waar het oude duo bijna als een topplatenspeler enorm communicatief en aanstekelijk kan overkomen, volgen de nieuwelingen veel meer een beschouwende, tonaal zachtere en meer indirecte interpretatie. Een muzikale vingerafdruk die tegelijkertijd ook op bepaalde wijze meer impact en rijkdom genereert dan de strakker en ‘sneller’ klinkende voorgangers. Het één is niet per definitie beter dan het ander en veel hangt ook af van de eigen smaak, akoestiek, set samenstelling en gekozen software.
PCM of DSD?
Terwijl de verschillende upsampling mogelijkheden in PCM het nog toelaten om aspecten als timing, ambiance presentatie en de mate aan directheid/omlijning te fine tunen, is iedereen denk ik toch vooral benieuwd wat nu de unieke op afstand bedienbare DSD upsampling daar nog aan toe kan voegen. Gelukkig voor zowel fabrikant, importeur, winkelier en zeker u als consument, is het verschil meteen enorm duidelijk. Want vanaf het allereerste moment is de weergave nog aangenamer en op een moeilijk te omschrijven manier ‘prettiger’ dan met PCM. Naast een nog zachtere instrumentomlijning wordt de weergave nu ook een stukje ronder en zo mogelijk tonaal nog wat gevulder. Zeg maar de overgang van een Lyra Titan i of Clear-audio Goldfinger pick-up element naar een Koetsu Rosewood. Qua platenlabel staat dan Pentatone bijvoorbeeld synoniem met de Magnifico/Supremo combinatie, terwijl Channel Classics of Reference Recordings opnamen meer het 192 mk 2/Extremo samenspel illustreren. Bij de nieuwelingen wordt alles mooier, zachter, krachtiger en nadrukkelijk melodieus weergegeven terwijl de oude combinatie het geheel ruimtelijker, meer neutraal en kernachtiger weergeeft. Het mooie is dan echter dat je bij de nieuwelingen naast 6x PCM ook nog in DSD uit zes verschillende waarden kunt kiezen. Hoe hoger de gekozen frequentie, des te vloeiender, zachter maar ook absoluut gezien wat indirecter en meer diffuus de weergave wordt. Lijkt het nu exact op wat we bij sacd weergave in het DSD formaat kunnen bereiken? Nee, niet helemaal, maar het gaat wel sterk die richting op en dat is vooral voor DSD liefhebbers die PCM toch vaak te ‘hard’ en nadrukkelijk strak vinden klinken een zegen. Uiteraard kan met de Supremo DAC ook uitmuntend worden gestreamd en dat met alle beschikbare PCM en DSD frequenties en tot en met maar liefs 32 bit resolutie! Ook dan blijven alle bovengenoemde eigenschappen waarneembaar, hoewel het ‘spelen’ met de verschillende frequenties tijdens het afspelen dan niet meer tot de mogelijkheden behoort.
Conclusie
Ondanks de prachtige kwaliteiten van deze testproducten heeft het verhaal door mijn vergelijking met de oude generatie misschien toch een licht controversieel tintje gekregen. Enerzijds zou u nu kunnen zeggen dat je hier toch niet veel aan hebt omdat deze oude generatie immers inmiddels niet meer nieuw verkrijgbaar is. Anderzijds is het van mij een heel bewuste keuze geweest om zo duidelijk mogelijk aan te geven waarin deze nieuwe North Star Design producten zich onderscheiden van hun illustere voorgangers. Want helaas is dat unieke van binnenuit verlichten van het tonale panorama en het gevoel naar een bijna analoge bron te luisteren, compleet met enorm fraai gelaagd 3D-beeld en een tonaliteit die dicht bij een mastertape zit nu definitief verdwenen. De nieuwe generatie benadert zowel de techniek als muziek ‘gewoon’ wezenlijk anders en pareert de zo mooie oude kwaliteiten met eveneens aantrekkelijke meer nadrukkelijke kracht, vulling en een totaalpresentatie die meer de kant op gaat van aangenaam, plezierig en het omgekeerde is van parameters als dun en schril.
Naast het echte zachte en verfijnde DSD geluid wat nu zelfs voor de weergave van de aloude cd kan worden gekozen, past deze gewijzigde zienswijze ook nog eens heel erg goed bij gestreamde hoge resolutie audioformaten. Want mede daardoor valt er nu eindelijk naast cd ook bij gebruik van de verschillende merken streamers van echte muzikale gloed en grandeur te genieten. Grote bonus is daarbij dat ook de muziek op de voorgrond kan treden en vooral bij klassieke werken niet steeds technische onvolkomenheden zoals ‘wit’, hard, dun of uitgebeten worden benadrukt. Al met al een zeer geslaagde combinatie voor de muziekliefhebber die ondanks al zijn in huis aanwezige digitale formaten vooral van de muziek zelf wil genieten en daarbij zo min mogelijk met hoorbare technische artefacten wil worden geconfronteerd.
Prijzen
North Star Design Magnifico PCM & DSD cd transport € 3.500,-
North Star Design Supremo PCM & DSD DAC € 3.200,-
Hifi Corner Trading
e-mail: info@hificornertrading.com
www.northstardesign.nl
