De titel zegt het al: deze film speelt zich af na het leven. Om precies te zijn, de eerste week na het overlijden. Het belooft een drukke week te worden in het vervallen, schoolachtige gebouw waar het verhaal zich afspeelt. De baas deelt het zijn drie medewerkers op maandagochtend mee: het zijn er tweeentwintig dit keer. Meer als vorige week, toen er achttien met succes doorgingen. De klanten worden verdeeld en men kan aan de slag.
Ze zitten op hun gemak in de wachtkamer, om vervolgens een intakegesprek te ondergaan. Na naam en leeftijd gecontroleerd te hebben leggen de medewerkers voor de zekerheid nog even de feiten uit aan de eerste oude dame. "U bent gisteren overleden. Innige deelneming." "Dank u voor uw medeleven." De overledenen blijven een week in het gebouw. Ze krijgen de opdracht binnen drie dagen de belangrijkste herinnering uit hun voorbije leven te kiezen, datgene wat hen het meest is bijgebleven. Die momenten worden in interviews uitgewerkt tot een script, dat vervolgens als film de herinnering tot leven moet brengen. Aan het eind van de week worden de films vertoond in een bioscoopzaaltje, en gaan de mensen met alleen die herinnering naar het hiernamaals.
De film bestaat voor het grootste deel uit interviewfragmenten, waarin de klanten proberen al vertellend over hun leven tot een keuze te komen. Sommigen kiezen snel en impulsief: neuken, of een bezoek aan Disneyland, waarbij het personeel laconiek aangeeft dat dat nu niet de meest originele keuze is ("je bent de dertigste dit jaar"). Anderen hebben meer moeite om tot een keuze te komen. Maar niet kiezen heeft ook zo zijn consequenties, blijkt in de loop van het verhaal.
Schrijver en regisseur Kore-eda Hirokazu, ook bekend van zijn films Maborosi en Distance, toont de interviews op sobere, documentaire wijze. Naast acteurs gebruikt hij ook echte interviews, gewoon mensen die over hun leven vertellen. Door mensen van uiteenlopende leeftijd te gebruiken ontstaat een beeld van de recente Japanse geschiedenis, verteld vanuit het perspectief van gewone mensen. Ze worden frontaal gefilmd, waarbij de montageknippen in het verhaal niet verhuld zijn. Tussendoor zien we hoe de medewerkers met elkaar optrekken, heel alledaags alsof ze een doodgewoon baantje hebben. Ook zij zijn wel erg met hun eigen herinneringen in de weer. Het werk geeft er aanleiding toe, maar ze hebben daar ook meer persoonlijke redenen toe, zo blijkt. De sfeer is gedurende de hele film uiterst ontspannen, van angst of onzekerheid over hetgeen te wachten staat is totaal geen sprake. Emoties worden, typisch Japans, uiterst terughoudend geuit. Dat gaat broeien. Kore-eda toont zich een trouw volgeling van de oude meester Ozu.
After Life gaat niet zozeer over de dood, maar veel meer over herinneringen, over het geheugen en over vergeten, wat soms te prefereren is. Om dat geheugen een handje te helpen wordt gebruik gemaakt van een archief met boeken, tijdschriften en videobeelden. De filmopnames worden voorbereid en gerealiseerd in een primitieve studio in het gebouw of buiten. De filmpjes zelf krijgen we uiteindelijk niet te zien. Weer zo`n uiting van discretie. After Life gaat uiteindelijk ook over film. Een aantal malen kijken de personages in een gang van het gebouw door een lichtkoepel, om daar de zon of de maan te zien. Een staaltje filmillusie, zo blijkt aan het eind, met een veelzeggende knipoog.
De film ziet er verre van gelikt uit. De kleuren zijn aards en grauw, de stijl documentaireachtig direct, en uiterst sober. Het is erg jammer dat de DVD gemasterd is op 4:3 formaat, dus niet anamorf. Hierdoor zijn de beelden, die wel een 16:9 breedbeeldformaat hebben, veel minder scherp dan we gewend zijn van DVD`s. Daarbij komt dat de ondertitels, bij een Japanse film geen overbodige luxe, niet geheel binnen het filmkader geplaatst zijn. Bij projectie is dat niet zo`n probleem, maar op mijn breedbeeldtelevisie wel. Zo hebben we een scherm en een film met dezelfde formaten, maar kunnen we hem toch niet op dat formaat draaien. Spijtig, maar ook met zwarte randen rondom blijft het een prachtige film.
Aanvullende informatie:
Japan, 1998
Speelduur: 118 minuten
Scenario, regie en montage: Kore-eda Hirokazu
Productie: Shiho Sato en Masayuki Akieda
Camera: Yutaka Yamazaki
Geluid: Osamu Takizawa
Muziek: Yasuhiro Kasamatsu
Art direction: Toshihiro Isomi en Hideo Gunji
Met: Arata, Erika Oda, Susumu Terajima, Takashi Naito
Beeld: 16:9 in een 4:3 frame, niet anamorf.
Geluid: Dolby Digital 2.0
Uitgave: Filmmuseum www.filmmuseum.nl
Distributie: Filmfreak www.filmfreaks.nl
