REVIEWWLM

WLM Lyra

Philip van Deijk | 09 september 2004 | WLM

Wiener Lautsprecher Manufaktur. Heeft u ooit van dit merk gehoord? Nee? Schaamt u zich niet. Ik had er ook nooit van gehoord en ik denk velen met mij hier in Nederland. Totdat ik op de High-End Show 2004, die dit jaar in Munchen gehouden werd, een luisterruimte binnen wandelde. Hier zag ik een aantal zeer opmerkelijke luidsprekers staan die mijn interesse wekten. `

Fraai ogende luidsprekers waar bovenop een kleine waaiervormige, op een elektrostaat gelijkende, tweeter staat. De luidsprekers werden via twee merken buizenversterkers aangestuurd waaronder die van Manley uit Amerika. Nog veel opmerkelijker dan het uiterlijk was de geluidskwaliteit die WLM in de ruimte neerzette. Voor mij en voor diverse collega’s wist WLM de show in Munchen te stelen. Het beste geluid van de show? Mogelijk wel. De drukte in de ruimte van WLM was opvallend groot telkens als ik er langs liep en een aantal keren ben ik opnieuw naar binnen gestapt om nog even te genieten van de muziek. Een afspraak met de daar aanwezige Nederlandse importeur van WLM is uiteraard gemaakt. Enkele weken later werd de Lyra bij mij thuis afgeleverd en kon ik gaan genieten van echte Oostenrijkse Wiener Lautsprecher Manufaktur luidsprekers.


Wat is het?

WLM Lyra (c) XingoEén van mijn eerste vragen aan de importeur was van wat voor soort tweeter WLM gebruik maakt bij zijn luidsprekers. Het antwoord van de importeur was kort en krachtig. Dat is geheim, er kon niets verteld worden over deze waaiervormige tweeters. WLM noemt deze tweeters zogenaamde PAC tweeters, wat staat voor Phase Acoustic Corrected. Het wereldwijd patenteren (en het verdedigen tegen mogelijk misbruik) is een bijzonder kostbare zaak en om die reden heeft de fabrikant gekozen om de techniek niet openbaar te maken. Iets waar steeds meer fabrikanten voor kiezen. De tweeters staan een beetje naar achteren ten opzichte van de andere units. Onderzoek aan de buitenzijde leverde niets op. Ze zitten namelijk in een behuizing waaruit je niet stiekem op kan maken wat voor type of wat voor systeem het is. Het enige wat mij duidelijk werd was dat het dan wel iets bijzonders moest zijn en dat zou mij in de komende luistersessies duidelijk worden. Technisch is op te merken dat het hoog, door middel van een geïntegreerde Tweeter-Control, geregeld kan worden waardoor een vrijwel optimale fine-tuning plaats kan vinden met de akoestiek in de luisterruimte. Daartoe is de achterzijde van de speaker voorzien van een unit waarmee van -4 tot +2 dB geregeld kan worden. Behalve de tweeters zijn de speakers uiteraard ook voorzien van laag units. De mid/bas unit en de tweeter hebben elk een volledig van elkaar gescheiden behuizing. Het resultaat hiervan is dat zij elkaar niet of nauwelijks kunnen beïnvloeden. We vinden onderin een 8” midden-unit en een 8” passief membraam. Dat wil zeggen dat de laatste unit geen magneet heeft, maar de bas unit akoestisch helpt en volgens WLM een dieper doorlopend laag geeft. Aan de onderzijde is de Lyra voorzien van een reflexpoort.
 
Niet alleen de hoogweergave kan worden aangepast. Ook de laagweergave kan door een Passiv Control geregeld worden, waardoor een extra  diepe weergave bereikt wordt van 30 Hz. Dat is 15 Hz lager dan zonder Passiv Control. De Passiv Control is een soort losse versterker waarmee je de laagweergave kunt opkrikken. Het voordeel is dat het passieve membraam in combinatie met de Passiv Control een losse subwoofer overbodig maakt, omdat je ongeveer hetzelfde resultaat bereikt. De Passiv Control is overigens optioneel en heeft een meerprijs. Tenslotte is de speaker opgebouwd uit 20 mm dikke MDF platen en is de kast intern verstevigd. Daarmee is voorkomen dat de kast gaat resoneren, wat onder andere een strakkere laagweergave tot gevolg heeft. De behuizingen zijn met een mooie fineerlaag netjes afgewerkt. Met hun 98 dB/1 Watt hebben deze luidsprekers een hoog rendement gecombineerd met een 8 Ohm impedantie. Volgens de fabrikant is deze luidspreker vanaf een 3,5 Watt versterker aan te sturen. Leuk voor de zelfbouwers onder ons die voor een relatief klein bedrag een leuke buizenversterker in elkaar kunnen zetten. Op de aansluitterminals is niet bezuinigd, die zijn van een stel WBT’s voorzien.


Aansluiten en opstellen

De Lyra’s zijn aan de Marsh Sound Design combinatie gehangen met 2 x 200 Watt vermogen, maar ook aan een kleine geïntegreerde StoetKit 6 Mk 2 buizenversterker met een vermogen van 2 x 25 Watt. Onderling was alles met de Sign Audio interlinks verbonden, behalve naar de luidsprekers want daar lopen de Nirvana SL luidsprekerkabels heen. Als bronnen dienden de Teac/M-Audio/Audio Alchemy combinatie en de VPI Scout die voorzien is van een Clearaudio Victory H element. Bij de WLM heeft men een linker en rechter luidspreker, iets wat niet met een technisch verhaal te maken heeft maar meer met de opstelling. Bij het opstellen moet men op de behuizing van de tweeter een richtmiddel plaatsen zodat men feilloos de toe-in vast kan stellen. Je gaat dan zelf (of je laat iemand anders) op de luisterpositie zitten en kijkt of de richtmiddelen exact naar de luisterplaats wijzen. Zo ja, dan heeft de luidspreker wat dat betreft de juiste toe-in. Rest alleen nog de afstand tot de muren en de onderlinge afstand. In mijn opstelling staan de luidsprekers ongeveer een meter uit de muur en een kleine tweeenhalve meter uit elkaar. Op die positie wordt bij mij het meest ideale klankbeeld bereikt.

WLM Lyra (c) Xingo


EDITORS' CHOICE