ARTIKELAudio-Time

Optisch, digitaal en analoog

René van Es | 15 november 2014 | Fotografie Beeldhouwers | AudioQuest

Om aan te tonen in welke mate het digitale domein is vervuild met storingen van voedingen en elektronica binnen computer en streaming device, in dit geval nog steeds de Sonos, gaat Steve kabels wisselen. Vervorming die als ruis, spikes en jitter te zien zou zijn op meetapparatuur. Tot nu toe speelde een Forest coaxiale interconnect tussen de digitale S/PDIF-uitgang van de Sonos en de ingang van de Primare DAC. Daarvoor in de plaats komt een Forest optische kabel waarmee een galvanische scheiding ontstaat tussen de twee apparaten. Twee kabels die beide minder dan 30 Euro kosten en brede toepassing vinden. Wederom kiest Steve er niet voor om gelijk naar dure producten te grijpen. Met de bekende track Royals van zangeres Lorde is in één klap mijn vooroordeel, dat coaxiaal altijd beter is dan optisch, naar het land der fabelen verwezen.

Tegelijk met datzelfde vooroordeel van meer persmensen. Hoeveel schoner is de weergave nu. De onrust die ongemerkt aanwezig was, waar gezien de korte luistersessies ook weinig hinder van werd ondervonden, stopt met de optische kabel. Volgens Steve niet verwonderlijk: een Sonos (of elke andere digitale muziekspeler) is een computer en computers zijn bij uitstek niet geschikt voor delicate muzieksignalen. Dus moet je daar iets aan doen en een galvanische scheiding is dan op zijn plaats. AudioQuest zoekt steeds verder naar middelen om dergelijke problemen op te lossen met simpele producten en die kunnen we tussen nu en een jaar op de markt verwachten. Tot die tijd zeker eens thuis proberen of een optische kabel verbetering kan brengen ten opzichte van een coaxiale kabel. Voor het geld hoeft u het niet te laten, de Forest kan prima dienst doen, die is later altijd nog te vervangen door een betere AudioQuest-kabel.

Digitaal is analoog
Sceptici hoor ik al van verre roepen dat het bovenstaande allemaal onzin is. Digitaal bestaat uit een NUL en een ÉÉN, ofwel aan of uit. Dus zal een kabel nooit verschil maken en als je verschil hoort is dat vervorming in de hersenpan, te wijten aan defecte apparatuur of commerciële prietpraat. Om die stelling te weerleggen haalt Steve de The Atanasoff–Berry computer (ABC) aan. Ontwikkeld in 1942 op de Iowa State University. Wie deze machine nader bekijkt ziet dat het hart, de processor, bestaat uit elektronenbuizen en dat voor de opslag in het geheugen condensatoren zijn gebruikt. Steve vraagt de toehoorders of die ooit een digitale elektronenbuis of een digitale condensator hebben gevonden. Dat de buizen zijn vervangen door transistors maakt de wereld niet anders.

Een tweede voorbeeld: in de doorontwikkeling van de AudioQuest DragonFly is in de latere versies onder meer een condensator vervangen, waardoor de geluidkwaliteit sterk verbeterde. Geen condensator in het analoge gedeelte van de USB DAC, maar juist in het digitale deel van de elektronica. Steve benadrukt, wat ik volledig onderschrijf, dat er altijd een tijdsverloop is tussen de staat van een NUL en een ÉÉN. In een ethernetverbinding is de NUL een spanning van 1 Volt en de ÉÉN een spanning van 5 Volt. Als het dataverkeer over de kabel in beeld wordt gebracht ziet het er op een oscilloscoop uit als een analoog soort signaal. Zo gaat het ook de ethernet-aansluiting in en wordt het verder verwerkt in een systeem. De steilheid van de flanken in het pulserende signaal, de overshoot, de timing: het zijn de factoren die mede worden bepaald in de kabels en die zorgen voor hoorbare verschillen. Nog steeds sceptisch? Dan nodigt Audio-Time of elke andere serieuze dealer u graag uit om de verschillen tussen digitale interlinks en ethernetkabels te laten horen.

Een paar uur later laat ik Breda weer achter mij en rijd terug naar huis, een ervaring rijker. Dat ethernet-kabels grote verschillen kunnen maken in een systeem waar audiobestanden worden getransporteerd tussen opslag en muziekspeler, wist ik al, dat een optische kabel zo de moeite waard kan zijn, leerde ik vandaag. Een mens is nooit te oud om iets te leren en audio blijft ongrijpbaar, onze oren zijn nog altijd beter dan het beste product om opgenomen muziek mee weer te geven.

Gebruikte muziek: