REVIEW

Kyteman Now What

Jan Luijsterburg | 13 april 2012

Bijna gelijktijdig met het langverwachte album The Kyteman Orchestra verschijnt de documentaire over het leven van Colin Benders (Kyteman) sinds het opheffen van zijn succesvolle eerste orkest, het Kyteman Hiphop Orchestra, op DVD. Eerder was deze film van Menna Laura Meijer te zien tijdens het IDFA en in de filmtheaters.  

De opheffing was destijds een even opmerkelijk als betreurd besluit. De vertaling van het zelf in elkaar geknutselde album The Hermit Sessions naar de podiumsituatie leverde ongekend enthousiaste reacties op, cumulerend in de Popprijs 2009. Kyteman wilde zich niet herhalen en op zoek gaan naar nieuwe wegen. Dat klonk stoer en zelfverzekerd, maar het beeld dat in de film geschetst wordt is anders. Mooi samengevat in de titel: wat nu? Benders barst van de ideeën, maar helder zijn die lang niet altijd. Verder is hij snel verveeld, op het lamlendige af, en zeker geen doelgericht organisator. Zijn vriend Pax, tevens rapper in het Hip-Hop orkest, ziet Benders probleem scherp: `Het is maar een dunne grens tussen een oprechte chaoot en een verwend kind`. Natuurlijk zijn dit geen kwalificaties die elkaar uitsluiten. `Een chaoot kan niets organiseren, een verwend kind wil het niet.` Bij Benders lijkt in de getoonde periode allebei van toepassing. 

De situatie na het opheffen van het orkest was zeker chaotisch. Veel energie werd gestoken in de bouw van ‘Kytopia’, een werkplaats in Utrecht voor gelijkgestemde creatieve geesten. Die energie kwam wel vooral van Colins vader. Er werden vele ruimten bezocht voor het project Jamsessies, waarvan geen resultaten zichtbaar worden. Er werd gespeeld met een politiekapel, Sting en met Eric Vloeimans. Op kritische momenten vertrok Benders plots op vakantie naar India of IJsland, al dan niet op eigen initiatief. Tot hij schijnbaar uit het niets besluit dat muziek voortkomt uit het samen bezig zijn, gewoon doen in plaats van eindeloos wachten op een geniale inval. 

Filmfragmenten uit zijn door ADHD getekende jeugd en gesprekken met zijn hippie-ouders leveren een beeld op van een op handen gedragen kind. School was lastig, maar in eigen kring wordt zijn wispelturige gedrag onvoorwaardelijk geaccepteerd. Vooral zijn zweverige moeder gaat daar ver in. Natuurlijk beïnvloedt de aanwezigheid van een camera het gedrag, maar het gevoelige artiestenbrein wordt hier wel erg gepamperd. Hoewel hij geen gemakkelijk mens voor zijn omgeving is, slaagt Benders er blijkbaar toch in mensen te stimuleren met hem in zee te gaan. Hoe dat komt maakt de film niet echt duidelijk. 

De geluidbalans van de DVD is erg onprettig. Gesprekken zijn zacht, de incidentele muziekfragmenten keihard. Ik heb de film met de afstandsbediening in de hand moeten bekijken om het volume voortdurend bij te regelen. Hoewel ik Kyteman geen sympathieker mens ben gaan vinden is What Now zeker een intrigerend inkijkje in een getroebleerd artiestenleven.  

Aanvullende informatie:

Nederland 2011
Speelduur: 89 minuten
Regie: Menna Laura Meijer 
Camera: Jefrim Rothuizen 
Montage: Albert Markus 
Geluid: David Spaans 
Productie: Gijs Kerbosch
Extra: clip
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby DD 2.0
Uitgave: Benelux Film Distribution
Website Kyteman 


EDITORS' CHOICE