De Amerikaanse fabrikant MSB Technology – wat staat voor ‘Most Significant Bit’ – is één van de marktleiders als het gaat om de absolute top op het gebied van digitale audio. De onderneming is 37 jaar geleden opgericht door Larry Gullman, maar wordt inmiddels met succes geleid door zijn zonen Jonathan en Daniel.
In deze test bespreek ik een drietal producten van dit merk. Componenten die de oplettende muziekliefhebber in het najaar ook bij het Dutch Audio Event in Veldhoven en de New Music Show in Brussel uitgebreid heeft kunnen bewonderen. En dat is ook niet voor niets, want dit zijn ronduit prachtig vervaardigde machines die zowel de digitale als analoge state of the art op knappe wijze weer een stukje verder hebben getild.
MSB Premier DAC
Als eerste product is de MSB Premier DAC aan de beurt. Een superstrak vormgegeven apparaat dat uit één blok aluminium (alles in eigen beheer) is gefreesd en door zijn afmetingen (43,2 cm breed, 5,1 cm hoog en 30,5 cm diep), opmerkelijk slank is gestileerd. Dat het gewicht dan nog steeds de wijzer van de weegschaal naar een solide 8,2 kilo uit laat slaan, zegt alles over de bijzonder solide bouwwijze. De Premier DAC is onderhuids van vier eersteklas DAC-modules voorzien die Prime zijn genaamd. Deze zijn volgens de fabrikant niet alleen in staat tot het bereiken van een ongeëvenaard detailniveau, maar maken ook de vertaalslag om de muzikaliteit, soundstage en textuur van de originele uitvoering zoveel mogelijk te behouden. Mooi en bijzonder is dat de MSB-circuits door hun lage impedantie in staat zijn om eindversterkers rechtstreeks aan te sturen.
Hoewel er vandaag de dag gelukkig steeds meer fabrikanten hun producten modulair en daardoor veel toekomstbestendiger opbouwen, is MSB ook hier één van de grote voorhoedelopers. Een denkwijze die echter ook veel kennis en kunde vereist. Met name omdat iedere module of audio ingang zijn eigen invloed heeft op zowel de geluidskwaliteit als de algehele gebruikerservaring en maar weinigen hierin zijn voorgegaan.
Wat het bij dit Amerikaanse bedrijf extra prettig maakt, is de standaardisatie van deze eigen ingangsmodules. Het is bovendien een verwisselbaar ontwerp dat door al hun DAC-modellen wordt ondersteund. Een doordacht vergrendelingssysteem maakt het vervangen van de modules heel eenvoudig. MSB heeft trouwens zijn eigen omruil/opwaardeerprogramma, waardoor de kosten bij vervanging en upgrade beter behapbaar worden.
Optimaal bedieningscomfort
Een ander mooi detail wordt gerealiseerd doordat de zelf ontworpen en zeer degelijk uitgevoerde afstandsbediening geen batterijen bevat maar door middel van een USB-C kabel wordt opgeladen. Zoals het MSB betaamd, wordt de voorzijde van deze DAC gesierd door een enorm groot LED display. De letters en getallen zijn dermate groot dat ze zelfs van 10 meter afstand nog prima zijn af te lezen. Verder is de voorzijde nog voorzien van een draairegelaar en drie druktoetsen. Laatstgenoemde zijn voorzien van een precies drukpunt en dienen voor het bedienen van de menufuncties.
Aan de achterzijde zijn gebalanceerde uitgangen, twee aansluitingen voor de externe voeding en nog digitale ingangen voor AES/EBU, S/PDIF coaxiaal, 2x Toslink/optisch en een word clock aansluiting zichtbaar. Een output board met RCA is ook beschikbaar als je de DAC aansluit op een niet gebalanceerde voorversterker of eindtrap.
MSB Premier Digital Director
Normaal gesproken bestaat een digitale combinatie uit een streamer of cd-loopwerk, een DAC die eventueel nog als voorversterker kan dienen en als je echt tekeer wil gaan, uit nog een losse klok. Maar zoals het een digitale pionier betaamt, doet deze fabrikant ook dit weer net even anders en komt daardoor met een afwijkend concept ten tonele. In de Premier serie is het Digital Director genaamd en het apparaat met dezelfde afmetingen als de Premier DAC, dient ervoor om alle essentiële DAC-functies te verbeteren.
Hoe dat in zijn werk gaat? Door allereerst alle externe digitale audiobronnen volledig te isoleren voor stoorsignalen. Dit gebeurt door van de eigen gepatenteerde optische ProISL-laserglasvezelverbinding gebruik te maken. Onderhuids is een fors verhoogde rekenkracht gebruikmakend van twee hoogwaardige DSP’s geïnstalleerd. Deze zorgen ervoor dat de MSB digitale filteralgoritmen, een nieuw en nog hoger niveau van realisme en nauwkeurige analoge reproductie bereiken.
Het apparaat bevat ook meer dan 4x(!) de verwerkingskracht die momenteel beschikbaar is in de ingebouwde processoren van de huidige MSB DAC's! Een extra voordeel is bovendien een fors verlengde levensduur en langer kunnen uitstellen van vervanging in de toekomst.
MSB S202 stereo eindversterker
Waar de MSB Premier DAC en Digital Director de digitale wereld vertegenwoordigen, is bij het publiek minder bekend dat het merk ook heel sterk is met analoge producten. In dit geval staat de in mijn ogen prachtig vormgegeven MSB S202 stereo eindversterker op indrukwekkende wijze mooi te wezen. In tegenstelling tot zijn digitale broers is dit wel een fors apparaat. De afmetingen zijn met 40,4 cm breed, 17,8 cm hoog en 48,3 cm diep dan ook best heftig, om over de 41 kilo nog maar niet te spreken.
Hoewel u het misschien in de context van deze test niet zou verwachten, blijkt de S202 nog maar “slechts” de instap in de wereld van MSB te illustreren. Feitelijk gaat het hier om een stereo eindversterker die is afgeleid van de veel duurdere en nog grotere S500-stereoversterker. Alleen is in geval van de S202 alles op zeer voorzichtige wijze teruggeschaald om binnen het compactere raamwerk met minder vermogen te passen. Maar meer compact of minder groot, wil zeker in dit geval niet zeggen dat de S202 niet in staat is tot een ongekend transparante en bezielende weergave. Want mede dankzij een enorme, naar eigen specificatie vervaardigde ringkerntransformator, is het te leveren uitgangsvermogen ook hier nog altijd een meer dan robuuste 2 x 200 Watt aan 8 Ohm, 2 x 380 Watt aan 4 Ohm en blijft de versterker ook bij serieus lage impedantie nog steeds volledig stabiel. De onderhuidse componenten zijn dan ook zorgvuldig gekozen vanwege hun sonische prestaties en lange levensduur. Hierdoor kunt u net als bij de digitale producten van dit merk, een eindversterker aanschaffen die is ontworpen om heel lang zonder problemen mee te gaan.
Wanneer ik als laatste mijn aandacht naar de achterzijde verleg, biedt deze ten slotte een grote hoeveelheid zinvolle mogelijkheden om de versterker helemaal naar uw eigen hand te zetten. Daarbij zorgen prachtige luidsprekeraansluitingen met een heus aandraaimoment voor de meest optimale grip voor iedere spade. Maar kan uiteraard ook van banaanstekkers gebruik worden gemaakt. Prachtig.
Luisteren Premier DAC en Digital Director
Hoewel er natuurlijk nog veel meer hele mooie high-end audiomerken en producten op de markt verkrijgbaar zijn, wijkt het merk MSB in positieve zin af. Zelf ervaar ik bij alle producten van deze fabrikant een opmerkelijk zachte, vloeiende en melodieuze weergave. Een presentatie die volstrekt natuurlijk en evenwichtig overkomt en je op unieke wijze laat beseffen dat muzieknoten naast het grote geheel, ook ieder apart herkend kunnen worden. Het is ook een weergave zonder enige compressie of benadrukking en één die een prachtig natuurlijk patina bezit. In deze eerste ronde staat de MSB S202 stereo eindversterker nog even “buitenspel” en maak ik gebruik van de hier aanwezige versterkers.
Maximale synergie
Hoe beter een set, hoe groter de invloed van andere zaken worden zoals bijvoorbeeld de kabels. Daardoor begrijp en onderschrijf ik de keuze van MSB-importeur Frank Vermeylen en zijn bedrijf Very Fine Solutions heel goed. Want bij deze test vond hij het belangrijk om heel specifiek de Nederlandse IKIGAI Audio kabels bij het geheel te betrekken. Deze kabels zijn namelijk bijzonder knap ontworpen door een zeer door de wol geverfde ontwerper genaamd Jeffrey Dam. Een man die heeft gewerkt bij onder andere Kharma en Philips en daar actief is geweest bij de ontwikkeling van specifieke producten.
Wat de in dit geval gebruikte IKIGAI-audio KINZAN toplijn kabels (digitaal, interlinks, speakerkabels en powercords) van veel concurrenten onderscheidt, is de eigenschap om net als MSB, op natuurlijke wijze schoon en georganiseerd te klinken. Ook is er een aanstekelijke “bite” en acceleratie waarneembaar, waar tegelijkertijd lastig te verenigen eigenschappen als openheid/transparantie en organische timbres en klankkleuren, perfect met elkaar in balans zijn. Toegepast in deze MSB-setting worden de toch al sterke eigenschappen nog sterker en op natuurlijke wijze aangevuld door nog meer dynamische impact, vulling, kleur en drive.
Luisteren met S202 stereo eindversterker
De synergie bij MSB-producten is doorgaans altijd hoog en onmiskenbaar. Maar toch ben ik verbaasd wanneer ik de S202 stereo eindversterker in het totaalplaatje betrek.
Dat begint al met de wijze waarop behuizingsresonanties bij het ontwerp zijn vermeden. Wanneer ik met mijn vingers langs de koelribben strijk, levert het dan ook enkel een gedempt geluid op en niet het typische aluminium “nazingen”. Ook bij de Premier DAC en Digital Director is hier rekening mee gehouden, alleen moet ik dan wel even de apparaten om hun rug leggen. Daar aangekomen zie ik een bijzondere en afwijkende onderzijde, waar vanuit een specifieke materiaalkeuze eveneens een volledig demping van resonanties wordt nagestreefd.
Natuurlijke resolutie
Terug nu naar de weergave. Want het eerste wat meteen opvalt is met slechts twee woorden te vertellen en dat is “extreme precisie”. Het woord resolutie heeft in deze setting beslist een heel andere betekenis dan normaliter wordt ervaren. Hier ontaardt veel informatie horen nu eens niet in een koele, afstandelijke of artificiële presentatie. Nee, bij MSB leidt dit tot een prachtig natuurlijk panorama. Een presentie waarbij ik nog dieper in de muziek kan komen en waarbij vooral veel elektronische artefacten zijn verdwijnen. Noem het een sluier die van de muziek is afgepeld. Als dat plaatsvindt wordt de weergave doorgaans ook zachter en vloeiender en kun je enorm lang naar iedere soort muziek luisteren zonder enige irritatie. Echt heel bijzonder.
Moeiteloze dynamische contrasten en eindeloos inzicht
Als laatste bij deze opvallend anders klinkende high-end producten wil ik het graag met u nog even over de prachtig gereproduceerde dynamische contrasten met een bijna bizarre headroom en enorme snelheid hebben. Graag haal ik daarbij de vergelijking met F1-coureur Max Verstappen nog een keer van stal. Want hoe ogenschijnlijk moeiteloos hij vaak ronde na ronde weet te rijden, ook die moeiteloosheid is dus schijn – want hier gaan jaren van training en volharding aan vooraf. Maar wie de vorm beheerst, is de inhoud meester en zo is het net als met dit indrukwekkend fraaie MSB Technology totaalsysteem.
Conclusie
Wat een gave producten en wat een bijzonder indrukwekkend samenspel. Enerzijds speelt het zo vanzelfsprekend, vrij van artefacten en kleuring, dat het bijna een “gewone” high-end prestatie lijkt. Maar al snel komt het besef dat wat deze drie producten presteren van een heel andere orde is. Want zo moeiteloos, gecontroleerd, 3D en ‘hoogoplossend’ hoor je maar zelden. Het systeem presteert bovendien op ieder volumeniveau even goed, waarbij de S202 ook nog eens zeer goed in staat is om ook lastige luidsprekers perfect aan te sturen.
Hoewel de testdeelnemers ook als losse componenten mooi uit de verf komen, worden de eigenschappen zeker verder versterkt wanneer ze samen met elkaar worden gebruikt. Ze vallen dan nog meer op hun plaats en wat u er eerder al goed aan vond, wordt dan nog een stuk beter. Dit samenspel is een ervaring geweest die ik niet snel zal vergeten. Horen is hier echt geloven. Zoekt u een totaalsysteem wat nog werkelijk in staat is om uw verbeelding en verbazing te prikkelen, dan is dit absoluut één van de grote gegadigden.
MSB Premier DAC – inclusief Renderer module | 33.250 euro
MSB Premier Digital Director | 17.500 euro
MSB S202 stereo eindversterker | 36.000 euro
Prijzen van universele ingangsmodules:
USB2 Input - speelt DSD tot 256x en PCM tot 384 kHz, inclusief MQA | 1.200 euro
RENDERER Versie 2 Input, inclusief Roon endpoint | 2.400 euro
PRO ISL Module | 1.200 euro
PRO USB / Pro ISL Kit incl optische kabel | 1.200 euro
PRO USB - Optical/Coaxial - AES/EBU1 Balanced - Dual Pro I2S Input module | 1.200 euro
Very Fine Solutions | www.veryfinesolutions.com
