Voordat ik helemaal overstap naar de dames - hun stembanden, emotie en uitstraling hebben uiteindelijk toch altijd mijn voorkeur - eerst even een Italiaanse mannenstem. Paolo Conte heeft een prachtige doorleefde sonore klank die mooi tot zijn recht komt in het slepende “ I giardini pensili hanno fatto il loro tempo”. Paolo zit tussen de speakers en op een bepaald moment gaat zijn stem over in een combinatie van keelgeluiden en kazoo klanken die me het gevoel geven tijdens de opname in de Logic Studio di Milano aanwezig te zijn. Heerlijk.
Dames? Wat ik deze Xavians ook voed, met name in het middengebied verwerken ze het tot een helder, open klinkend muzikaal geheel. De klassiek geschoolde stem van Barbara Hendricks stelt de kwaliteit van de tweeter op de proef in het, voor mij in de uitvoering van deze ex chemie studente nog immer prachtige, “Ave Maria” van Schubert. Via de Xavians weet ze mij tot tranen te brengen. Ook de test van “Die Forelle” en “Standchen” van dezelfde componist doorstaan deze luidsprekers. Het hoog is mooi puntig, spits en scherp zonder digitaal hard en schril te worden.
Heel andere muziek komt van Whitney Houston en Mariah Carey in het uit “The Prince of Egypt” afkomstige “When you believe”. De Xavians leggen genadeloos bloot dat men het met deze cd in de studio drukker gehad heeft dan met de hierboven genoemde voorbeelden uit de vijftiger en zeventiger jaren. Het doet mij alleen maar terug verlangen naar deze oude opnametechnieken.
Dat het, ook tegenwoordig, anders kan bewijst keer op keer een dame wiens stem ik in mijn hart gesloten heb. Holly Cole zingt “I’ll be here” en als altijd ontroert dit nummer mij. Wat heeft die vrouw toch een heerlijke stem. De door de DAC in samenspraak met de upsampler aan het cd’tje ontfutselde, met emoties doorspekte, stemnuances komen door de Xavians onvervormd naar buiten en smelten mooi uitklinkend in de ruimte aaneen tot een geluidsbeeld dat fraai los van de weergevers staat.
Dan nog een dame die bij mij altijd wel ergens opduikt tijdens het beoordelen van componenten; Diana Krall. Ditmaal wil ik echter een begeleider voor het voetlicht plaatsen; de bassist John Clayton die haar op haar eerste cd begeleidt. In het nummer “Jimmy” laat deze leerling van de grote Ray Brown horen dat hij zijn meester qua frasering naar de kroon steekt. Het geluid van de bas wordt door de Xavians weergegeven zoals het opgenomen is; prachtig vol, krachtig, dynamisch, gedetailleerd en bovenal; muzikaal!
Jane Monheit bewijst in het nummer “If” dat zij niet alleen excelleert in jazz nummers. Ik kan me voorstellen dat men tijdens de opname van dit nummer stil werd van dit fraaie met emotie doortrokken stemgeluid. Ze wordt perfect begeleid door een grootheid op de elektrische bas; Christian Mc. Bride. Elders op deze cd ook een virtuoos op de saxofoon; Michael Brecker.
Tot slot nog twee cd’s die ik vaak gebruik zonder dat ik ze expliciet in de recensie noem. De eerste is er een van Mary Stallings. Deze rechtstreeks van de eerste generatie metal master afkomstige, en tot een aantal van 1500 exemplaren gelimiteerde, cd is opgenomen met twee microfoons en hij laat goed horen of de polariteit van de AC netsnoeren juist is. Bij een juiste polariteit is er meer ruimtelijkheid en komen bas en met name de hoge percussietonen veel mooier uit. In het eerste nummer “Fine and mellow”dat uiteraard het meest bekend is in de uitvoering van Billie Holiday, staat de stem mooi verankerd en klinkt de saxofoon van Noel Jewkes vol, warm en krachtig. De tweede cd gebruik ik om een indruk te krijgen van de mate waarin het systeem in staat is om de diepte weer te geven. Een goed systeem geeft in het nummer Ramblin’Boy”van The Weavers niet alleen de zaal weer maar legt ook genadeloos de trilling in de stem van de leadzanger Pete Seeger bloot. Deze emotie maakt dat ik een rilling over mijn lichaam voel gaan. En ook bij de weergave middels de Xavians is dat het geval. Klasse!
