REVIEW

Plena Libre – Estamos Gozando

Dr. Longbeard & Marja | 30 juni 2005

Plena is een van de belangrijkste muzikale stromingen in Puerto Rico. Een sterk ritme is de basis voor de zang. De teksten zijn niet van het Ik Hou Van Jou – Ik Blijf Je Trouw type, maar veeleer een soort gezongen nieuwsbericht. Vooral in het begin van de vorige eeuw werd de plena gezongen door de slaven op de suikerplantages. Omringende landen hadden voor het zelfde doel soortgelijke muzikale stromingen als de corrido in Mexico, de porro in Columbia en de calypso in Trinidad.

Plena LibreDe plena zelf is waarschijnlijk met de bomba door slaven uit Afrika meegenomen en heeft zich in Puerto Rico verder ontwikkeld. Niet alleen worden meer instrumenten aan de stijl toegevoegd, de plena ontwikkelt een geïmproviseerd vraag-en-antwoord idioom waar de voorzanger antwoord krijgt van de overige zangers. Hierdoor wordt de plena minder een pure dansmuziek zoals de bomba, de teksten van de plena zijn daar te belangrijk voor. Toch is het ritme van groot belang voor de stijl. Dit ritme wordt door de basis instrumenten van de plena aangegeven, de panderos. Panderos zijn een soort handtrommels die lijken op een tamboerijn zonder schellen. Panderos zijn er in diverse maten en een zich zelf respecterende plena band heeft er tenminste drie. Een ander typisch instrument is de güira, een uitgeholde kalebas waar ribbels op zijn gemaakt en waarover een stok wordt gehaald om het aparte raspende geluid te maken. Güiras zijn er nu natuurlijk ook van moderne materialen.

Tot de jaren ’90 werd de plena steeds vaker verdrongen door andere muzikale stijlen als de salsa en de merengue. Dus was het tijd om de plena weer nieuw leven in te blazen. Gary Nuñez is een vertegenwoordiger van de nieuwe generatie plena liefhebbers en daarom richt deze bassist de groep Plena Libre op om meer jongeren te laten kennismaken met de plena.

Estamos Gozanda! Is alweer het tiende album van de band en biedt een mooi overzicht van hoe een moderne bezetting klassieke plena’s tot leven kan brengen. Op de cd voegt Nuñez onder meer Roberto Rohena op bongo’s, de viool van Alfredo de la Fè en de blazers William Cepeda en Charlie Sepùlveda toe aan de vaste Plena Libre bezetting van zangers/percussionisten Victor Muñiz, Carlos Villanueva , Kayvan Vega en Israel Vèlez. Gina Villanueva speelt conga’s en  Kevin Vega quinto drum. Luisito Marìn is de pianist, Jorge Dìaz trombonist  en  tot slot William Gonzàlez de timbalist. Een zeer grote en vooral ritmisch sterke bezetting.

De 10 stukken op de cd zijn van de hand van onder meer Ángel Torruellas, dé naam in de plena  als het om schrijvers gaat. Zijn Alvidalo opent de cd.  Het volgende nummer, Canario Blanco, is in de jaren ’70 een van de zeldzame plena hits geweest. De trompetist César Concepción, die in de  zestiger jaren een  big band aanvoerde en daar plena invloeden in opnam, wordt geeerd  met zijn compositie “Que Buena Son Las Mujeres”, een titel die voor zichzelf spreekt.

Zeven minuten lang komt  Rafael Cortijo, de percussie grootheid aan bod in een medley van drie stukken waar hij beroemd mee is geworden onder meer in samenwerking met zanger Ismael Rivera.
Ook plena vernieuwer Mon Rivera, die veel trombones aan zijn plena stijl  toevoegde krijgt aandacht in “Lluvia Con Nieve” waar een rol is weggelegd voor de viool van Alfredo de la Fé. Rafael Cepeda, en Toñin Romero leveren stukken aan Plena Libre met respectievelijk ‘Juan Rose” en “Charlatan”.

Manuel Jimenez werd “Canario”, genoemd in de periode tussen beide werldoorlogen. Hij was ook de eerste  plenero die een plaat opnam bij een groot label. De cd sluit af met alweer een medley, dit keer van   “Mañana por la mañana” en “Voy subiendo” die samen een eerbetoon zijn aan de San Sebastian straat in San Juan waar vaak plena feesten worden gehouden.

De hele cd is een puur feest. De titel, we hebben plezier, slaat dus niet alleen op Plena Libre, ook op de luisteraar. Veel percussie, veel stemmen en heerlijke vrolijke muziek. Plena Libre geeft precies de juiste extra ‘schwung’ mee aan de muziek zodat ze niet puur traditioneel is en ook niet puur modern. De muziek zet aan tot dansen, maar kan ook heel goed enkel beluisterd worden; probeer de ritmes maar eens te ontrafelen.

Estamos Gozando! is zeker een aanrader voor deze zomer, maar doet het in de winter net zo goed. Het erfgoed van Puerto Rico is weer een stuk dichterbij gekomen.


EDITORS' CHOICE