ARTIKEL

High Definition Surround

Thomas van den Bossche | 15 april 2014

MLP. Dat is de 'lossless' compressietechniek waar we het eerder al over hadden, bij de omschrijving van dvd-audio. De mensen van Dolby bleken zodanig onder de indruk van MLP te zijn, dat ze besloten om een licentie te nemen op deze technologie.

En zo komt het dat MLP de basis vormt voor het nieuwe Dolby TrueHD formaat, dat we kennen van de blu-ray disc. Een Dolby TrueHD soundtrack klinkt gewoonlijk aanmerkelijk beter dan een Dolby Digital klankspoor, zolang je op een degelijke installatie luistert. Op een alles-in-één home theater setje van pakweg € 399 zijn de verschillen verwaarloosbaar. Maar Dolby TrueHD is niet het enige surroundformaat op blu-ray. Zo moeten sommige discs – bijvoorbeeld 'The Last Samurai', 'Letters fromIwoJima' en 'BrokebackMountain' - het nog stellen met een ouderwetse Dolby Digital soundtrack. Ook lossless PCM in 5.1 (soms ook in 7.1) wordt veel gebruikt,en een enkele keer - in 'Tomb Raider', bijvoorbeeld – komt zelfs DTS-ES voor.

Maar de belangrijkste concurrent voor het nieuwe Dolby formaat is de tegenhanger van DTS, genaamd DTS-HD Master Audio. Net als Dolby TrueHD is DTS-HD Master Audio een lossless bestandsformaat. De twee komen het meeste voor in 5.1-vorm, maar er zijn ook soundtracks in 6.1 en 7.1 beschikbaar. Waarbij het opvallend is dat DTS-HD in 6.1 en 7.1 veel meer voorkomt dan dat bij Dolby True HD het geval is. Enkele DTS-HD Master Audio 6.1 titels: 'X-Men: The Last Stand', de LOTR trilogie, de twee Star Wars trilogieën, 'Monsters Inc', … Maar ook de lijst met DTS-HD Master Audio 7.1 releases wordt steeds langer: 'Bolt', 'Toy Story 3', 'Expendables', 'MI IV', 'Prometheus', 'Life of Pi', 'Oblivion', 'Man of Steel', 'The Hobbit', 'World War Z', ...

De achterliggende code is bij Dolby TrueHD heel anders dan bij DTS-HD Master Audio, maar daar merk je in de praktijk niets van. De beide formaten zijn tot zeer goede prestaties in staat, maar het ene is niet beter of slechter dan het andere. Ook wat de praktische kant van de zaak betreft, zijn er veel meer overeenkomsten dan verschillen.

Om te beginnen kunnen de beide formaten binnen het digitale domein enkel over HDMI (versie 1.3 en hoger) reizen.Een gewone coaxiale of optische verbinding – die wel prima te gebruiken is voor Dolby Digital en DTS – voldoet niet langer. DTS-HD en Dolby TrueHD kunnen beiden 5.1 kanalen weergeven met een maximum resolutie van 192 kHz/24 bits en zeven kanalen aan maximaal 96 kHz/24 bits.

DTS-HD en Dolby TrueHD soundtracks kunnen worden gedecodeerd in een AV-receiver of –processor, net zoals dat ook bij Dolby Digital en DTS het geval is, maar het is ook mogelijk om de twee formaten in de blu-ray speler om te vormen naar een PCM geluidsstroom. Die dan evenveel kanalen telt als de oorspronkelijke DTS-HD/Dolby TrueHD mix, en die ook dezelfde resolutie en bitdiepte aanhoudt.

Die PCM-stroom kan dan over een HDMI-verbinding alsnog naar een AV-receiver of –processor gestuurd worden, waar het zaakje dan verder afgehandeld wordt qua bass management, EQ'ing, D/A-conversie, enzovoort. In dat opzicht is het wel onwaarschijnlijk ironisch dat AV-processoren van het merk Meridian – dat zoals gezegd met z'n MLP technologie nota bene aan de wieg stond van Dolby TrueHD – niet in staat zijn om Dolby TrueHD soundtracks weer te geven. Tenzij deze eerst worden geconverteerd naar PCM.

Hoe dan ook mag duidelijk zijn dat Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio vandaag dé surround formaten bij uitstek zijn. En dat zal zo nog wel even blijven, de komende tijd. Tenzij Dolby Atmos en Auro-3D daar sneller dan verwacht verandering in brengen…


EDITORS' CHOICE