REVIEW

Norteado

Jan Luijsterburg | 03 mei 2012

Mensen die het land waar ze het niet goed hebben willen verlaten om hun geluk elders te beproeven. Hun verhaal is al vaak verteld. Het bestaat altijd uit een reeks van tegenslagen. Of het uiteindelijke doel nu bereikt wordt of niet, de troosteloosheid wordt er niet minder om. Hoewel dit ook op gaat voor Norteado, over een man die vanuit de Mexicaanse provincie Oaxaca de Verenigde Staten probeert te betreden, wijkt de film wel af van de standaard.

Oversteken van de grens gaat gepaard met barre voettochten door de woestijn, schulden aan malafide mensensmokkelaars, achtergebleven geliefden en kinderen en een onzeker, vaak rampzalig eindresultaat. De bescheiden Andres strandt in Tijuana, aan de grens die daar letterlijk een muur is. Hij komt er in contact met twee vrouwen die een winkeltje runnen. In ruil voor onderdak helpt hij Ela en Cata.

Mexicanen associeer ik met temperament, maar dit zijn zwijgzame, gereserveerde mensen zoals je ze niet vaak tegenkomt in films. Het duurt dan ook lang eer er enige communicatie tussen Andres en de vrouwen ontstaat. Uiteindelijk heeft hij met allebei een uitje met een bescheiden romantische lading. Heel langzaam krijg je als kijker een beeld van het verborgen leed dat deze mensen meedragen. Ela en Cata blijken getrouwd met mannen die na hun vertrek naar Amerika niets meer van zich lieten horen. Hoe het zit met Andres’ gevoelens voor zijn vrouw en kind, achtergelaten in het verre Oaxaca, daar laat hij niets over los.

Rigoberto Perezcano benadrukt in zijn speelfilmdebuut (eerder maakte hij documentaires) hoe het leven cyclisch verloopt en dus vol herhalingen zit. De film is gestructureerd rond de pogingen van Andres de grens over te steken, maar er zijn ook de avondjes met de dames die heel grappig op precies dezelfde manier gefilmd zijn. Komisch is ook dat een soort mariachi orkestje niet met sombrero’s maar met cowboyhoeden getooid is. We zitten hier immers aan de grens.

Voor een belangrijk deel is Norteado uit de hand gefilmd, maar er zijn ook lang aangehouden statische shots die de beklemming van de hoofdpersoon invoelbaar maken. Met bescheiden, subtiele middelen bereikt Perezcano een intens effect dat iets toevoegt aan de vele films die al over migrantenproblematiek gemaakt zijn.

Deze DVD maakt deel uit van de Tiger Releases serie 10 to watch. Een initiatief van het International Filmfestival Rotterdam, waar de film in 2010 de prijs van de Nederlandse filmcritici won.

Aanvullende informatie:

Mexico, 2009
Speelduur: 89 minuten
Regie: Rigoberto Perezcano
Scenario: Edgar San Juan, Rigoberto Perezcano
Camera: Alejandro Cantú
Montage: Miguel Schverdfinger
Met: Harold Torres, Sonia Couoh, Alicia Laguna, Luis Cárdenas
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 2.0
Uitgave: Filmfestival Rotterdam
Distributie: de Filmfreak
Website


EDITORS' CHOICE