REVIEW

L`enfant

Jan Luijsterburg | 22 juni 2006

Iedere drie jaar voegen de Waalse broers Dardenne een indringende film toe aan hun veelbekroonde oeuvre, waarin problematische tieners aan de rand van de samenleving centraal staan. Na Rosetta mochten ze voor L`enfant zelfs voor de tweede keer een Gouden Palm voor de beste film in ontvangst nemen in Cannes, een eer die weinig filmmakers gegund is. Tussendoor kreeg Olivier Gourmet ook nog een palm voor zijn acteurprestatie in Le fils.

L`enfantAanleiding voor het verhaal van L’enfant, zo leggen de broers uit in het boeiende interview dat als extra op de DVD staat, vormde de aanblik van een jong meisje dat ze zagen tijdens opnamen van hun vorige film, Le fils, in het grauwe stadje Seraing.
Ze liep achter een kinderwagen, en duwde die zo ruw en liefdeloos voort dat de hele crew benieuwd werd naar de reden. Het zette de fantasie in gang, waarbij de aandacht vooral uitging naar de ontbrekende vader.

In L’enfant is dat Bruno geworden, gespeeld door Jérémie Renier, die we eerder zagen schitteren in La promesse. Een twintigjarige impulsieve kruimeldief die alleen aandacht heeft voor geldelijk gewin.
Dat hij met zijn primitieve, onbezonnen gedrag anderen, en dan met name zijn vriendin Sonja, diep kan kwetsen, realiseert hij zich pas als het te laat is. Bij hemzelf lijkt elk moreel besef te ontbreken. Hij bedoelt het allemaal niet eens kwaad – ondanks zijn daden is hij haast aandoenlijk, en krijg je onwillekeurig toch compassie met hem. De titel slaat evenzeer op Bruno als op zijn kind.

Sonja is aan het begin van het verhaal net bevallen, maar kan haar kamer niet in omdat Bruno die tijdelijk onderverhuurd heeft. Bij de bevalling was hij niet aanwezig, en als hij even met het kind gaat wandelen verkoopt hij het zonder probleem. Hij vertelt het bijna trots aan zijn vriendin, ‘maken we toch gewoon een nieuwe’, probeert hij te troosten. Geschrokken van haar heftige reactie zet hij alles in het werk om het kind terug te krijgen. Zo is hij dan ook weer. Hoe triest het verhaal ook is, er zijn ook momenten van geluk, en het eind is ronduit optimistisch – zeer ongebruikelijk.

L`enfant

Dat de films van de gebroeders Dardenne zo`n enorme indruk maken, heeft veel te maken met hun werkwijze, uitgelegd in het DVD-onderdeel The Image Factory. Ze bereiden zich steeds gedegen voor, diepen de personages puur uit in het hier en nu, bieden geen verklaringen of uitleg, maar laten zich verrassen door de acteurs. Daarbij staat de samenwerking tussen acteur en cameraman voorop. Die laatste volgt de hoofdrolspeler op de voet, veel in close-up en van achter. Gewend als we zijn aan acteurs die gevoelens uitvergroten om ze over te brengen op de kijker, verraden de blikken hier niets. Mensen die hun gevoelens verbergen, zijn veel meer herkenbaar dan de virtuoos babbelende filmsterren waar we meestal naar kijken, waardoor de getoonde gebeurtenissen emotioneel extra aankomen.

In L’enfant zijn de beelden minder claustrofobisch dan in bijvoorbeeld Rosetta en Le fils. Dat komt deels omdat de film minder op één persoon gericht is: hier zijn ook Sonja (Déborah François) en het kind belangrijk. In die zin is er sprake van een uitbreiding van de totaal eigen filmtaal. Muziek ontbreekt zoals bij alle films van de Dardennes, want versiering zou maar afleiden van de puurheid van het verhaal, de boodschap. De alledaagse grauwheid afvlakken is wel het laatste wat ze willen bereiken.


Aanvullende informatie:

Belgie/Frankrijk, 2005
Speelduur: 91 minuten
Regie en scenario: Jean-Pièrre en Luc Dardenne
Productie: Jean-Pièrre en Luc Dardenne, Denis Freyd
Montage: Marie-Hélène Dozo
Camera: Alain Marcoen
Art direction: Igor Gabriel
Met: Jérémie Renier, Deborah François, Fabrizione Rongione, Olivier Gourmet
Extra’s: Interview (30 minuten), The Image factory (17 minuten) en trailer
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: 5.1 en 2.0, Frans
Ondertiteling: Nederlands en Engels
Uitgave: A-Film 
Officiele website: http://www.sonyclassics.com/thechild/


EDITORS' CHOICE