Het is nog niet zo gek lang geleden dat Cor van Empel van importeur ERCT mij vroeg of ik interesse had om een drietal nieuwe audionetwerkspelers te testen. Hoewel ik eigenlijk best vind dat deze markt inmiddels behoorlijk verzadigd is, zei ik toch uit nieuwsgierigheid "ja". Een besluit wat zeker te maken heeft met het gegeven dat ik Cor van een aantal andere mooie merken ken en weet dat hij een fijne neus heeft voor fraaie en vaak onorthodoxe audioproducten. De drie apparaten die het toneel van deze test vormen, zijn afkomstig van het in 1989 opgerichte Amerikaanse merk Cary Audio: de DMS-650, 700 en 800 PV audionetwerkspelers.

Cary Audio is een voor de Nederlandse markt nog vrij onbekende naam, maar wereldwijd een speler van betekenis. Cary staat bekend om zijn fraaie, muzikaal klinkende ontwerpen. Producten die speelplezier boven audiofiel geneuzel stellen en gemaakt zijn voor de echte muziekliefhebber. 

Cary Audio

Kernwaarden van dit voor ons nog vrij onbekende merk is dat het sinds dag één volhardend heeft vastgehouden aan de principes van kwaliteit en muzikaliteit. Het is niet voldoende om alleen geweldig klinkende apparatuur te vervaardigen, als ze verder niet goed en betrouwbaar zijn gemaakt en hun prestaties en waarde niet voor jarenlang kunnen behouden. Wanneer ik nog wat verder inzoom komt naar voren dat het Amerikaanse merk sterk gelooft in hoogwaardige producten. En dan niet zomaar goede producten maar ook voorzien van zo goed mogelijke prijs- kwaliteitverhouding. Maar wat mij vooral aanspreekt is de uitspraak dat hun doelstelling is om de allerbeste producten te bouwen tegen reële prijzen. Zo, “now we're talking”.

DMS-650

De DMS-650 is behalve het meest prijsgunstige model, ook het nieuwste product binnen hun DMS-platform. Hoewel het de voorganger DMS-550 vervangt, overtreft het volgens de fabrikant qua prestaties het voorgaande vlaggenschip DMS-600 op alle vlakken. De nieuweling is gebouwd rond dezelfde AK4497EQ VERITA DAC en wanneer de net geen 13 kilo zware en in zowel zilver als zwart verkrijgbare netwerkspeler (43,8 cm breed, 9,25 cm hoog en 41,28 cm) voor mij staat, zie ik een goed geproportioneerd apparaat.

Het kleurendisplay geeft buiten de albumcover ook alle(!) overige informatie weer. Ok, je kunt het eigenlijk alleen maar van dichtbij aflezen, maar het is wel allemaal aanwezig.

Techniek

Hoewel ik het liefste nu meteen in de muziek en klankmatige eigenschappen zou willen duiken, is het ook goed om te weten waar deze DMS-650 allemaal toe in staat is en dat is veel en voor de prijs zelfs enorm veel. Zo is deze audio netwerk speler geschikt voor native 32-bit / 768 kHz PCM en DSD 512 weergave en tevens is hij Roon Ready en MQA-gecertificeerd. Net als de andere producten uit de DMS serie maakt de DMS-650 streaming mogelijk vanaf de ingebouwde TIDAL, Qobuz, Spotify, Spotify Connect en vTuner. Maar ook bestanden die zijn opgeslagen op een netwerkcomputer of NAS Drive kunnen gemakkelijk worden gekozen en afgespeeld.

Alsof dat nog niet genoeg is, bevat het apparaat ook nog drie (!) USB-A-poorten om te luisteren vanaf aangesloten USB-harde schijven, flashdrives en zelfs vanaf een SD-kaart. Als extra gemaksmaatregel beschikt de DMS-650 ook over een aptX HD-ingang en -uitgang (uitgang voor Bluetooth-luidsprekers of hoofdtelefoons) en Airplay. Maar zelfs dan ben ik nog steeds niet klaar met alle functionaliteiten. Want er zijn nog extra functies voor onder meer Ethernet- of Wi-Fi-connectiviteit, TruBit 7-staps selecteerbare PCM-upsampling naar 768 kHz, en selecteerbare PCM naar DSD-conversie met selecteerbare 3-staps DSD-upsampling. De digitale ingangen omvatten coaxiaal (x2), optisch (x1) en AES/EBU (x1), evenals coaxiale en optische digitale uitgangen. Op analoog gebied zijn er tenslotte RCA- en XLR-uitgangen aan boord, waarvan laatstgenoemde volledig gebalanceerd zijn uitgevoerd. Ook is er OSO Re-clocking, MU-MIMO Wi-Fi en een volledige 3-volt uitgang en variabele volumeregeling voor directe aansluiting op de versterker.

Cary Audio app

Een leuke en zeer zinvolle aanvulling wordt ten slotte gevormd door de Cary Audio app. Software die voor alle drie de modellen te gebruiken is en zichzelf presenteert als een apparaatfront, inclusief de look van geborsteld aluminium. In eerste instantie lijkt hij best basaal, maar al snel blijkt dat je er alle(!) functies van het apparaat heel gemakkelijk mee kunt bedienen. Dat gaat zelfs zo vlot en soepel dat ik deze software als een voorbeeld voor veel andere fabrikanten zien. Zelfs het streamingdeel kan er mee worden bediend, waardoor naar wens het dure Roon achterwege kan blijven.  

Maar dan nu hetgeen je zo’n audionetwerkspeler voor koopt, namelijk het luisteren naar je favoriete muziek. De eerste vraag die ik mijzelf daarbij stel, is of deze instap in de wereld van Cary Audio nog werkelijk wat toevoegt aan het enorme aanbod van streamers en netwerkspeler vandaag de dag. Gelukkig kan ik daar meteen volmondig “ja” op antwoorden en dat komt ook voor mij best als een verrassing. Niet dat ik niet had gedacht dat dit een middelmatig apparaat zou zijn. Maar ik had nog niet eerder met een product van deze fabrikant kennis kunnen maken en wist dus ook niet waartoe ze in staat zouden zijn. Na het vlotte installeren (alle drie de apparaten worden vergezeld door een luxe en uitgebreide afstandsbediening.) ga ik van start.

Hoewel ik tijdens de test ook van verschillende andere versterkers en luidsprekers gebruik heb gemaakt, zijn de drie netwerkspelers het leeuwendeel van de tijd verbonden geweest met mijn Zanden 6000 buizenversterker en Master Contemporary C luidsprekers. Hoofdreden daarvoor is dat ik met deze keten het meest gemakkelijk alle verschillen kan duiden. Als bekabeling gebruik ik meestal een naargelang de situatie wisselende cocktail van AudioQuest, Siltech, Nirvana Audio, Kemp Elektroniks en Essential Audio Tools kabels.

Luisteren DMS-650

Het eerste wat opvalt wanneer ik met de DMS-650 aan de slag ga, is het enorme moeiteloze gemak en plezier waarmee deze netwerkspeler de muziek “te lijf gaat”. Hij klinkt zelfs dermate achteloos goed, dat ik meteen op slag benieuwd raak naar wat de andere twee duurdere modellen. Maar eerst de heerlijk spontane en aanstekelijke weergave van deze relatief prijsgunstige Amerikaan.

Het is in technische zin natuurlijk geen analoge platenspeler of taperecorder, maar het eerste waar ik hieraan denk, is toch echt de spontaniteit en het aanstekelijke karakter wat normaliter is voorbehouden aan topklasse analoge bronnen. Om dit wat te concretiseren ga ik voor het eerste muzikale voorbeeld van start met het prachtige soloalbum Bass Room van Nenad Vasilic. Een Oostenrijkse jazzmuzikant van Servische oorsprong die opgroeide met de rijke folklore-traditie van de Balkan. Op Bass Room speelt hij voornamelijk eigen composities op de contrabas en krijgen we een intiem kijkje in wat er allemaal mogelijk is met dit voor akoestische muziek zo fundamenteel belangrijke instrument.

Prachtig verenigde eigenschappen

De opname van dit in 2019 uitgebrachte album is zeer geslaagd waardoor je heel goed de verschillen per streamer of netwerkspeler kunt waarnemen. Hoewel ik het hele album de moeite waard vind start ik met het veelzijdige Gavrilo’s Prinzip. Deze track toont naast een heerlijk plastisch opgenomen contrabas, ook de nodige percussieaccenten. De DMS-650 zet het instrument mooi eerlijk en geloofwaardig neer en slaat de juiste gecombineerde toon aan van zowel rijkdom, plasticiteit als lichtvoetigheid.

Het speelt zo goed dat ik met plezier het hele album uitluister. In het nummer Kradem ti se u veceri hanteert Nenad de strijkstok en is het zo mogelijk nog meer genieten. Serieuze kritiek kan ik eigenlijk niet op dit apparaat geven en al helemaal niet binnen deze prijsklasse. In de nog (veel) hogere prijsklassen is er nog wat ruimte voor verbetering. Maar om dat te horen moet u al over een topklasse high-end systeem beschikken.

Uiteraard heb ik nog veel meer andere albums gedraaid, maar die gaven allemaal hetzelfde beeld. Een plaatje van een perfect, naadloos samengesteld totaalgeheel waarbij heel goed is gezocht naar de precaire balans van samenhang, muziekplezier, oplossend en dynamische drive. Ook het 3D-ruimtebeeld gaat hier prima in mee en vormt het canvas waarop de rest wordt geplaatst.

DMS-700

Bij de DMS-700 schalen we zowel prijstechnisch, constructief als qua techniek een stap omhoog. Ik ben benieuwd wat Cary Audio heeft gedaan om de ook al erg goed presterende DMS-650 te overtreffen. “Toen we de DMS-650 gingen ontwerpen, was ons doel eenvoudig en wilden we de best klinkende audionetwerkspeler ter wereld te maken! Een die niet alleen binnen zijn prijsklasse excelleert, maar ook daarboven nog steeds grensverleggend is. Alleen hoe kun je dat dan nog overtreffen? Het was niet gemakkelijk, maar onze inspanningen hebben hun vruchten afgeworpen."

"Vóór de DMS-700 gebruikten alle DMS-producten een DAC-chip(s) met spanningsuitgang. De nieuwe DMS-700 maakt gebruik van AKM’s nieuwste vlaggenschip DAC, de AK4499EQ. Deze DAC-chip maakt gebruik van een geschakelde weerstandsarchitectuur met stroomuitgang. Dit alleen al vereiste een heroverweging van de digitale DMS-circuits. De geschakelde weerstandsarchitectuur kan veel analoger klinken, terwijl er grote hoeveelheden details worden onthuld en toch een zeer natuurlijke, vloeiende en muzikale respons behouden blijft. Dit type DAC is complexer om te integreren, maar de beloning kan aanzienlijk zijn bij een juiste implementatie."

"Natuurlijk zijn de digitale circuits alleen niet verantwoordelijk voor het algehele geluid. Cary Audio staat bekend om het ontwerpen van zeer muzikale analoge circuits. In plaats van een eenvoudige post-DAC-chip met een analoge buffertrap te gebruiken, hebben we een volledig compromisloze interne analoge trap ontworpen, gekoppeld aan enorme voedingen voor zowel de digitale als de analoge trappen. Elke DAC-audiocomponent is een som van zijn delen. Hoe belangrijk de DAC-chips zelf ook zijn, het is de ontworpen pre- en post-DAC-chip die onze Cary Audio DMS-producten hun beroemde kenmerkende geluid geeft."

Techniek

Naast het geluid zit de DMS-700 ook boordevol nieuwe en verbeterde functies. Hieronder native weergave van DSD512, PCM 32/768, MQA 16x volledige decoder, Roon Ready, TIDAL, Qobuz, Spotify en Spotify Connect, vTuner, (3)USB-A (1)SD-kaartingangen met ingebouwde NAS Drive-mogelijkheid, (2)Coaxiale (1)Optische uitgangen geschikt voor DSD en PCM 384kHz-uitvoer. Multisource heen en weer afspelen vanaf alle netwerk-, internet-, USB- en SD-invoerbronnen zonder afspeelonderbreking. Creëren van afspeellijsten uit meerdere bronnen, Pure Audio-modus, slaaptimer, Crytek Oscillator Clock, 7 onafhankelijk geregelde voedingen en een nieuw LCD-scherm met tweemaal de resolutie van eerdere DMS-modellen, bij 1600 x 1200 dpi. Hoewel de afmetingen (43,8 cm breed, 9,25 cm hoog en 41,28 cm) en het gewicht van bijna 13 kg identiek zijn aan dat van de DMS-650, heeft het Amerikaanse bedrijf duidelijk een stap gezet in bouwkwaliteit.

Het model oogt duidelijk meer “high-end” wat zich uit in de dikkere en afzonderlijke aluminium boven- en zijpanelen. Terwijl ook de apparaat voeten een veel betere indruk maken. 

Luisteren DMS-700

Ok, dus hetzelfde merk maar dan “gewoon” één model omhoog in de hiërarchie? Normaal verwacht je dan eenzelfde soort weergave maar dan beter. Dat is hier zoals we uit de inleiding door Cary Audio ook al op konden maken, niet het geval. Want de DMS-700 laat mij vanaf het eerste moment best nadenken. Want verdwenen is die moeiteloze, perfect geïntegreerde, bijzonder open en harmonieuze signatuur. Het duurdere model is duidelijk meer organische, rijker, wat rustiger qua expressie en is veel meer een apparaat waarmee je in gedachten in de muziek weg kunt zinken. Het is heerlijk ontspannen en meer een doorgeefluik van emoties en subtiliteiten dan de opvallend expressieve DMS-650 dat is. Het zijn ook meer de eigenschappen die ik bij andere (hele) dure topstreamers waarneem. Een beetje het inruilen of beter gezegd iets terugbrengen van levenslust en expressie en daarvoor in de plaats meer vulling, vloeiendheid en bezinning genereren. Wanneer ik weer van start ga met Bass Room van Nenad Vasilic, hoor ik dan ook meteen een rijper spel.

De jeugdige onbevangenheid is gewijzigd richting bezinning en de tonale diepgang van zijn spel is nu zelfs nog indrukwekkender. Een ander heerlijk album is Friedemann The Concert. Een verenigd gezelschap onder leiding van de Duitse gitarist, multi-instrumentalist, tekstschrijver en producer Friedemann Witecka. Daar kun je vervolgens een heleboel etiketten opplakken, zoals “etnische fusion, neo-klassiek of zelfs new age”. Maar ik typeer het vooral als hele fijne instrumentale luistermuziek. Het heeft jazz en wereld invloeden, maar is vooral vol van spannende muzikale wendingen, repeterende invloeden, maar bovenal veel afwisseling.

Emotionele lading

Ik start mijn muzikale snoepreis met het prachtige nummer Six Baguettes waarin marimba speler Emmanuel Séjourné een heerlijke interactie met het publiek aangaat. Waar de DMS-650 vooral zijn aandacht verlegt naar de ambiance en transientweergave, richt de DMS-700 door zijn andere opzet zich meer op supernatuurlijke timbres, klankkleuren en de emotionele lading van de muziek. Wel is de balans daardoor wat ronder en op natuurlijke wijze wat vergevingsgezinder. Maar dat kan afhankelijke van de set ook beter of minder bijpassend zijn.

Het volgende nummer van hetzelfde album is Memories of Lugnasad en daar speelt het hele vijfkoppige gezelschap energie samen om tot grote muzikale hoogten te komen. De DMS-700 toont hier heerlijk relaxt en staat nog meer dan zijn kleine broer, in dienst van de muziek. Benieuwd welke richting het topmodel zal kiezen 

DMS-800 PV (Professional Version)

Op het moment dat de Cary Audio ontwerpers de DMS-700 hadden gecreëerd, begon ook meteen de uitdaging om na te denken over een onvoorwaardelijke versie van het DMS-platform dat kon concurreren met het beste op het gebied van audionetwerkspeler/ streamers en DAC's. Na veel onderzoek en uitproberen werd ten slotte de DMS-800 Professional Version (PV) geboren. Feitelijk is dit een “hot rod” uitvoering die in beperkte oplage wordt vervaardigd. Dit zie je ook terug in de prijs die op 1.000 euro na het dubbele is van de DMS-700! “Als de DMS-700 analoog is, is de DMS-800PV analoog. Groter, dieper, breder en vloeiender in geluid, de DMS-800PV is in staat om de daadwerkelijke instrumenten in de opnames te onthullen en niet alleen het geluid van de instrumenten. Dit zorgt voor een meer dimensionaal inzicht in de muziek, waardoor een meer levensecht geluid wordt belicht.”

Aldus de fabrikant. Om dit te realiseren is de DMS-800 PV een dubbel mono-ontwerp, waardoor vrijwel alles in de DMS-700 wordt verdubbeld. Terwijl laatstgenoemde gebruik maakt van een enkele digitaal/analoog print met een enkele stroomuitgangsgeschakelde weerstand en 4-kanaals AK4499EQ DAC (equivalent van 4 DAC's), gebruikt de DMS-800 PV afzonderlijke digitale/analoge prints voor het rechter en linker kanaal. Elk van deze printen heeft daarbij zijn eigen 4-kanaals stroomuitgangsgeschakelde weerstand AK4499EQ DAC voor een totaal van 8 individuele DAC-kanalen voor een echt volledig gebalanceerd dubbel differentieel circuit.

Bovendien bevat de DMS-800PV een Crystek Oscillator Clock, twee afzonderlijke DSP-drivertrappen, 14 groepen onafhankelijk geregelde voedingen en twee onafhankelijke groepen analoge trapregulatievoedingen, evenals andere verbeteringen. De DMS-800 PV heeft bovendien een nog groter 5-inch scherm met hoge resolutie en iets hogere behuizing dan de andere DMS-modellen. (10,8 cm hoog, 43,8 cm breed, 41,28 cm diep). Het gewicht is met net geen 18 kilo zelfs fors zwaarder.

Goed om te weten: topmodel DMS-800 PV is op 7 en 8 oktober ook vertegenwoordigd op DAE in Veldhoven!

Techniek

Hierin kan ik kort zijn, want buiten bovengenoemde waarden, is verder bijna alles identiek aan de DMS-700. Ik zeg bijna want de DMS-800 PV heeft ook een volledige 3-volt uitgang en variabele volumeregeling voor directe aansluiting op de eindversterker.   

Luisteren DMS 800 PV

Wanneer ik bij deze beschrijving ben aangekomen, heb ik mij vooraf net als u afgevraagd wat ik nu eigenlijk verwacht bij de weergave van een top audionetwerkspeler. De simpelste invulling is dat hij de sterke punten van beide minder kostbare modellen in één ontwerp verenigd. Maar dat gaat hem hier niet worden omdat de DMS-800 PV in basis is geënt op de DMS-700 en niet op de DMS-650. O.k. dus dan zal het vastwel het geluid worden van de DMS-700 maar dan nog beter? Je en nee. Het is zeker waar dat dit topmodel in de verte(!) de basiskenmerken laat horen van de DMS-700. Maar daar houdt ook verder iedere vergelijking mee op. Met name omdat we met het topmodel echt naar een heel ander niveau doorstijgen.

Door de verregaande scheiding en optimalisatie zijn de door mij zo gewaardeerde spontane eigenschappen van het instapmodel, nu ook op andere wijze ingevuld. Voeg daarbij een heerlijk panoramisch 3D-stereobeeld en alle “analoge” gloed, focus en grandeur die je maar kunt bedenken en u krijgt langzaamaan een idee bij deze eigenschappen.

Muziek

Met hun album The King of Mont Ventoux van de gelijknamige film, hebben de Nederlandse Nits weer hun zoveelste abstracte meesterwerkje afgeleverd. Het album heeft helaas een opvallend korte speelduur en je moet een weergavesysteem hebben wat alle aspecten heel goed onder controle heeft. Maar is dat het geval dan kunt u zich gebruikmakend van de DMS-800 PV, onderdompelen in een caleidoscopische waanwereld die zowel spannend is als opvallend goed klinkt. Wanneer ik tenslotte echt de grenzen op ga zoeken kom ik doorgaans al snel terecht bij het album Night van Misha Alperin op het fameuze ECM label.

"Night" is een opname van het allereerste optreden van de groep, op het VossaJazz Festival in Noorwegen in 1998. Misha Alperin, die de opdracht kreeg om voor VossaJazz te schrijven, was vastbesloten om in te gaan tegen de heersende bombastische trends op de festivals. De muziek van "Night" is een suite gecomponeerd door Alperin en is vaak van een intense rust, waarbij stiltes veelzeggend worden gebruikt. Toch tart juist het nummer Heavy Hour bijna alles wat qua dynamiek in digitale files kan worden geregistreerd. Het is enorm theatraal met knallende pauken en klappen op drums die iedere luisteraar die ervoor open kan staan, absoluut kippenvel geeft. De Cary Audio DMS-800 PV doet zijn status van merkleider eer aan, en geeft iedere nuance, klankkleur en dynamiek eruptie met verve weer. Ook het 3D-ruimtebeeld is ten slotte prachtig gelaagd, wat ervoor zorgt dat deze audionetwerkspeler een harde noot is om te kraken voor de concurrentie. Prachtig en zo mooi in balans.

Conclusie 

Drie audionetwerkspelers in evenzoveel verschillende prijsklassen, maar opmerkelijk verschillend qua invulling. Feitelijk heb ik zelf twee favorieten. De eerste is de instap DMS-650 vanwege zijn super prijs/kwaliteitsverhouding, zeer complete uitrustingspakket en de heerlijk gemakkelijk in het gehoor liggende weergave. Dit is gewoon een heel sterk product die het de concurrentie flink moeilijk kan gaan maken. Het andere apparaat is het topmodel DMS-800 PV. Prachtig gebouwd, zowel inwendig als uitwendig en voelt zich qua eigenschappen ook meteen thuis in een echt topklasse high-end systeem.

De weergave is ronduit groots zonder ooit overdreven of opgeblazen over te komen. Low level informatieverwerking is bijzonder goed, maar maakt zoals het hoort wel onderdeel uit van het grote geheel. De hier nog niet genoemde DMS-700 is ook prima en hoogwaardig qua kwaliteit, maar valt wat mij betreft ook een beetje tussen wal en schip. Hij heeft namelijk niet dat lichtvoetige van de DMS-650 en bezit aan de andere kant ook niet de overtuigingskracht van de DMS-800 PV. Wat hij echter wel heeft is klankkleur. Dat samen met zijn natuurlijke vulling, soepelheid, rust en evenwicht, zou dit een keuze kunnen zijn voor luisteraars die digitaal tot op heden nog steeds dun en wat zielloos vinden klinken. Kortom voor ieder wat wils in dit overtuigende vergelijk!

Cary Audio | www.erct.nl
Cary Audio DMS-650 audio netwerkspeler | 7.500 euro
Cary Audio DMS-700 audio netwerkspeler | 9.500 euro
Cary Audio DMS-800 PV audio netwerkspeler | 18.000

DMS-650 | beoordeling 5 / 5

+ Heel compleet qua functies en aansluitingen
+ Probleemloze en snelle bediening met zeer goede app
+ Moeiteloze, spontane en open weergave zonder ooit dun aan te doen 
+ Speelt in bijna ieder systeem meteen overtuigend
+ Uitmuntende prijs-kwaliteitverhouding

- Vormgeving doet net wat teveel denken aan een lagere prijsklasse
- Display moeilijker afleesbaar 

DMS-700 | beoordeling 4 / 5

+ Heel compleet qua functies en aansluitingen
+ Probleemloze en snelle bediening met zeer goede app
+ Stabiele, vloeiende en meer rijke weergave met rust 
+ Past het best bij een hoog oplossend, open klinkend systeem
+ Beter display met fraaiere boven- en zijpanelen

- Iets minder universeel inzetbaar qua klanksignatuur

DMS-800 PV | beoordeling 5 / 5 

+ Extreem compleet qua functies en aansluitingen
+ Probleemloze en snelle bediening met zeer goede app
+ Verenigd klankmatig alle eigenschappen met echte top high-end klank 
+ Speelt in bijna ieder systeem bijzonder overtuigend
+ Het grootste en beste display met de beste constructie

- De beste van het stel, maar daar hangt wel een substantieel prijskaartje aan