Iedereen heeft wel eens een oude detective gezien over de avonturen van Sherlock Holmes en zijn handlanger Dr. Watson. Veel van deze films, zoals de onuitputtelijke bioscoop- en televisieversies van het begenadigde `Hound of the Baskervilles`, zijn volledig in de studio geschoten en vervaardigd; een krakkemikkig dicor van het oude Londen waarvan de verf nog nat oogt, een laaghangende, beangstigende mist en een camera die vooral vanuit de hoogte filmt om te voorkomen dat de aan het plafond bevestigde verlichting in beeld komt. Het ziet er kortom nogal ongeloofwaardig uit. Niet dat dit een probleem is, want in deze producties uit de oude doos is het juist dat vleugje nep dat het mysterie versterkt en er voor zorgt dat de kijker nog meer verwikkeld raakt in de griezelige wereld die Arthur Conan Doyle ons in zijn boeken al trachtte voor te spiegelen.
Een dergelijk effect heeft regiseur Pitof -geboren en getogen als Jean-Christophe Comar- ook gecreeerd in zijn Franse speelfilm debuut Vidocq, zij het waarschijnlijk onbewust. Net als in de eerder besproken detectives heeft hij voor zijn film nauwelijks tot niet op locatie geschoten, zij het dat de onwerkelijke sfeer in Vidocq niet wordt gerealiseerd door oneigenlijke decors of eenzijdig camerawerk. De regiseur probeert in deze film het Parijs van 1830 opnieuw tot leven te brengen. Niet door het na te bouwen, maar door het digitaal opnieuw in beeld te brengen in een atmosfeer en kleurtoon die doet denken aan het oude schilderwerk van Gustave Moreau. Aangezien de technieken om dit te bewerkstelligen nog niet voldoende zijn ontwikkeld om volledig geloofwaardig over te komen (zoals men wellicht heeft kunnen zien in de laatste Star Wars gedrocht van de artistiek op sterven na dood zijnde George Lucas), bestaat bij een dergelijke aanpak het gevaar dat een film wordt afgeleverd die visueel noch qua plot indruk weet te maken. Gelukkig pakt het in deze eerste volledig digitaal vervaardigde film iets anders uit. Juist door het tintje ongeloofwaardigheid dat het uiteindelijke beeld in zich heeft wordt het misterie van het enigszins zwakke verhaal aangesterkt en raakt de kijker uitermate meer betrokken bij de `beleving` van de film.
Vidocq vertelt het verhaal van prive detective Eugiene-Francois Vidocq, een van de meest kleurrijke figuren uit de Franse geschiedenis. Ooit rechercheur van de machtige Parijse politiemacht, later verstoten en voor zichzelf verder gegaan, roept zijn oude werkgever zijn hulp nog regelmatig in voor zaken die zij zelf niet opgehelderd weet te krijgen. Zo ook als op een zonnige dag twee vooraanstaande politici de dood vinden wanneer zij tijdens een plots opgestoken onweersbui door bliksem worden getroffen en spontaan ontbranden. `1 man geraakt door bliksem is toeval, 2 is een complot`. Vidocq, meer dan naar behoren vertolkt door Gerard Depardieu, gaat op onderzoek uit en daalt langzaam af in een onderwereld van smeerlapperij, moord, de lust naar de eeuwige jeugd en een aartsvijand die zijn oorsprong vindt in een oude, oculte legende.
Gezien de wijze waarop het verhaal verteld wordt, heeft Pitof goed naar het oude meesterwerk Citizen Kane gekeken. Net als in deze klasieker begint ook Vidocq tegen het chronologische einde van het verhaal, worden de gebeurtenissen langzaam uit de doeken gedaan door het onderzoek van een eenling en de getuigenissen die hij van derden ontvangt en wordt voor wat betreft camerawerk alles uit de kast gehaald wat heden ten dage technisch mogelijk is. Door het gebruik van louter een digitale camera kan elke scene later ook digitaal worden bewerkt en gemonteerd, wat resulteert in ongeevenaarde overgangen. Ook het perfecte scherpte-diepte beeld wat met een normale camera niet te vangen valt levert een grote bijdrage aan de visuele perfectie van Vidocq, tenminste, voor de kijker die er oog voor heeft.
Helaas is de nadruk bij deze film wel erg op het visuele aspect komen te liggen, op het gevaar af dat het verhaal en de karakters de nodige diepgang missen. En dat is dan ook het zwakke punt van deze film; hoe mooi de beelden ook zijn, hoe indrukwekkend de gelaats-close-up`s, het verhaal is bijzonder zwak en voorspelbaar. Natuurlijk heeft het meest onwaarschijnlijke karakter uit de film alle misdaden gepleegd, dat was bij Agatha Christie ook al zo. Natuurlijk hebben karakters een dubbele agenda, zoals in al dit soort verhalen. En zo zijn er nog wel meer dingen die de kijker zouden moeten verrassen, maar dat uiteindelijk niet doen. De vraag is of dit alles de filmmakers is aan te rekenen. Het antwoord op deze vraag is waarschijnlijk `nee`, Vidocq heeft nooit als doel gehad mensen tot denken aan te zetten, maar louter om het publiek te vermaken met visuele capriolen en het rollen van de digitale spierballen. Dit is meer dan naar behoren gelukt en om eerlijk te zijn, stiekem smaakt het best naar meer.
Gegevens over de film
Regiseur - Pitof (Jean-Christophe Comar)
Producent - Dominique Farrugia
Scenario - Pitof, Jean-Christophe Grange
Cinematografie - Pitof, Jean-Piere Sauvaire, Jean-Claude Thibaut
Hoofd- en bijrollen - Gerard Depardieu, Guillaume Canet, Ines Sastre, Moussa Maaskri, Jean-Pierre Gos
