REVIEW

Hable con ella

Jan Luijsterburg | 06 juni 2003

Hable con EllaVoor Pedro Almodóvar besloot zijn nieuwe film Hable con ella (Praat met haar) te noemen, was een van de alternatieven "De man die huilde". Die man is dan Marco, een schrijver van reisgidsen die steeds wanneer hij iets moois ziet de tranen niet kan bedwingen. Dat is al bij de beginbeelden het geval, als hij naast de merkwaardige verpleger die we later leren kennen als Benigno zit te kijken naar het ballet Café Müller van Pina Bausch. Daarin dansen vrouwen als slaapwandelend over een podium dat volstaat met caféstoelen. Een man gooit steeds net op tijd de stoelen opzij, zodat de danseres niet valt.

Benigno vertelt het stuk na aan Alicia, de comateuze jonge danseres die hij verzorgt. Later in de film leren we Benigno beter kennen. Hij heeft zijn leven zijn moeder verzorgd, en zich na haar overlijden geobsedeerd op Alicia gestort, die hij in de dansstudio aan de overkant van de straat zag dansen. Kort nadat hij haar aangesproken heeft krijgt zij een verkeersongeluk.

Hable con ellaMarco raakt gefascineerd door stierenvechtster Lydia, stoer maar bang voor een slangetje, en krijgt een relatie met haar. Na een fataal gevecht komt zij, ook al in coma, in het zelfde ziekenhuis als Alicia terecht. Marco en Benigno raken geleidelijk bevriend. Marco weet zich geen houding te geven tegenover het lichaam van zijn vriendin. Het advies van Benigno is: praat met haar. Zelf doet hij niet anders tegen Alicia, terwijl hij het lichaam van de patiente die voor hem ook de geliefde is met fetisjistisch genoegen verwent. Het verhaal komt in een stroomversnelling als Alicia zwanger raakt. Meer zal ik niet verklappen, maar er volgt nog een bijzondere ontknoping.

Hable con ellaAlmodóvar lardeert dit wonderlijke verhaal met kunstwerken die hem persoonlijk geraakt hebben, want de film gaat over schoonheid, en daarmee ook liefde en vergankelijkheid. Naast het ballet van Pina Bausch is er een prachtig lied van Caetano Veloso, en liggen er bijzondere boeken, zoals het zo succesvol verfilmde The hours van Michael Cunningham. De liefde voor de stomme film komt aan bod in een speciaal gemaakt filmpje, De krimpende minnaar, in twintiger jaren stijl. De minnaar drinkt ondanks haar waarschuwing een experimentele brouwsel van zijn vriendin, en wordt steeds kleiner. Inmiddels piepklein beklimt hij de borsten van zijn slapende vriendin, om uiteindelijk op voor haar niet onplezierige wijze voorgoed te verdwijnen in haar vanuit zijn optiek gigantische vagina. Dat is in het verhaal meteen het moment dat Alicia zwanger is.

Hable con ellaPedro Almodóvar maakte al een groot aantal films, die in toenemende mate in de smaak vallen bij een internationaal publiek. Steeds weet hij vreemde combinaties van karakters, heftige emoties en een stortvloed aan ideeen tot een verrassend coherent geheel samen te smeden. Zijn oudere films zijn kitscherige, flamboyante komedies. Women on the verge of a nervous breakdown is een fraai voorbeeld, vol scabreuze seks en bizarre verwikkelingen. Sinds Carne trémula (Live Flesh, 1997) is Almodóvar serieuzer geworden. Met Todo sobre mi madre (All about my mother) won hij een Oscar en brak internationaal door. Hable con ella is opnieuw een meer ingetogen, introverte film, al zou je dat op basis van het verhaal misschien niet vermoeden. Prijzen waren er weer volop, o.a. een Oscar voor het beste scenario en een Academy Award voor beste niet-Amerikaanse film. Door prachtige beelden, een enorme dosis `schoonheid` en overtuigende acteurs betovert Almodóvar de kijker. Je wordt zo meegetrokken in het bizarre verhaal, dat het interpreteren van die vreemde verwikkelingen pas achteraf begint. Wat zegt ie nou eigenlijk over mannen en vrouwen? Wordt de vrouw hier niet als een volledig afhankelijk object neergezet? Discussie gegarandeerd. Een film om vele malen te bekijken.

Hable con ellaEen DVD is daarvoor ideaal. Helaas is het brede Cinemascope formaat omgezet naar widescreen (16:9). Dat past dan wel beter op de tv, het is toch niet hoe de film bedoeld en gemaakt is. Zo heeft het openingsballet kleine zwarte balken boven en onder. Het beeld van Benigno en de huilende Marco, naast elkaar in de zaal, is van een statische shot veranderd een pan van Benigno naar Marco. Daarmee gaat de kracht van het beeld volledig verloren. Het is een beetje als een stuk van een Rembrandt afknippen omdat hij niet in het lijstje past: zonde. Extra`s ontbreken volledig. Er is iets voor te zeggen om deze film niet van `officiele` duidingen te voorzien, om de kijker zelf het werk te laten doen. Het geluidskanaal met commentaar van Almodóvar en Geraldine Chaplin dat op de Amerikaanse versie van de DVD staat had ik toch graag beluisterd. Voor ons dus alleen de film, in een geamputeerde vorm. Jammer, maar niet te veel getreurd, hij blijft meer dan de moeite waard.  

Over de DVD :
Hable con ella
Spanje, 2002
Productie: Augustin Almodóvar
Regie en scenario: Pedro Almodóvar
Camera: Javier Aguirresarobe
Montage: José Salcedo
Art direction: Uli Hanisch
Muziek: Alberto Iglesias
Met: Javier Cámara, Dario Grandinetti, Rosario Flores, Leonor Watling, Geraldine Chaplin
Kleur, 116 minuten
Beeld: 16:9 anamorphic
Geluid: Dolby Digital 5.1 en 2.0
Distributie: A-Film www.a-film.nl 

EDITORS' CHOICE