REVIEW

Crimson Gold

Jan Luijsterburg | 01 september 2005

Een krantenberichtje over een dief in een juwelierszaak die eerst de manager en vervolgens zichzelf doodschoot, zette de Iraanse regisseur Jafar Panahi aan het denken. Hij vroeg zijn leermeester en collega Abbas Kiarostami te bedenken hoe de dief tot zijn daad was gekomen. Het resultaat is een indringende vertelling over arm en rijk in Teheran.

Crimson GoldNa de openingsscène, het dramatisch uit de hand gelopen bezoek aan de juwelier, gaan we een paar dagen terug in de tijd. Hussein is een tragisch geval. Gebroken door zijn ervaringen in de oorlog met Irak is hij dik geworden van de medicijnen die hij moet gebruiken. Overdag klooit hij wat aan als kruimeldief met zijn vriend Ali, `s avonds bezorgt hij pizza`s bij de mensen in de stad die het wel gemaakt hebben. Hun decadente rijkdom staat in schril contrast met Husseins wereld. Subtiel wordt duidelijk hoe hij op scherp kwam te staan en bij een nieuwe vernedering hij explodeerde.

Crimson Gold is te zien als de tegenhanger van Panahi`s vorige film, The Circle, over vrouwen die gevangen zitten. Mannen blijken het niet beter te hebben. Panahi`s stijl is onnadrukkelijk en zeer realistisch. Haast ongemerkt leren we Hussein en Ali kennen in alledaagse gesprekken, waarbij Ali probeert Hussein aan zijn zus te koppelen en hun baas er van te overtuigen dat zijn vriend dan wel traag en zwijgzaam is, maar toch een goede pizzabezorger.

Het verhaal komt op gang als ze een ontvangstbewijsje van een gerepareerd kostbaar sieraad vinden in een gestolen tasje. Hoeft alleen maar afgehaald te worden. De juwelier ziet hen echter niet voor vol aan, wat de trots van Hussein net een keer te veel krenkt.

Panahi is een van de grootste humanistische filmmakers van het moment. Kost wat het kost wil hij de werkelijkheid van het leven in de stad tonen, bijvoorbeeld hoe jongeren worden gearresteerd puur omdat ze een feestje hebben, en raakt daarom voortdurend in conflict met de overheid in zijn land. Zijn films zijn daar niet te zien, maar Panahi geeft in het interview dat als extra op de DVD staat aan dat dit hem niet van zijn principes afbrengt. Hij kan zichzelf onmogelijk verloochenen, een compromis zou zijn motivatie om films te maken volkomen ondermijnen. Crimson Gold is een sober, maar indrukwekkend statement, dat in wezen overal ter wereld had kunnen spelen. De verschillen tussen arm en rijk en de rampzalige consequenties worden schrijnend duidelijk gemaakt.

Geen prettige film om te zien, ook in een totaal andere stijl en tempo dan we gewend zijn, maar wie het geduld opbrengt en de subtiele details in het verhaal tot zich door laat dringen wordt zeer beloond. Het werk van Panahi is, net als dat van Kiarostami van groot belang.


Aanvullende informatie:

Iran, 2003
Speelduur: 95 minuten
Regie en productie: Jafar Panahi
Scenario: Abbas Kiarostami
Camera: Hossein Djafarian
Muziek: Peyman Yazdanian
Met: Hossain Emadeddin, Kamyar Sheisi, Azita Rayeji, Shahram Vaziri
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 2.0
Uitgave: Total film 


EDITORS' CHOICE