Review: Monitor Audio Studio

Hoewel Monitor Audio al mini-monitoren levert in de verschillende series, is er nu de opvallende Studio. Zowel een design-statement als een staaltje van intelligent ontwerp, met technieken uit de premium Platinum-serie. De Studio heeft bescheiden afmetingen. Wat kun je daar geluidsmatig van verwachten? 

Monitor Audio is al jarenlang leverancier van een aantal onderscheidende families van luidsprekers die onder andere luisteren naar de namen Bronze, Silver, Gold en Platinum. Binnen zo’n familie zijn diverse modellen beschikbaar, waar ook theaterconfiguraties uit samengesteld kunnen worden. Van tijd tot tijd krijgt zo’n familie dan weer een upgrade. Een recente verrassing was de komst van de Platinum PL500 II, een vloerstaander van zowat twee meter hoog met een sublieme performance. Deze weergever is uitgebreid op tournee geweest langs de onderscheidende Monitor Audio dealers.

Voor Monitor Audio paste deze PL500 II weliswaar binnen een familie, maar vormde toch een uniek uitstapje. Het merk grossiert voornamelijk in vloerstaanders die zelden boven de 1.10 meter uitkomen. De Monitor Audio Studio is een volgend uitstapje, maar deze monitor past niet binnen een familie. Desondanks is een deel van de technologie afkomstig uit de Platinum II serie.

De vraag is dan waarom Monitor Audio met zo’n product komt. Er zijn immers binnen elke familie voortreffelijke monitoren te vinden. Maar, de Studio is in zekere zin ook een statement. Andere fabrikanten hebben de afgelopen jaren ook succesvolle monitoren in de markt gezet. De mini-monitor is natuurlijk voor veel consumenten ideaal. Klein, compact en visueel minder indringend dan vloerstaanders of nog grotere weergevers. Ook kunnen de meeste mini’s een zeer fraaie stage presenteren en kan de aansturende elektronica compact zijn. Een mogelijk nadeel voor Monitor Audio kan zijn dat de voortreffelijke monitoren in de verschillende series minder opvallend in de markt zijn, omdat ze simpelweg deel uitmaken van zo’n serie.

De zoveelste (inmiddels zesde) generatie nieuwe mini-monitor in de Silver-serie wordt geaccepteerd onder de vlag van ‘business as usual’. Door dan eens uit de band te springen met een heel afwijkend en op zichzelf staand product, krijg je opeens extra herkenning in de markt. Daarmee richt je de internationale aandacht en focus weer eens helemaal op je bedrijf. Het is in deze tijd, met een ware overvloed aan hifi-producten, niet meer genoeg om een goed apparaat te bouwen. Er moet een usp zijn, een verhaal, een emotie, een stuk herkenning en het gevoel bij de consument dat deze iets unieks in huis heeft gehaald.

Monitor Audio Studio

Los van het (design) statement dat Monitor Audio met deze luidspreker wil maken, gaat het om een product van hoge kwaliteit. Er is zowel gewerkt aan het design als aan de techniek. De vormgeving is zo goed geslaagd dat Monitor Audio geen grilles levert. De optionele floorstands (zwart of wit) vormen technisch en designmatig zo’n geslaagde combinatie met deze monitors, dat het letterlijk genomen geen optie is om deze weg te laten. Zwart, wit en grijs zijn de satin kleuren waarin deze luidspreker geleverd kan worden.

De technologie is afkomstig uit Monitor Audio’s premium Platinum II-series. Zo zijn er twee RDTII drivers en de bekende MPD ribbon driver. Voor het laag worden twee Hive II ports ingezet. De snelheid van de luchtstroom is hoger dan met conventionele bass-reflex poorten en dat leidt onder meer tot een snellere laagweergave. De fraaie aansluitterminals (massief koper met rhodium) dienen hier echt genoemd te worden. De optionele floorstands hebben verstelbare spikes. Die spikes kunnen eventueel losgeschroefd worden en geven dan ruimte aan rubber pads die doorgaans vriendelijker zijn voor chique parketvloeren en de obligate pers uit oma’s erfenis. De floorstands hebben ook een fraaie goot om luidsprekerkabels weg te werken.

De stands kunnen gevuld worden met resonantiedempende materialen. Daar zijn op de markt verschillende oplossingen voor beschikbaar. Zonder de stands kunnen de Studio’s op een dressoir of in een boekenkast worden geplaatst. Daar kan wel de inbouwdiepte van ruim 33 cm een showstopper zijn. Maar feitelijk wil je dat niet. Je hebt echt masochistische trekken als je monitoren niet vrij in de ruimte plaatst. De Studio heeft een afmeting van 340 x 157 x 361 mm (h x b x d). Er is een aluminium sub-baffle waarop de drivers zijn bevestigd. De luidspreker op de stand met spikes steekt ongeveer 97cm de lucht in. Een fraai stijlkenmerk is het aluminium logo dat om een hoekje buigt.

Opstelling

Luidsprekers die hier arriveren worden doorgaans achteloos neergezet en aangesloten op een versterker die dan toevallig rondslingert. Dat geeft direct een beeld van zo’n weergever, maar vaak nog een stapje verwijderd van de ware potentie. Maar, als er iets niet klopt komt dat doorgaans meteen al naar voren. De Studio liet zich niet direct van de beste kant zien. Er kwam bijvoorbeeld werkelijk geen enkel laag uit. Er was dus duidelijk werk aan de winkel, want Monitor Audio heeft niet de reputatie om slechte producten in de markt te zetten. De eerste ingezette (rondslingerende) versterker was van een buiten discussie staande kwaliteit en heeft een prijskaartje waar je minstens twee jaar voor moet werken. Toch was er geen match met de Studio, een innige relatie lag niet in de lijn der verwachtingen en het ding werd dus weg geswiped. Ook als hifi-component ben je je leven niet zeker.

Vier versterkers verder werd het duidelijk dat de Studio redelijk gevoelig is voor de juiste match. Dat heeft als zodanig niets te maken met het prijskaartje van zo’n versterker, maar het moet gewoon kloppen. Soms ontstaat de ideale combinatie gewoon met een aftandse Sony, Luxman of Sansui uit de zeventiger jaren. Uiteindelijk werd de juiste versterker gevonden. De technische specificaties van de Studio zeggen eigenlijk al iets over de relatie met de versterker. Het rendement is 86 dB en de laagste impedantie ligt bij 2.9 Ohm (3.5 kHz). Het geluidsbeeld wordt hier vergeleken met een zeer hoog (natuurlijk) referentieniveau en dat werd door de Studio op vrijwel alle belangrijke geluidsmatige eigenschappen dicht benaderd. Met de juiste versterker klonk de Studio weliswaar goed, maar goed is gewoon niet goed genoeg.

Een audiosysteem moet een soort ultieme kick veroorzaken. Een soort onontkoombare greep die je vasthoudt en die wij kennen van een bezoek aan Jamin. De kick met de Studio werd gevonden vanuit de marges die deze luidspreker biedt met betrekking tot plaatsing en positie. Enkele centimeters verschuiven maakte werelden van verschil. Een keuze tussen ‘heaven of hell’. Er is zelfs een relatie tussen de afstand van de Studio tot de achterwand en die van de Studio naar de luisterpositie. De juiste verhouding tussen beide afstanden bepaalt bijvoorbeeld in sterke mate de balans tussen de frequentiegebieden. De positie in het horizontale vlak is onder meer van invloed op de vulling van het midlaag. Hier wordt niet verder beschreven in welke enigszins merkwaardige opstelling deze luidsprekers uiteindelijk eindigden, maar u zult ze thuis niet op die manier plaatsen. Belangrijk is dat het hier in de luisterruimte in ieder geval werkt. Na een uurtje gedoe werd de paradijselijke status bereikt. Als zoiets een langere tijd in zou nemen, kun je beter stoppen en andere spullen gaan halen bij de hifi-dealer. Vanzelfsprekend los van de af en toe opdoemende welbekende uitzondering.

Luisteren

De grootste usp (unique selling point) en de reden dat deze luidsprekers zo fenomenaal presteren is de energetische, directe en de ruwe power waarmee de Studio muziek presenteert. Niet dat deze luidsprekers ruw klinken, maar deze term staat voor een bepaalde oerkracht die je ook hoort tijdens het luisteren naar livemuziek. De ontwerptechnische reden achter deze eigenschap is heel simpel. De Studio kan simpelweg opereren binnen een enorm uitgebreid dynamisch bereik. Noem het ‘dynamic agility’. Veel mini-monitoren zijn toch dynamisch beperkt. Ze volgen niet volledig de door de versterker aangeboden dynamische verschillen. Maar, de Studio kan niet alleen op een indrukwekkende manier uithalen, er is ook sprake van een enorme fijnzinnige dynamische nuance over de hele luidheidsschaal. Dan heb je precies een key-eigenschap te pakken waarom sommige luidsprekers zo realistisch klinken en zo’n enorme betrokkenheid afdwingen.

Dynamiek maakt het luisteren naar muziek extreem aantrekkelijk. Het is niet voor niets dat elke componist de dynamische verschillen aangeeft in de partituur. Wie een muziekinstrument leert bespelen, weet ook dat je kunt spelen met die dynamische contrasten. Dat maakt het muziekstuk aantrekkelijk. Daartegenover staat het door een Optimod volledig platgeslagen signaal dat de meeste radiozenders uit durven zenden. Er is niets dat vervelender is, vermoeiender en een hoger frustratielevel oproept dan het luisteren naar dit soort doodgecomprimeerde muziek. Bedacht door marketeers en technici zonder oren. Terug naar de Studio zal het niet verbazingwekkend zijn dat deze luidsprekers superieur kunnen klinken met vrijwel elk denkbaar type muziek. Scheurende gitaren, Zuid Amerikaanse percussie, iemand die helemaal losgaat achter een drumkit en dixieland jazz komen er met volle overtuiging en een verpletterend realisme uit. Afhankelijk van de opname kan het laag relatief diep gaan, maar het overtuigt vooral door de snelheid en definitie. Het is zogenaamd kwaliteitslaag en op geen enkele manier zo’n door de commercie ingegeven mistige wolk van fasevervorming.

De Studio jaagt er natuurlijk geen tonen van 25 Hz uit bij 125 dB, maar op de een of andere manier staat er toch een volledig geluidsbeeld waar je voor 80 % van de muziek weinig aan zult missen. Wie het laag in volle glorie wil horen kan Havanna draaien van Camila Cabello. Muzikaal gezien een fantastisch nummer, maar degene die achter de knoppen zat heeft het middengebied en met name de stem voorzien van een zekere ruwe en harde klank. Zonde van de opname en iets dat de Studio gewoon laat horen. Elk foutje in de mastering of opname komt snoeihard naar voren. Dat is helaas ook het geval met opnames van Rachmaninov op het Fondamenta-label. De hogere registers van de vleugel klinken tegen de vervorming aan en hebben een onaangenaam bijgeluid. Dat is niet alleen waarneembaar op de Studio, maar op elke andere neutrale topluidspreker van YG, Magico, Adam, ATC, TAD of anderzijds. De Studio heeft zogezegd realistisch hoog. Het klinkt niet soft, maar uiterst gedetailleerd, subtiel, zuiver, snel en realistisch. Wat ook weer opvalt aan de Studio is dat het uitsterven van de toon zo lang en mooi te volgen is. Een volgende eervolle vermelding betreft de weergave van het middengebied. Stemmen klinken fraai, vol en zonder stress. Vanzelfsprekend is de ruimtelijke weergave van de Studio ook first class. Hier is ook weer een afhankelijkheid van de plaatsing en de positie van de luidsprekers. Door manipulatie kan een extreem breed stereobeeld ontstaan. Vanaf sommige tracks boog het geluid helemaal naar links en rechts naast de luisterpositie. Dan gaat het niet om Q-sound opnames. In ieder geval fascinerend om te horen.

Naschrift

De Monitor Audio Studio valt buiten de gebruikelijke, generatie na generatie, voortkabbelende  ‘series’ en is dus een vreemde eend in de bijt. Maar, het is net zoals de PL-500II, een product dat eens even wat stof op doet waaien en daarmee weer alle schijnwerpers richt op dit merk. Door de overkill aan producten raakt het besef wel eens op de achtergrond dat Monitor Audio absoluut in staat is om grensverleggende producten te bouwen. De nieuwe Studio bewijst dat op een overtuigende manier. Deze luidsprekers zijn niet noodzakelijkerwijs moeilijker om tot topprestaties te bewegen dan veel andere weergevers, maar het valt niet te ontkennen dat er best enige belangrijke afhankelijkheden zijn in de richting van de versterker en de plaatsing. Het vergt dus bovenmatige aandacht van de dealers om deze weergevers in de winkel op een overtuigende manier tot hun recht te doen komen. Maar wie dat spel beheerst wordt deelgenoot van een superieure manier van realiteitsweergave.

De Studio houd je vast op het puntje van je stoel met een sublieme balans, neutraliteit, snelheid, detaillering en stageweergave. De absolute killer-usp is de manier waarop deze luidsprekers in staat zijn om te opereren binnen het dynamische domein. Dat is een belangrijke factor die maakt dat deze weergevers zo onderhoudend, betrokken en vaak ronduit fascinerend spelen. Gewoon onwijs goed!   

Monitor Audio
Studio € 1.300,- per paar
Stands (in wit en zwart/zilver) € 500,- per set

Monitor Audio Nederland
Tel: +31(0)35-6295491
E-mail: info@monitoraudionederland.nl
www.monitoraudionederland.nl


EDITORS' CHOICE