REVIEWLondon

Troika hier, Troika daar...

Kilian Bakker | 11 september 2008 | London

De Super Gold wordt geleverd in een stijlvol ogende doos met daarin een goudkleurige handleiding, een `ringendoosje` en montagemateriaal. Het montageblok bleek losneembaar te zijn (zodat verschillende London aftasters gemakkelijk kunnen worden uitgewisseld, bijvoorbeeld een een standaard model voor een 78 toeren-uitvoering). De behuizing is daarom van drie kleine sleepcontacten voorzien (de twee massa-contacten zijn doorverbonden); wel iets om rekening mee te houden in verband met contactreinigen. Hij is verkrijgbaar als standaard uitvoering of -tegen meerprijs- met een `Decapod` behuizing (met een aluminium montageplaat in plaats van een plastic montageblok; zie foto).

De Super Gold VII is gebaseerd op de alom geprezen Jubilee maar heeft een minder kostbare behuizing en generator (spoelen). De naaldtip wordt door de fabrikant omschreven als een "extended line-contact, nude tip", net als die van de Jubilee. Het frequentiebereik loopt van 20 Hertz tot 22 kiloHertz en de maximale uitgangsspanning ligt op 5 miliVolt. De optimale naalddruk is 1.8 gram, aldus Brian Smith van Presence Audio (de werelddistributeur van London). De Super Gold weegt slechts 6.7 gram in zijn standaard uitvoering.
 

Linn Troika

Het hier besproken product betreft een door Len Gregory (The Cartridge Man) gerestaureerde gebruikte Linn Troika. Het is een initiatief van Mike Harris, eigenaar van Moth Group en British Audio Products. Mike wilde versleten Troika`s een tweede leven schenken en hij heeft daarom een voorraad opgebouwd die langzaam maar zeker door Len wordt herbouwd. Behalve de complete Troika biedt British Audio Proucts ook de optie om een eigen Troika te laten herbouwen (de spoelen van de generator moeten dan wel in goede staat verkeren, oftewel zonder een `uitgevallen` kanaal). Voor de British Audio uitvoering wordt een oude, versleten Troika eerst intern gereinigd waarna hij wordt voorzien van een nieuwe aluminium cantilever en Len Gregory`s eigen naaldtip.

Tijdens een telefoongesprek met Len Gregory omschreef hij de vorm van zijn tip als: "a complex-line tip with the world`s largest contact area". Dat grote contactvlak komt voort uit een zo lang mogelijk vertikaal contact en een zo klein mogelijke horizontale radius. Het complexe aan de vorm van zijn tip zit hem vooral in de verschillende facetten waaruit de tip is opgebouwd. Len verzekerde mij dat elke door hem herbouwde Troika binnen zeer nauwe toleranties wordt vervaardigd. Het gaat hier om een door Mike Harris en Len Gregory ontwikkelde `rebuild` wat geheel los staat van Linn Products, Ltd. Een herbouwde Cartridge Man Troika is niet geheel identiek aan het Schotse origineel maar volgens Len Gregory kan deze versie meer informatie uit de groeven opdiepen. Het is in ieder geval een interessant idee, zeker wanneer men de vroegere aanschafprijs van een Troika in beschouwing neemt. Een bijzondere aftaster in een lade stoppen omdat de naaldtip is versleten of het cantilever een oeps-ervaring heeft gehad is zonde, zeker wanneer men nog steeds een geschikte toonarm heeft.



De in 1986 gelanceerde Troika low output Moving Coil aftaster werd door Linn ontworpen voor hun Ittok en Ekos toonarmen en het was het eerste Linn element met drie montagepunten. Het derde montagepunt (wat zich in een soort zwaluwstaart achteraan de body bevindt) moest bijdragen aan een nog meer rigide verbinding met de armkop (Linn hield vroeger vast aan een `het kan niet hard genoeg worden aangedraaid` regime). Volgens Len is het klankmatige voordeel van dat derde montagepunt niet zo groot als men zou denken en kan de Troika ook met twee boutjes wordt bevestigd.

De unieke klank van het rode gevaarte zit hem volgens Len vooral in het ontwerp van de generator. Een tweede punt van afwijking (ten opzichte van de meeste elementen) bestaat uit de vaste armkopdraden. Dat hoeft op zich geen belemmering te zijn voor toepassing in toonarmen die van een eigen vaste bedrading zijn voorzien (zoals Naim, Rega en Origin Live) want er zijn verloopjes verkrijgbaar zoals de vergulde adapter-pennen die bij de Naim ARO toonarm worden geleverd. Men moet er dan wel op letten dat de langere draadbundel het plaatoppervlak niet raakt. Al met al geen universeel elementje dus maar hetzelfde geldt voor de London (en in feite ook voor de Ortofon SPU). Deze klassieke en bijzonder levendig klinkende aftaster heeft iets magisch en daarom nemen Mike Harris en Len Gregory de niet geringe moeite om eigenhandig oude Troika`s op te sporen en ze ter herbouwen.


EDITORS' CHOICE