REVIEW

Attenberg

Jan Luijsterburg | 21 december 2011

Seks en dood zijn thema’s die vaak met elkaar verbonden worden. Marina vindt seks maar vies en heeft er op haar 23ste nog geen enkele ervaring mee. Hoe het in de natuur werkt ziet ze bij David Attenborough, Attenberg. Als haar vader ziek wordt moet Marina snel volwassen worden. Dat begint met een cursusje tongzoenen van haar vriendin Bella, die uiterlijk wel op haar lijkt maar op seksueel gebied de tegenpool is.

De Griekse filmmaakster Tsangari hanteert een duidelijk niet realistische filmtaal die zwaar leunt op het klassieke Griekse drama. Dat stelt haar in staat op speelse wijze universele thema’s aan te snijden en indirect commentaar te leveren op de actualiteit. Een op zich dramatisch verhaal wordt op onderkoelde, licht absurdistische wijze verteld, met vervreemdend effect. De verwantschap met Dogtooth van Giorgos Lanthimos, die in Attenberg te zien is als de man die Marina uit haar seksuele impasse haalt, valt op. Ook in Dogtooth stond de invloed van een overmatig beschermende opvoeding op kinderen centraal. Tsangari was ook bij die productie betrokken. Het zijn meteen de enige Griekse films die ons land de laatste jaren bereikten.

Dat Marina een flinke klap nodig heeft om in beweging te komen – haar eerste orgasme valt zo ongeveer samen met het overlijden van haar vader – is gemakkelijk te zien als een verwijzing naar de problematische situatie van Griekenland. Als het ‘koor’ in deze moderne variant op het Griekse drama fungeert een reeks koddige dansjes van de twee vriendinnen, die het Ministry of Funny Walks van Monthy Python naar de kroon steken. Daarnaast wordt op originele wijze gebruik gemaakt van muziek, onder meer van Suicide en Françoise Hardy.

Kijken naar Attenberg maakt duidelijk hoe zeldzaam een waarlijk originele film tegenwoordig nog is. Speels, grillig, prikkelend en tegendraads, dit is echt een genot om te ondergaan, in ieder geval voor wie van verrassingen houdt. Hier wordt niet binnen de lijntjes gekleurd.

Uit wat voor een creatieve geest dit alles voortkomt is te zien in een als extra meegeleverd interview met de verkouden regisseuse, verstopt in/onder winterjas en pet. Ze vertelt hoe haar mathematisch precies geconstrueerde film voortkomt uit lang repeteren met niet professionele acteurs.

Aanvullende informatie:

Griekenland, 2010
Speelduur: 93 minuten
Regie en scenario: Athina Rachel Tsangari
Productie: Maria Hatzakou, Giorgos Lanthimos e.a.
Camera: Thimios Bakatakis
Montage: Sandrine Cheyrol, Matthew Johnson
Art direction: Dafni Kalogianni
Met: Ariane Labed, Vangelis Mourikis, Evangelia Randou, Giorgos Lanthimos
Extra: interview met de regisseuse (13 min)
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1 Grieks gesproken, extra Engels gesproken (niet ondertiteld)
Uitgave: Lumière
Website


EDITORS' CHOICE