Op de rand van de 21ste eeuw hebben wij een piekervaring beleefd. Onze toch al niet slechte geluidsinstallatie heeft met de toevoeging van 1 simpel kastje een sprong gemaakt die we niet voor mogelijk hadden gehouden. De ultieme tweak heeft in een paar uur onze complete muziekbeleving veranderd. Leuk, maar wat is het dan vragen jullie je natuurlijk af. Het antwoord is DSP.
DSP staat voor Digital Signal Processing en is de techniek die met behulp van computers gemeten signalen kan analyseren, genereren en manipuleren. Voorbeelden van deze techniek zijn onder andere de vocoders zoals Laurie Anderson ze gebruikt. Maar je kunt er nog veel meer mee. Een van de meest vooraanstaande specialisten op het DSP vlak is Dr. Radomir Bozovic. Hij is voornamelijk gespecialiseerd in het gedrag en de voortplanting van golven door materie, en is ook nog eens audio-gek. Zo ontmoet hij de Deen Peter Lyngdorf, de eigenaar van onder andere NAD, die wel wat ziet in de ideeen van Bozovic en samen besluiten ze een innovatief audio bedrijf op te zetten, TacT. Het eerste product dat deze samenwerking oplevert is de revolutionaire digitale versterker Millennium.
Onder de hand gaat de ontwikkeling door aan de DSP kant en met name daar waar DSP invloeden van de kamer acoustiek kan corrigeren. Het resultaat is de TacT RCS - Room Correction System. En dit apparaat heeft ons leven in korte tijd knap veranderd. Fred Marchee, werkzaam bij de Rotterdamse HiFi specialist Snijders kwam met de TacT onder de arm naar ons toe voor een in-huis demonstratie. Naast de Tact RCS heb je ook een PC nodig met daarop de speciale TacT software. In ons geval, omdat wij (voorlopig) liever niet in het analoge domein willen `aanpassen`, werd het RCS tussen de CD speler en de externe DAC gekoppeld. Verder werd de bij het RCS geleverde meet microfoon op een standaard zodanig geplaatst dat deze het geluidsbeeld opvangt van de `sweet spot`. Een volgende verbinding vormt de kabel tussen de TacT en de laptop. Na het opstarten van de PC en het opwarmen van de installatie - buizen in de DAC en eindversterker kon het gebeuren. Als eerste verstuurd het RCS een serie `klikken` om de microfoon te calibreren. Elke microfoon komt met een eigen aanpassing in de software om een zo zuiver mogelijke meting te krijgen. Na de calibratie volgt weer een serie klikken, ditmaal om echt te meten. Tot 1000 klikken per luidspreker kan de TacT afvuren en van de gemeten waardes door de microfoon op de PC een gemiddelde berekenen. In onze stille kamer zonder stoorgeluiden waren echter een handvol klikken voldoende om de meting te verrichten. Het scherm van de TacT software ziet er uit als hieronder. Het bovenste deel laat de reponse zien op de impulsen, de klikken, en daaronder de curve van de gewenste frequentie karakteristiek. Let op dat deze lijn een ideale is en dat het zacht-hellende karakter en het afvallen in het hoog expliciet bedoeld zijn. Zo werkt ons gehoor nu eenmaal! Afbeelding 1
