REVIEW

J.S. Bach – Cantatas Vol. 21 – Ton Koopman

Jan Luijsterburg | 06 juli 2006
Wie na de prachtige uitgave van de Matthäus Passie door Ton Koopman en zijn Amsterdam Barok orkest en koor nog wel wat van dat soort muziek wil horen kan zich eindeloos vol laten lopen met het monsterproject waaraan Koopman al jaren aan werkt, en dat zijn voltooiing nadert: de complete Cantates. Het worden in totaal 66 CD’s! Doosje 21 met schijfjes 61 tot en met 63 verschenen onlangs op Koopman’s eigen Antoine Marchand label.

Koopman - BachCantaten, koorwerken met orkest en solisten, daar schreef Bach er bijna 300 van, en er werden er ruim 200 bewaard. Het grootste deel daarvan was bedoeld voor in de kerk, waar Bach dan ook als componist en koormeester in dienst was. Het 21ste en voorlaatste deel van de complete Cantates is het eerste deel van de kerkcantaten die hij in zijn laatste arbeidzame periode in Leipzig componeerde, tussen 1730 en 1740. Hij heeft dan voor alle zondagen van het jaar al vier cantaten beschikbaar. De noodzaak om er nog veel aan toe te voegen loopt daardoor terug, en dus ook zijn productie in dit genre. De kwaliteit lijdt daar niet onder, ook de twaalf cantates die dit deel van de serie vullen bieden weer volop prachtige muziek.

Koren, recitatieven (spreekzang met continuo begeleiding) en aria’s wisselen elkaar af, zodat verveling niet snel een kans krijgt – hoewel al die CD’s achter elkaar draaien alleen voor echte fanaten een optie is. Maar wat een muziek.

Koopman heeft met zijn huidige koor en orkest een ideaal en perfect ingespeeld instrument in handen om zijn opvattingen over hoe Bach moet klinken, het resultaat van jarenlange studie en ervaring, voor het voetlicht te brengen. Alle ervaring en virtuositeit staat in dienst van het immer stromende en bruisende geheel, inclusief de solisten, waarvan sopraan Sandrine Piau hier het vaakst aan de beurt komt. De authentieke barokinstrumenten klinken perfect, net als de vocalen van zowel het koor als de solisten.

Bij Koopman is Bach nooit zwaar. Hoe ingewikkeld de muzikale lijnen ook vaak in elkaar verknoopt zijn, alles is helder te volgen en swingt bovendien als een jazzband. Ironisch genoeg emotioneert de muziek in deze vlotte, dynamische speelwijze veel meer dan de veel zwaarder aangezette interpretaties van enkele decennia terug.

Enfin, het einde is nabij. Ooit begon het project bij Erato, maar de delen die daar verschenen zijn inmiddels allemaal in eigen beheer heruitgebracht. Het is een gigantische berg muziek, maar waar je ook begint – iets slechts zit er volgens mij niet tussen. En de uitvoeringen van Koopman zijn de absolute wereldtop, hoe groot de concurrentie daar ook is.


Aanvullende informatie:
3CD’s, speelduur 64:58 + 61:11 + 71:50
Ton Koopman - Amsterdam Baroque Orchestra & Choir
BWV 34, 97, 100, 118, 140, 143, 158, 177, 191, 195, 197, 200
Solisten: Sandrine Piau, Johannette Zomer, Caroline Stam – Sopraan, Bogna Bartosz, Annette Markert – Alt, James Gilchrist, Paul Agnew, Christoph Prégardien, Jörg Dürmüller – Tenor,
Klaus Mertens - Bas
Label: Antoine Marchant / Challenge records CC72221
Website: www.tonkoopman.nl

EDITORS' CHOICE