REVIEW

Royal Concertgebouw Orchestra – Horizon 3

Jan Luijsterburg | 07 november 2010

De derde aflevering in de reeks concertopnamen van moderne muziek door het concertgebouworkest. Dit keer afkomstig uit het seizoen 2008/2009, met voornamelijk in opdracht van het orkest geschreven werken van Nederlandse componisten.

De SACD opent met Spaces of Blank van de buitengewoon succesvolle Michel van der Aa. Anders dan veel van zijn werken nu geen combinatie met theater of film, maar een puur muziekwerk, al ontbreken theatrale elementen niet. Het gebruik van elektronica in combinatie met het orkestgeluid draagt sterk bij aan het filmische effect van deze muziek. Het is een grootse cyclus van drie liederen op gedichten van Emily Dickinson en Anne Carson en een speciaal voor dit werk geschreven tekst van Rozalie Hirs, prachtig gezongen door Christianne Stotijn. Speciaal is dat deze opname vrijwel gelijktijdig met deze uitgave ook op van der Aa’s eigen label verscheen met enkele andere stukken.

Otto Ketting is een goede bekende van het Concertgebouworkest, zijn werken staan er vaak op de lessenaar. De vier delen van zijn stuk Trajecten zijn erg verschillend, nu eens jazzy als Gershwin of Stravinsky, dan weer gamelanachtig verstild, met een fascinerend resultaat. De kopergroep krijgt en neemt de gelegenheid zijn enorme kwaliteiten te laten horen. 

Antologia van Tristan Keuring (1946-1996) is een kleurrijk en aansprekend variatiestuk, gebaseerd op harmonieën en structuren uit zijn eerdere werken, zonder letterlijk de muziek te citeren. Hoewel niet in losse delen gecomponeerd is er in de opbouw duidelijk een langzaam, een snel en tot slot weer een langzaam gedeelte te herkennen. Een waar demonstratiestuk voor de immer fascinerende klankmogelijkheden van een symfonieorkest. 

Der Reiter auf dem weissen Pferd is het enige stuk op dit album van een niet Nederlandse componist. De Russische Sofia Goebaldulina werd door Gidon Kremer en Reinbert de Leeuw geïntroduceerd in het westen. Haar eigenzinnige werken zijn doordrenkt van religie. De titel van het hier gespeelde stuk verwijst naar het boek openbaring van Johannes. Het is een instrumentale samenvatting van het grote vocale tweeluik Johannes-Passion / Johannes-Ostern uit 2001. Een knallend, heftig bewogen stuk, compleet met orgelpartij.

Soms moet er op het podium van het concertgebouw flink getakeld worden, bijvoorbeeld als de vleugel weg moet. No reason to panic neemt de bijbehorende chaos als uitgangspunt en begint tijdens het takelwerk, met een half orkest. Alarmgeluiden alom, maar geen reden tot paniek. Mayke Nas is een kunstenaar met een bijzondere geest. Zo begint haar biografie op haar site als volgt: Mayke Nas maakt graag muziek voor gelijkademende musici, bewegende stoelen, tikkende krijtborden en openstaande bruggen.

Een ludiek eind van alweer een fraai Horizon album, met als altijd prachtig klinkende registraties door het team van Polyhymnia. 

Aanvullende informatie:
Speelduur: 80:42
Michel van der Aa - Spaces of Blank (2008) – Christianne Stotijn, mezzo-sopraan
Otto Ketting – Trajecten (2008)
Tristan Keuris – Antologia (1991)
Sofia Goebaidulina – Der Reiter auf dem weissen Pferd (2002)
Mayka Nas – No reason to panic (2007)
Koninklijk Concertgebouw Orkest o.l.v. Ed Spanjaard (van der Aa), Markus Stenz (Ketting) en David Robertson
Label: RCO Live www.rcolive.nl
Distributie: Codaex
Recensies eerdere Horizon uitgaven:
deel 1 https://hifi.nl/recensies/3572/
deel 2 https://hifi.nl/recensies/4059/

 


EDITORS' CHOICE